Health & Fitness

Ποια είναι η καλύτερη ώρα για να πιείτε καφέ το πρωί;

Ειδικοί εξηγούν πώς θα μεγιστοποιήσετε τα οφέλη του και θα ελαχιστοποιήσετε τις παρενέργειές του

Newsroom
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Καφές:  Η καλύτερη ώρα για να πιείτε το πρωί - Ειδικοί εξηγούν πώς θα μεγιστοποιήσετε τα οφέλη του και θα ελαχιστοποιήσετε τις παρενέργειές του

Ο καθένας έχει μια προτίμηση για το πώς πίνει τον καφέ του. Με γάλα και ζάχαρη ή σκέτο. Με πάγο ή ζεστό. Το πρώτο πράγμα που κάνετε το πρωί ή όποτε θέλετε. Μιλώντας για το πρώτο φλιτζάνι, έχει σημασία ο χρόνος που πίνετε τον καφέ σας το πρωί;

«Υπάρχουν πολλά οφέλη από την κατανάλωση καφέ», λέει η Knubian Gatlin, διαιτολόγος ευεξίας στο Houston Methodist. «Η περιεκτικότητα σε καφεΐνη μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση των επιπέδων ενέργειας, στην εγρήγορση, στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας και στην ενίσχυση της απόδοσης κατά τη διάρκεια της σωματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, ένα από τα υποπροϊόντα της καφεΐνης, η παραξανθίνη, παίζει ρόλο στο μεταβολισμό του λίπους».

Η έρευνα δείχνει επίσης ότι η κατανάλωση καφέ συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2, πιθανώς λόγω των αντιοξειδωτικών και αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων του. Άλλες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του ήπατος επιβραδύνοντας την ανάπτυξη ουλώδους ιστού που μπορεί να οδηγήσει σε ίνωση.

H κατανάλωση καφέ συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 © Caleb George/ Unsplash

Η ικανότητα του καφέ να μας ξυπνάει είναι αυτό για το οποίο τείνουμε να βασιζόμαστε περισσότερο στο ρόφημα. Υπάρχει όμως περίπτωση να τον πίνουμε πολύ σύντομα μετά το ξύπνημα; Θα μπορούσε να υπάρχει μια «καλύτερη στιγμή» για να εκμεταλλευτούμε το ενεργό συστατικό του, την καφεΐνη;

Πώς επηρεάζει η καφεΐνη τον οργανισμό;

Ας ξεκινήσουμε ορίζοντας μερικούς όρους: αδενοσίνη και υποδοχείς αδενοσίνης. «Η αδενοσίνη είναι ένα μόριο που παίζει ρόλο στην καταστολή της ενέργειας και της διέγερσης, κάνοντάς μας φυσικά νυσταγμένους», εξηγεί η Gatlin.

Αυτό το κάνει προσκολλώντας στους υποδοχείς αδενοσίνης, που βρίσκονται σε όλο το σώμα. Τα επίπεδα αδενοσίνης είναι χαμηλότερα όταν ξυπνάτε, αλλά αυξάνονται κατά τη διάρκεια της ημέρας. Καθώς περισσότερη αδενοσίνη προσκολλάται στους υποδοχείς της, η αλληλεπίδραση προωθεί έναν καταρράκτη επιδράσεων που προάγουν τον ύπνο.

«Η καφεΐνη μπλοκάρει τους υποδοχείς αδενοσίνης, πράγμα που σημαίνει ότι η αδενοσίνη δεν μπορεί πλέον να προσκολληθεί για να βοηθήσει στην προώθηση της υπνηλίας», λέει η Gatlin. «Επιπλέον, το μείγμα των αγγειοσυσπαστικών και αγγειοδιασταλτικών επιδράσεών της επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο μεταφέρονται τα θρεπτικά συστατικά μέσω του σώματός μας, γεγονός που προάγει την παραγωγή ενέργειας».

Με αυτούς τους τρόπους, η καφεΐνη στον καφέ σας κρατάει ξύπνιους και σε εγρήγορση - και συμβάλλει στη βελτίωση των πάντων, από τη γνωστική έως τη σωματική απόδοση. Αλλά ο Gatlin λέει ότι δεν είναι μόνο αυτό που κάνει. Οι άλλες επιδράσεις της καφεΐνης μπορούν στην πραγματικότητα να λειτουργήσουν ενάντια στο αίσθημα της ενέργειας.

