Κατοικιδια

Τα ελάφια της Πάρνηθας

Τα όμορφα αυτά άγρια ζώα μόνα τους δίπλα σε μια μεγαλούπολη όπως είναι η Αθήνα

A.V. Guest
ΤΕΥΧΟΣ 592
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το 1961 η Πάρνηθα ανακηρύχθηκε Εθνικός Δρυμός. Μόνιμος κάτοικος της Πάρνηθας είναι και το «Κόκκινο Ελάφι», που έχει πάρει το όνομα αυτό από το χαρακτηριστικό καφεκόκκινο χρώμα του. Ζει επί χρόνια και αναπαράγεται σε όλη την έκταση του Δρυμού λόγω της προστασίας που του παρέχει, αλλά και λόγω της ιδιομορφίας του βουνού που καλύπτει τις ανάγκες του. Είναι φυτοφάγο ζώο και τρέφεται κυρίως με πόες, νεαρά κλαδιά από θάμνους και δένδρα, καρπούς, φρούτα και μανιτάρια. Παραμένει κοντά σε πηγές και ρέματα, σε δασωμένα μέρη αλλά και μικρά λιβαδάκια που του παρέχουν φρέσκο χορτάρι την άνοιξη. 

Σήμερα λόγω της λαθροθηρίας και της συνεχόμενης καταστροφής του περιβάλλοντος και του βιότοπου του βουνού, τα ελάφια έχουν υποστεί τρομαχτικές συνέπειες. Το λυπηρό αποτέλεσμα είναι να επιβιώνουν τα όμορφα αυτά άγρια ζώα μόνα τους δίπλα σε μια μεγαλούπολη όπως είναι η Αθήνα! Η καταστροφική πυρκαγιά του 2007 επέφερε πλήθος προβλημάτων στο οικοσύστημα του βουνού. Κάηκαν 36.400 περίπου στρέμματα δάσους και έτσι ο τόπος διαβίωσης και εξεύρεσης τροφής των ελαφιών περιορίστηκε σημαντικά δημιουργώντας πρόβλημα στην επιβίωσή τους. Οι απογυμνωμένες εκτάσεις ξεραίνονται γρηγορότερα και δεν διατηρούν φρέσκια βλάστηση. Υπήρχε ένα εκτροφείο που βοηθούσε τη συντήρησή τους, όμως καταστράφηκε κι αυτό από τη φωτιά. Κατά τη χειμερινή περίοδο αναγκάζονται να κατεβαίνουν χαμηλότερα για βοσκή και διασπείρονται σε μεγάλη απόσταση από τον ορεινό όγκο πλησιάζοντας σημεία επικίνδυνα όπως η εθνική οδός ή κατευθύνονται προς χαμηλότερα μέρη ανεξέλεγκτα, θέτοντας σε κίνδυνο την ασφάλειά τους.

Tα τελευταία χρόνια τα ελάφια προσεγγίζονται σχετικά πιο εύκολα από ό,τι πριν την καταστροφή, ενώ παλαιότερα θα ήταν τυχερός όποιος κατάφερνε να τα δει έστω και από μια απόσταση μεγάλη. Το ένστικτο της επιβίωσης τα ώθησε να πλησιάσουν τους ανθρώπους αναζητώντας τροφή, κι έτσι δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που καταδέχονται τροφή από τα χέρια των επισκεπτών του βουνού. Πέρα όμως από την ικανοποίηση που θα δώσει στον επισκέπτη του βουνού μια τέτοια εμπειρία, όποιος νιώθει πραγματική αγάπη για τη φύση, αυτός που την αισθάνεται σπίτι του και τη σέβεται χωρίς να αφήνει πίσω ίχνη του όπως σκουπίδια και άλλα, θα αισθανθεί ότι κάτι δεν λειτουργεί όπως θα έπρεπε, ακόμα κι αν τον ξεγελά η ομορφιά της στιγμής. Αποφάσισα λοιπόν να προσεγγίσω αρκετές φορές το ευρύτερο μέρος της Πάρνηθας με σκοπό να βγάλω φωτογραφίες και να δω από κοντά πού κινούνται τα ελάφια, όπου υπάρχουν, ποια είναι η συμπεριφορά τους και να κάνω ένα φωτογραφικό αφιέρωμα σε αυτά! 

Το να βρει καταρχάς κάποιος ελάφι να τριγυρνά παραμένει δύσκολη υπόθεση. Χρειάζεται υπομονή, επιμονή και στρατηγική. Είχα την τύχη τρεις από τις πολλές φορές που προσέγγισα το βουνό να συναντήσω αυτά τα πανέμορφα ζώα! Το πρώτο σημείο στο οποίο τα συνάντησα ήταν το Πάρκο των Ψυχών στο εγκαταλελειμμένο Σανατόριο της Πάρνηθας. Οι περιοχές γύρω είναι γυμνές από τις καταστροφές, παρόλα αυτά συνάντησα ελάφια να ψάχνουν να βρουν πράσινο, νερό ή κάποιο σημείο το οποίο θα θύμιζε το παλιό τους σπίτι (μέχρι πριν τις μεγάλες καταστροφές). Δυστυχώς αντίκρισα μια κατάσταση, αν μη τι άλλο, απογοητευτική και το θέαμα ήταν λυπηρό. Ελάφια διάσπαρτα να ψάχνουν για τροφή, για μια όαση, για φαγητό. Αυτό που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση και με συγκίνησε ήταν το γεγονός πως παρόλη τη μεγάλη καταστροφή που έχουν υποστεί από εμάς κατά κύριο λόγο, αν έχουμε υπομονή, σεβασμό και λίγη τύχη, μπορεί και να πλησιάσουν πολύ κοντά. Τόσο ώστε όχι μόνο μπόρεσα να τα φωτογραφίσω από πιο κοντινή απόσταση αλλά και να τα ταΐσω! Αυτό συνέβη πρώτα κοντά στο παλιό καταφύγιο λίγο μετά το Πάρκο των Ψυχών, και έπειτα, όχι πολύ μακριά, σε ένα κομβικό σημείο από όπου ξεκινά μονοπάτι για πεζοπορία! Αρέσκονται πολύ στα φρούτα και τα λαχανικά!

Αφού λοιπόν πέρασα χρόνο μαζί τους ταΐζοντάς τα και φωτογραφίζοντάς τα, επέστρεψα στο σπίτι γεμάτος εικόνες και εμπειρίες. Έζησα μια υπέροχη περιπέτεια, χωρίς να απομακρυνθώ από την πόλη μας και χωρίς να ξοδέψω καθόλου χρήματα, παρά μόνο τη βενζίνη και ένα κιλό καρότα και μήλα… Πόσες ομορφιές υπάρχουν τριγύρω μας, αρκεί να θέλουμε να τις δούμε και να τις ζήσουμε!