Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας: Μωρά σε «πυρέξ» και γονείς που περιμένουν έξω από τη ΜΕΝΝ

Είτε έχετε είτε δεν έχετε παιδί, όλο και κάπου θα διαβάσετε/ακούσετε αυτές τις μέρες για την Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας: κάθε χρόνο γεννιούνται 15 εκατομμύρια πρόωρα μωρά, το 1 στα δέκα μωρά γεννιέται πριν κλείσει τις απαραίτητες 37 εβδομάδες στην κοιλιά της μαμάς του. Η φυσιολογική κύηση κρατάει 38-40 εβδομάδες, κι όσο πιο πολύ πλησιάζει το Ιερό Δισκοπότηρο της 38ης εβδομάδας η έγκυος, τόσο περισσότερη ανακούφιση αισθάνεται. Θυμάμαι την αγωνία, στην τελευταία εγκυμοσύνη μου (κι ας έχουν περάσει 16 χρόνια), όταν καβατζάρισα επιτέλους τις 37 εβδομάδες… όπως θυμάμαι και την αγωνία φίλης που στις 31 εβδομάδες αναγκάστηκε να κάνει καισαρική επειδή τίποτα δεν πήγαινε καλά. Είναι ένα σωρό λόγοι για τους οποίους κάτι, οτιδήποτε μπορεί να μην πηγαίνει καλά όσο είσαι έγκυος (και δεν πρέπει καν να τους σκέφτεσαι όσο είσαι έγκυος). Αλλά αν έχεις περάσει τη δοκιμασία της εγκυμοσύνης, όσα χρόνια κι αν μεσολαβούν, σίγουρα ιδρώνεις όταν φέρνεις στον νου σου εκείνες τις «τελευταίες εβδομάδες» που ευχόσουν να τελειώσουν αλλά παράλληλα, προς Θεού, να μην τελειώσουν πριν την ώρα τους. 

«Το να φεύγεις από το μαιευτήριο χωρίς το μωρό σου είναι τρομερά θλιβερό, είναι ασήκωτο, αβάσταχτο» λέει η φίλη της οποίας το μωρό γεννήθηκε πρόωρα και πέρασε δύο μήνες στην θερμοκοιτίδα. «Έπρεπε να βγάζω γάλα και να το χορηγούν στο νεογέννητο με σωληνάκι, δεν μπορούσε να πιει, ούτε να θηλάσει… Ήμουν συνέχεια στο μαιευτήριο, συνέχεια πάνω από τη θερμοκοιτίδα. Αναγκάστηκα να παραιτηθώ από τη δουλειά μου – ήξερα ότι τα πράγματα θα είναι δύσκολα ακόμα κι όταν πάρουμε το μωρό στο σπίτι, ότι δεν θα μπορούσα να σηκώνομαι κάθε μέρα και να πηγαίνω στο γραφείο, ότι κανένας άλλος δεν θα μπορούσε να φροντίσει το προωράκι μου όσο εγώ… Ότι κανένας άλλος δεν θα καταλάβαινε πόσο στον αέρα ήταν όλα, από τη ζωή του μικρού μέχρι και τη δική μου ζωή…»

Η ζωή της φίλης έμεινε στον αέρα για τέσσερα χρόνια μετά. Το μωράκι της είχε σοβαρά προβλήματα, χρειαζόταν συνεχή φροντίδα, ειδική αντιμετώπιση. Είναι καλά τώρα, (έφηβο πια) και δεν σας τα γράφω όλα αυτά για να σας μαυρίσω την ψυχή. Στην Ελλάδα το 90% των πρόωρων μωρών, που γεννιούνται με βάρος άνω των 800 γραμμαρίων, καταφέρνουν να επιβιώσουν και έχουν καλές προοπτικές ανάπτυξης: ακόμα κι αυτό μου φαίνεται σκληρό όταν το διαβάζω, τα λιγοστούλικα 800 γραμμάρια, στα περίπου τρία κιλά που είναι το μέσο φυσιολογικό βάρος για ένα νεογέννητο. Μην το σκέφτεστε καθόλου αν είστε έγκυος, μην το ανασύρετε από τον κάδο των σκοτεινών αναμνήσεων της εγκυμοσύνης σας, απλώς όταν δείτε την αφισέτα με το μωβ χρώμα, το χρώμα της προωρότητας, με τα πολύ μικρά καλτσάκια που κρέμονται στο σχοινί της μπουγάδας ανάμεσα σε άλλα 9 ζευγάρια μεγαλύτερων καλτσακίων, να ξέρετε ότι είναι για το 1 στα 10 μωράκια που γεννιούνται πρόωρα. Και να δείχνετε όσο γίνεται περισσότερη συμπάθεια και συμπαράσταση στις μαμάδες τους…

Παγκόσμια Ημέρα Προωρότητας: Η Αναστασία Δασκαλάκου, μαχόμενη η ίδια για θέματα πρόωρων βρεφών, μας έστειλε αυτά τα δύο συγκινητικά γράμματα

Μωρά σε «πυρέξ»

Μία κοινή μέρα στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών. Μία από τις 275 μας.

