ANIMA: Πήγαμε στον σταθμό πρώτων βοηθειών άγριων ζώων

Δεν είχα ξαναδεί κουκουβάγια από τόσο κοντά. Με κοίταγε ατάραχη με εκείνα τα νυσταγμένα της μάτια και λίγο μετά μου γύρισε τα φτερά της. Όμορφη ήταν. Μετά είδα μια κοπέλα, κι αυτή ήταν όμορφη, να μεταφέρει προσεκτικά μια χελώνα σε ένα κουτί. Όλα αυτά στην Καλλιθέα, στο ισόγειο μιας μεγάλης παλιάς πολυκατοικίας στην οδό Μενελάου 134, εκεί όπου στεγάζεται ο σταθμός πρώτων βοηθειών της ANIMA, του Συλλόγου Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής.

Εκείνη την ημέρα στον σταθμό περιθάλπονταν περίπου 200 ζωάκια, πουλιά κυρίως αλλά και θηλαστικά και χελώνες, όπως με ενημέρωσε η πρόεδρος της ANIMA, Μαρία Γανωτή. Κάθε χρόνο η ΑΝΙΜΑ φροντίζει περίπου 6.000 άγρια ζώα, από σπάνιους αετούς και άλλα πουλιά, μέχρι ελάφια και σκαντζόχοιρους.

Πώς μπορεί να τραυματιστεί ένα πουλί; «Μπορεί να πέσει στο τζάμι ενός ψηλού κτιρίου, όπου καθρεφτίζεται ο ουρανός, να προσκρούσει σε καλώδια διανομής ηλεκτρικού ρεύματος. Σε γενικές γραμμές, πάντως, οι πρώτες αιτίες τραυματισμού για τα πτηνά είναι τα τροχαία, τα τζάμια, τα καλώδια και οι γάτες», λέει η κ. Γανωτή.

Το ποια ζώα θα βρεθούν στον σταθμό πρώτων βοηθειών της ANIMA εξαρτάται από την εποχή, τις καιρικές και τις έκτακτες συνθήκες. Το τρίμηνο Μάιος - Ιούλιος γίνονται περίπου οι μισές ετήσιες εισαγωγές, καθώς εκείνους τους μήνες βρίσκεται σε εξέλιξη η περίοδος αναπαραγωγής, σκάνε τα αυγά και οι άνθρωποι βρίσκουν πολλά απροστάτευτα νεογνά και νεοσσούς. Τον Σεπτέμβριο «σειρά» παίρνουν τα μεταναστευτικά πουλιά, ερωδιοί, μελισσοφάγοι, κούκοι, χελιδόνια, διάφορα αρπακτικά, που ταξιδεύουν από την Ελλάδα ή και από βορειότερα προς την Αφρική. Συνήθως αυτά τα πουλιά είτε έχουν υποστεί ατυχήματα είτε έχουν πυροβοληθεί. Το χειμώνα κύκνοι κατεβαίνουν προς τα νότια επειδή παγώνουν οι λίμνες και αναζητούν τροφή, το καλοκαίρι σε πυρκαγιές μεταφέρονται εδώ καμένες χελώνες – αλλά οι χελώνες είναι και θύματα τροχαίων ή βιαιοπραγιών, σοβαρά τραυματισμένες πολλές φορές, με άσχημα σπασμένο το καβούκι τους, και που ο χρόνος περίθαλψής τους μπορεί να φτάσει και τους μήνες. Επίσης, σε έκτακτες συνθήκες, όπως η πρόσφατη κακοκαιρία «Ιανός», πολλά μεταναστευτικά πουλιά έχασαν τον δρόμο τους και τραυματίστηκαν ή ταλαιπωρήθηκαν από την ίδια την κακοκαιρία.

Η ANIMA ιδρύθηκε το 2005 από μέλη και εργαζόμενους που αποχώρησαν τότε από το Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Άγριων Ζώων, στην Αίγινα, το οποίο έχει κλείσει εδώ και τρία χρόνια. Τα έσοδά της προέρχονται από δωρεές ιδρυμάτων και ιδιωτών, ενώ επιχορήγηση από την Πολιτεία έχει πάρει δύο χρονιές, φέτος και πριν από τρία χρόνια. Σκοπός της ANIMA είναι κυρίως η περίθαλψη και η επανένταξη άγριων ζώων, αλλά και η εκπαίδευση της κοινωνίας σε θέματα προστασίας της φύσης. Οι εργαζόμενοί της είναι βιολόγοι και κτηνίατροι αλλά και άνθρωποι που αγαπούν τα ζώα, ενώ σπουδαία είναι η συνεισφορά των δεκάδων εθελοντών.