«Ο καφές είναι ένα κατασταλτικό της όρεξης, που σημαίνει ότι μπορεί να επηρεάσει την κατάλληλη πρόσληψη ενέργειας», προσθέτει η Gatlin. «Η καφεΐνη στον καφέ μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως διουρητικό, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια νερού μέσω της ούρησης. Εάν δεν ενυδατωνόμαστε σωστά, ακόμη και η ήπια αφυδάτωση μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα ενέργειάς μας».

Τέλος, η καφεΐνη μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα κορτιζόλης, μιας ορμόνης που παίζει πολλούς σημαντικούς ρόλους στο σώμα σας.

Η σχέση μεταξύ καφεΐνης και κορτιζόλης

Μεταξύ των πολλών επιδράσεων της κορτιζόλης είναι ο ρόλος που παίζει στην απελευθέρωση της γλυκόζης, της κύριας πηγής ενέργειας του σώματός σας. Τα επίπεδα κορτιζόλης κορυφώνονται φυσικά αμέσως μετά το ξύπνημα και η προκύπτουσα πλημμύρα γλυκόζης χρησιμοποιείται για τη δημιουργία της ενέργειας που χρειάζεστε για να ξεκινήσετε το πρωί.

«Η καφεΐνη αυξάνει επίσης τα επίπεδα κορτιζόλης», προσθέτει ο Gatlin. «Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να ξυπνήσουμε πραγματικά, αλλά είναι λογικό ότι, με την πάροδο του χρόνου, το σώμα σας μπορεί τελικά να προσαρμοστεί ώστε να παράγει λιγότερη κορτιζόλη από μόνο του, αν πίνετε ένα φλιτζάνι καφέ κάθε πρωί πρωί».

Η καφεΐνη αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης © Unsplash+/ Getty Images

Αυτό μπορεί να επηρεάσει την αίσθηση της εγρήγορσής σας, καθιστώντας σας πιο δύσκολο να αισθάνεστε γεμάτοι ενέργεια στο ξεκίνημα της ημέρας - ειδικά σε μια από εκείνες τις ημέρες που δεν προλαβαίνετε να πιείτε καφέ αμέσως.

Υπάρχει καλύτερη ώρα για να πίνετε καφέ;

Δεδομένου του τρόπου με τον οποίο το σώμα μας ξυπνάει φυσιολογικά και των διαφόρων τρόπων, θετικών και αρνητικών, με τους οποίους η καφεΐνη του καφέ μπορεί να το επηρεάσει αυτό, η Gatlin δεν προτείνει να κατευθυνθείτε κατευθείαν προς τον καφέ το πρωί.

«Αν και μας βοηθάει να ξυπνήσουμε, συχνά συνιστώ να περιμένετε να πιείτε το πρώτο φλιτζάνι καφέ σας μέχρι περίπου μία ή δύο ώρες μετά το ξύπνημα», λέει. «Αυτό επιτρέπει στο σώμα σας να χρησιμοποιήσει πρώτα τους δικούς του πόρους για ενέργεια».

Αντ' αυτού, η Gatlin συνιστά να ξεκινάτε τη μέρα σας με ένα μεγάλο ποτήρι νερό και ένα ισορροπημένο πρωινό ή σνακ. Αυτό βοηθά στην ενυδάτωση του σώματός σας και δίνει τον τόνο για τη χρήση της ενέργειάς σας κατά τη διάρκεια της υπόλοιπης ημέρας. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην πρόληψη της δυσφορίας που μπορεί μερικές φορές να προκύψει από την κατανάλωση καφέ με άδειο στομάχι.

«Η καφεΐνη τείνει να αυξάνει το οξύ του στομάχου και την παραγωγή χολής, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης», προσθέτει η Gatlin. Μπορεί επίσης να αυξήσει την κινητικότητα του παχέος εντέρου.

«Τέλος, να είστε προσεκτικοί σχετικά με την κατανάλωση καφέ μετά τις 3 μ.μ. περίπου, καθώς αυτό μπορεί ενδεχομένως να επηρεάσει τον κύκλο του ύπνου σας και να δυσχεράνει τον ξεκούραστο ύπνο σας», προσθέτει η Gatlin. «Τα διαστρεβλωμένα πρότυπα ύπνου επηρεάζουν στη συνέχεια τα επίπεδα ενέργειάς σας την επόμενη μέρα».

Με στοιχεία από Houston Methodist