Μακροχρόνια μυοσκελετικά προβλήματα μπορεί να προκαλέσει η πολύωρη χρήση υπολογιστή
Να αναπτύξουν δυσκινησία της ωμοπλάτης, μια κατάσταση που μπορεί να οδηγήσει σε πόνο στον αυχένα και στους ώμους, κινδυνεύουν να αναπτύξουν όσοι εργάζονται καθημερινά για πολλές ώρες σε υπολογιστή. Κορεατική μελέτη, η οποία διερεύνησε τον επιπολασμό, την παρουσία πόνου στον αυχένα και τους ώμους, την αναπηρία και τις ώρες εργασίας εργαζομένων σε υπολογιστές, διαπίστωσε ότι η δυσκινησία της ωμοπλάτης είναι μια πολύ συχνή πάθηση σε όσους είναι επιφορτισμένοι με καθήκοντα που απαιτούν τη χρήση υπολογιστή.
Μετά από τη διενέργεια διαφόρων εξετάσεων, οι ερευνητές βρήκαν ότι το 89,9% των συμμετεχόντων έπασχαν από αυτήν. Το 59,63% εμφάνισαν εμφανή δυσκινησία ωμοπλάτης και το 30,28% ήπια. Ο επιπολασμός του πόνου στον ώμο ήταν υψηλός, αλλά όχι τόσο όσο στον αυχένα. «Με την πρόοδο της τεχνολογίας, ο αριθμός των εργασιών που εκτελούνται με τη βοήθεια των υπολογιστών αυξάνεται. Κατ’ επέκταση, αυξάνεται και ο επιπολασμός των μυοσκελετικών διαταραχών που προκαλούνται εξαιτίας τους. Έχει βρεθεί ότι η χρήση πληκτρολογίου για 4-6 ώρες την ημέρα τετραπλασιάζει την πιθανότητα πόνου στον αυχένα και τους ώμους, σε σύγκριση με τους ανθρώπους που το χρησιμοποιούν ελάχιστα μέσα στη μέρα.
Οι υπάλληλοι γραφείου διατρέχουν κίνδυνο μακροχρόνιων μυοσκελετικών προβλημάτων που προκαλούν πόνο και αναπηρία, λόγω ακινησίας για μεγάλες χρονικές περιόδους, ακατάλληλης στάσης και κακού σχεδιασμού του σταθμού εργασίας. Μπορούν, επίσης, να προκύψουν από επαναλαμβανόμενες κινήσεις», εξηγεί ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός δρ Παναγιώτης Πάντος, Διευθυντής της Ορθοπαιδικής Κλινικής τμήματος Άνω Άκρου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και υπεύθυνος των τμημάτων Άνω Άκρου και Αθλητικών Κακώσεων της OsteonOrthopedic& SpineClinic.
Πολλοί εργαζόμενοι βιώνουν μυοσκελετικό πόνο και όταν χρησιμοποιούν φορητό υπολογιστή, με τον πόνο στον αυχένα και τους ώμους να είναι και πάλι οι πιο συχνοί. Το μυρμήγκιασμα στα δάχτυλα και οι πόνοι στην πλάτη είναι επίσης πιθανά συμπτώματα. Ο πόνος στον ώμο αφενός ταλαιπωρεί, αφετέρου έχει επιπτώσεις στην απόδοση αλλά και στη συνολική ευημερία των πασχόντων. Ευθύνεται για σοβαρά προβλήματα στη ζωή τους, που προκύπτουν από μειωμένη λειτουργική ικανότητα και ευκαιρίες απασχόλησης. Η πολύωρη καθημερινή εργασία με το κεφάλι προτεταμένο μπορεί να προκαλέσει σημαντική πίεση στους μαλακούς ιστούς της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης που το συγκρατούν. Η στάση αυτή μπορεί, επίσης, να επηρεάσει τη λειτουργία της ωμοπλάτης και του ώμου, προκαλώντας μεταβολή της κινηματικής της ωμοπλάτης δηλαδή δυσκινησία (δυσλειτουργία).