Ροζ και γαλάζια μπαλόνια παντού, λουλούδια, αρκούδια, μωρά σε «πυρέξ» πηγαινοέρχονται, άνθρωποι χαρούμενοι αγκαλιάζονται. «Να μας ζήσει» φωνάζουν. Κι εσύ παρατηρείς, περιμένοντας έξω από εκείνη τη βαριά πόρτα που γράφει ΜΕΝΝ εκείνο το μισάωρο της ημέρας. Και προσεύχεσαι. Η πόρτα ανοίγει. Άσπρα-μπλε χρώματα παντού, μάσκες, ποδιές, μυρωδιά αντισηπτικού (κι αυτό μπλε), οθόνες, μηχανήματα, αμέτρητα μπιπ-μπιπ που σου τρυπάνε τα αυτιά και την καρδιά, θερμοκοιτίδες ολόγυρα με μικροσκοπικά μωρά.

Κι εσύ ψάχνεις τη δική του.

Φτάνεις δίπλα της. Καλώδια, σωληνάκια, αναπνευστήρες λάμπες (κι αυτές μπλε), αριθμοί αναπνοών, παλμών κι ένα κόκκινο φωτάκι στο πόδι. Κι όλα συνδεδεμένα σε ένα τόσο δα, διάφανο σχεδόν κορμάκι που δεν έπρεπε να βρίσκεται εκεί. Έπρεπε να κολυμπάει ξέγνοιαστο στο δικό σου κορμί. Προσπαθείς να του δώσεις δύναμη, αλλά εκείνο τελικά καταφέρνει να δώσει περισσότερη σε σένα με τον τρόπο που παλεύει.

Μια φωνή ακούγεται. Ο χρόνος τελείωσε. Χαϊδεύεις το πλαστικό κουτί που σας χωρίζει και περιμένεις τα νέα της ημέρας κι ένα θαύμα μαζί. Σαν όλα εκείνα που φιγουράρουν σε φωτογραφίες στη γωνία του απέναντι τοίχου. Περνάς πάλι τη βαριά εκείνη πόρτα μόνος, αφήνοντάς το πίσω. Και εύχεσαι να είσαι κι εσύ κι αυτό εκεί και την επόμενη μέρα.

Ροζ και γαλάζια μπαλόνια παντού ξανά, «πυρέξ» με μωρά πηγαινοέρχονται, χαμογελαστοί άνθρωποι φωνάζουν «Να μας ζήσει». Κι εσύ παρακαλάς μέσα σου να ζήσει, εννοώντας αυτή την τόσο σπουδαία λέξη στην κυριολεξία της.

- Αναστασία Δασκαλάκου

Γράμμα στη μαμά που περιμένει έξω από τη ΜΕΝΝ*

Μανούλα; Ναι. Σε σένα μιλάω. Πρόωρα μανούλα, ε; Δεν περίμενες να ακούσεις αυτή τη λέξη τόσο γρήγορα. Και όχι από ξένους. Μανούλα, όλα θα πάνε καλά. Μαμά, ένα βήμα τη φορά. Μανούλα, υπομονή, κουράγιο, είσαι δυνατή. Ξέρω. Πονάς. Πολύ. Πιο πολύ δε γίνεται. Δεν περνάει αυτός ο πόνος. Δεν ξέρω αν θα περάσει ποτέ. Ούτε περιγράφεται. Δε βρίσκω λέξεις να τον βγάλω έξω. Μόνο μέσα μου και μέσα σου είναι κλεισμένος.

Εγώ δε θα σου πω κουράγιο. Ξέρω, δεν έχεις άλλο. Δε θα σου πω να κάνεις υπομονή. Είσαι ανυπόμονη. Θέλεις τώρα να αλλάξουν όλα και να γίνουν όπως ονειρεύτηκες. Και ξέρω. Θες να φωνάξεις πως δεν είσαι δυνατή. Τρέμεις τι θα ακούσεις σε λίγο και τι θα δεις εκεί μέσα. Εγώ, μανούλα, δε θα σου πω πως όλα θα πάνε καλά. Δεν πηγαίνουν πάντα όλα καλά. Ούτε όλα διορθώνονται. Η προωρότητα δεν ξεπερνιέται πάντα. Σε ακολουθεί.

Όμως, μανούλα, θα σου πω πως ένα-ένα βηματάκι τη φορά και τα βηματάκια θα γίνουν πολλά κάποια στιγμή και θα φτιάξουν ένα μεγάλο βήμα. Που πότε θα είναι προς τα εμπρός, πότε προς τα πίσω αλλά πάντα το εμπρός θα ξαναέρχεται και θα ξαναέρχεται. Αυτό είναι το τώρα μας και ίσως και το αύριό μας. Μπρος - πίσω. Ποιος ξέρει όμως για το αύριο;

Δεν ξέρω αν μπορεί να γίνει ένα μεγάααλο θαύμα, μανούλα. Να γίνουν όλα αλλιώς, όπως τα περίμενες. Ξέρω ότι το θέλεις πολύ. Κι εγώ το ίδιο. Ξέρω όμως ότι γίνονται θαύματα. Τα έχω δει. Κι εσύ τα έχεις δει. Κοίτα πόσα βρίσκονται εκεί μέσα. Μικρά - μεγάλα θαύματα κλεισμένα σε κουτάκια. Σκούπισε τα μάτια σου, μανούλα. Σε περιμένει το δικό σου θαύμα. Άνοιξε το κουτάκι και χάιδεψέ το. Κι ας είναι μικροσκοπικό και εύθραυστο, σε νιώθει. Εσένα, πιο πολύ απ' όλους. Γιατί είσαι η δική του, ολοδική του μανούλα.

#26 εβδομάδες

*ΜΕΝΝ είναι η Μονάδα Εντατικής Νεογνών