«Τα ζώα τα φέρνουν οι πολίτες κατά κύριο λόγο αλλά και διάφοροι φορείς, όπως δασαρχεία κ.λπ.», λέει η κ. Γανωτή, η οποία ασχολείται με την περίθαλψη άγριων ζώων από τη δεκαετία του ’80. Στη λίγη ώρα που έμεινα εκεί ήρθαν δύο άνθρωποι με τραυματισμένα πουλιά. «Αν βρει κάποιος κάτι, καλό είναι να μας τηλεφωνήσει και να μας στείλει μια φωτογραφία του ζώου, γιατί μπορεί να μη χρειαστεί καν περίθαλψη. Για παράδειγμα, ένα πουλί που πέφτει σε τζάμι πολλές φορές το βλέπουμε κάτω ανάποδα και νομίζουμε ότι σε λίγη ώρα θα πεθάνει, ενώ είναι αρκετό να τοποθετηθεί σε ένα κουτί για καμιά ώρα, να ξεκουραστεί, και αμέσως μετά θα μπορεί και πάλι να πετάξει. Σε κάθε περίπτωση, να θυμόμαστε ότι ποτέ δεν μεταφέρουμε πουλιά σε κλουβί, γιατί μπορεί να τραυματίσουνε τα φτερά τους στα κάγκελα. Πρέπει να το βάλουμε σε ένα χαρτόκουτο από το οποίο να μη μας βλέπουν και γενικά να μη βλέπουν έξω, για να μην αγχώνονται περισσότερο», προσθέτει.

Αν το ζώο βρεθεί εκτός Αττικής, θα φτάσει στην Αθήνα με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Εδώ βοηθάνε πολύ οι εθελοντές. Αν, για παράδειγμα, έρθει ένα γεράκι από την Κρήτη στην Αθήνα με το πλοίο, πάει ο εθελοντής στο λιμάνι, το παραλαμβάνει και το φέρνει στην Καλλιθέα. Εθελοντής είναι και ο κτηνίατρος, Αχιλλέας Ακρίβος, στο κτηνιατρείο του οποίου στο Περιστέρι γίνονται όλα τα χειρουργεία.

Ο σταθμός πρώτων βοηθειών, με 7 κανονικούς εργαζόμενους, έχει περίπου 7.000 ευρώ έξοδα τον μήνα για να συντηρηθεί, λέει η κ. Γανωτή, υπογραμμίζοντας ότι αν δεν υπήρχε η βοήθεια των πολιτών θα χρειάζονταν πολλαπλάσια χρήματα. Ειδικά τα φάρμακα και οι τροφές είναι πανάκριβα. Υπάρχουν ζώα χορτοφάγα, σαρκοφάγα και άλλα είναι ψαροφάγα. Τα πιο απαιτητικά στη διατροφή τους είναι τα εντομοφάγα, όπως τα χελιδόνια. Τέτοιες τροφές, όπως τα κατεψυγμένα έντομα, δεν υπάρχουν στην Ελλάδα και εισάγονται από το εξωτερικό. Υπάρχουν, όμως, και υγρές τροφές οι οποίες υποκαθιστούν πλήρως τις ανάγκες κάθε ζώου.

Αφού ένα ζώο θεραπευτεί, πλησιάζει η ώρα της επανένταξής του στο φυσικό του περιβάλλον. Η προετοιμασία για αυτή τη στιγμή γίνεται συνήθως σε δύο εξωτερικούς χώρους που χρησιμοποιεί αυτή την περίοδο η ΑΝΙΜΑ, στον Βοτανικό Κήπο Διομήδους και στον Δήμο Σαρωνικού.

Το 40% των άγριων ζώων που περιθάλπονται, καταφέρνουν και γυρνούν στη φύση. Κάποια δυστυχώς δεν τα καταφέρνουν και πεθαίνουν. Κάποια άλλα, που δεν μπορούν να αφεθούν και πάλι στη φύση, φιλοξενούνται διά βίου.

Υπάρχουν και οι περιπτώσεις στις οποίες γίνεται ευθανασία, κάτι που αποφασίζει η επιτροπή κτηνιάτρων της ANIMA. Κριτήριο για να μη γίνει ευθανασία, για να φιλοξενηθεί για πάντα ένα ζώο που δεν μπορεί να απελευθερωθεί, είναι να μπορεί να ζήσει με αξιοπρέπεια, να μην έχει τέτοια μόνιμα τραύματα που θα το βασανίζουν.

Η ANIMA, τονίζει η πρόεδρός της, μπορεί και θέλει να συνεργαστεί με οποιονδήποτε, άνθρωπο ή φορέα, μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του βασικού της στόχου, που είναι η επιτυχής περίθαλψη και επανένταξη των ζώων που καλείται να φροντίσει. Με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, με ομάδες πολιτών, με περιβαλλοντικές οργανώσεις και όχι μόνον, με τους θεσμούς της πολιτείας, αρκεί να υπηρετείται το βασικό σύνθημά της: Για τη ζωή και την ελευθερία. 

Ιnfo
Περισσότερα για την ANIMA, για τις δράσεις της και για το πώς μπορείτε να βοηθήσετε, δείτε στην ιστοσελίδα της: www.wild-anima.gr και στο Fb: anima.gr / Μενελάου 134, Καλλιθέα, 2109510075, 6972664675, κάθε μέρα 9-5