Η φυσιολογική κίνηση της ωμοπλάτης είναι στενά συνδεδεμένη με την κίνηση του χεριού, προκειμένου να λειτουργεί ομαλά ο ώμος. Ένα μεγάλο ποσοστό ασθενών με δυσκινησία της ωμοπλάτης και με μεταβολές στη φυσιολογική θέση της σε κατάσταση ηρεμίας ή κατά τη δυναμική κίνησή της εμφανίζουν και σύνδρομο πρόσκρουσης ώμου ή αλλιώς σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής. Το σύνδρομο αυτό συμβαίνει όταν το επάνω εξωτερικό άκρο της ωμοπλάτης πιέζει το στροφικό πέταλο κάτω από αυτό - μια ομάδα τεσσάρων μυών που συνδέει την ωμοπλάτη με τον βραχίονα και ο ρόλος του είναι η ανύψωση και περιστροφή του χεριού. Περιλαμβάνει ένα φάσμα παθολογιών, όπως: τενοντίτιδες (ερεθισμό ή ρήξη των τενόντων που συγκρατούν τους τέσσερις μύες του στροφικού πετάλου), θυλακίτιδες (φλεγμονή του θυλάκου της άρθρωσης) και παραμόρφωση του ακρωμίου.
Κοινό χαρακτηριστικό όλων είναι ο πόνος, ο οποίος μπορεί να ακτινοβολεί στο χέρι και να επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια ορισμένων κινήσεων. Όταν η τενοντίτιδα και η θυλακίτιδα δεν αντιμετωπίζονται αμέσως είναι πιθανό να οδηγήσουν σε δυσκαμψία και οίδημα ή αίσθημα πρηξίματος», επισημαίνει ο δρ Πάντος. Η διάγνωση του συνδρόμου πρόσκρουσης ώμου γίνεται με λήψη του ιστορικού εμφάνισης των συμπτωμάτων και με φυσική εξέταση, κατά την οποία ελέγχεται το εύρος της κίνησης χωρίς πόνο. Οι απεικονιστικές εξετάσεις που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη του συνδρόμου είναι το υπερηχογράφημα, η ακτινογραφία και η μαγνητική τομογραφία. Κάθε μία από αυτές τις εξετάσεις δίνει διαφορετικές πληροφορίες για την άρθρωση του ώμου προκειμένου να υπάρχει μια πιο σαφής εικόνα της περιοχής.
Η γρήγορη διάγνωση και έναρξη της θεραπείας αυξάνει τις πιθανότητες ίασης με συντηρητικούς τρόπους, στους οποίους περιλαμβάνονται η ξεκούραση, η παγοθεραπεία, η χορήγηση αναλγητικών - μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων, η φυσικοθεραπεία, η μυϊκή ενδυνάμωση των μυών του ώμου και η βελτίωση της κινητικότητας της άρθρωσης. Υπάρχει, επίσης, η επιλογή της έγχυσης κορτικοειδών και τοπικών αναισθητικών στον υπακρωμιακό χώρο, η οποία όμως δεν πρέπει να υπερβαίνει τις τρεις φορές. «Η αρθροσκόπηση ώμου αποτελεί τη βέλτιστη επιλογή, όταν η συντηρητική θεραπεία δεν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα, τα ποσοστά επιτυχίας της οποίας ξεπερνούν το 90%», προσθέτει ο δρ Πάντος και καταλήγει: «Για την αποφυγή μιας τέτοιας εξέλιξης, δηλαδή της δυσκινησίας της ωμοπλάτης και τελικά συνδρόμου πρόσκρουσης ώμου, οι εργαζόμενοι που χρησιμοποιούν υπολογιστή για αρκετές ώρες την ημέρα θα πρέπει να υιοθετούν σωστή στάση σώματος, να επιδιώκουν εργονομία στη θέση εργασίας τους και να κάνουν συχνά διαλείμματα. Όσοι έχουν αποκτήσει δυσκινησία ωμοπλάτης θα πρέπει να κάνουν ασκήσεις για τη σταθεροποίηση της ωμοπλάτης και την ενίσχυση των μυών του ώμου».
8°
