Θέλετε να κάνετε ρινοπλαστική; Μάθετε τα πάντα γύρω από την επέμβαση

Σε μια εποχή όπου η εικόνα παίζει μεγάλο ρόλο όλο και περισσότεροι άνθρωποι καταφεύγουν στη λύση μιας χειρουργικής επέμβασης για αισθητικούς λόγους. Η μύτη είναι σίγουρα το πιο κεντρικό και καθοριστικό αισθητικό στοιχείο του προσώπου μας και γι’ αυτό το λόγο η ρινοπλαστική είναι από η πιο δημοφιλής επέμβαση στο πρόσωπο. Είναι όμως μόνο αισθητικό το θέμα ή με τη ρινοπλαστική μπορούμε να διορθώσουμε κι ένα σωρό άλλα προβλήματα, όπως τη δυσκολία στην αναπνοή, το ροχαλητό, τα επεισόδια υπνικής άπνοιας, τους ρινικούς πολύποδες κ.ά.

Η Δρ. Ειρήνη Μάντζαρη, Χειρούργος Ωτορινολαρυγγολόγος, Διευθύντρια Έ ΩΡΛ Κλινικής, Χειρουργικής Κλινικής Ρινός, Λειτουργικής και Επανορθωτικής Ρινοπλαστικής στο Metropolitan General, μας λύνει μερικές βασικές απορίες σχετικές με την επέμβαση της λειτουργικής αλλά και της κοσμητικής ρινοπλαστική.

Η Δρ. Ειρήνη Μάντζαρη μιλάει για την επέμβαση της λειτουργικής και της κοσμητικής ρινοπλαστικής

Τι είναι η λειτουργική ρινοπλαστική;
Από τους δύο σύγχρονους τύπους ρινοπλαστικής, η ανοιχτή ή η κλειστή ρινοπλαστική είναι η καλύτερη; Λειτουργική ρινοπλαστική ονομάζεται η επέμβαση της μύτης με την οποία διορθώνουμε τα λειτουργικά και αισθητικά προβλήματά της ταυτόχρονα, σε μία δηλαδή επέμβαση. Η ρινοπλαστική είναι ένα σύνολο πάρα πολλών τεχνικών. Όσο περισσότερες τεχνικές έχει ο ρινοπλαστικός στην φαρέτρα του, τόσο πιο ολοκληρωμένο αποτέλεσμα μπορεί να προσφέρει στους ασθενείς του. Ο τρόπος προσέγγισης των δομών είναι αυτό που λέμε ανοικτή ή κλειστή ρινοπλαστική. Ένας έμπειρος χειρουργός μπορεί να προσφέρει και τα δύο και μάλιστα τελικά να έχει την ικανότητα να πραγματοποιεί δύσκολες τεχνικές  ακόμη και με την  κλειστή προσέγγιση.  Αυτό δηλώνει μεγαλύτερη εξοικείωση και τεχνική δεξιότητα του χειρουργού γιατί πράγματι κάποιες χειρουργικές κινήσεις  είναι πιο δύσκολο τεχνικά να επιτευχθούν μέσω της κλειστής προσέγγισης. Το βασικό λοιπόν είναι να γίνονται οι απαραίτητες ανά περιστατικό τεχνικές.Όταν βέβαια ο ρινοπλαστικός κατακτά αυτή την ικανότητα να χειρίζεται ολοκληρωμένα την μύτη μέσω των «κρυφών» τομών της κλειστής ρινοπλαστικής, τότε ο ασθενής χαίρεται τον συνδυασμό του ολοκληρωμένου αποτελέσματος με συντομότερη αποθεραπεία και χωρίς καθόλου εξωτερικές ουλές.

Με ποια κριτήρια επιλέγουμε ποιον τύπο ρινοπλαστικής να κάνουμε;
Ο κάθε ρινοπλαστικός επιλέγει τον τρόπο που τον κάνει να αποδώσει τα μέγιστα με τον λιγότερο παρεμβατικό τρόπο. Όσο πιο έμπειρος είναι τόσο περισσότερα και πιο πολύπλοκα περιστατικά μπορεί να κάνει και με την κλειστή προσέγγιση. Άρα αυτή η εμπειρία και τεχνική ευχέρεια λειτουργεί προς όφελος των ασθενών. Το βασικό είναι οι ασθενείς να αναζητούν τις πιο ολοκληρωμένες τεχνικές με βάση το πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν. Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για μύτες με πολλές ανάγκες από τη βάση έως την κορυφή τους.

Ποιες είναι οι κυριότερες ανατομικές ανωμαλίες της μύτης που αντιμετωπίζονται με τη λειτουργική ρινοπλαστική;
Διορθώνεται το στραβό ρινικό διάφραγμα, αποκτούν σωστό μέγεθος οι ρινικές κόγχες, ενισχύονται οι ρινικές βαλβίδες ώστε να μην κάνουν collapse σε βαθιά εισπνοή,διορθώνεται ο ύβος και η ράχη γίνεται ευθεία ή και ελαφρώς καμπύλη (όταν αυτό είναι επιθυμητό), η μύτη από λοξή γίνεται ευθεία, η κορυφή γίνεται πιο κομψή και αρμονική τόσο στο enface όσο και στο προφίλ και στα ¾. Η παρέμβαση στην κορυφή είναι αυτή που αναδεικνύει το σχήμα  των χειλιών, του πηγουνιού, των ζυγωματικών. Ομορφαίνει ακόμη και το χαμόγελο του προσώπου αφού η μύτη δεν κατεβαίνει πλέον προς το στόμα.

Ποια συμπτώματα αντιμετωπίζονται με τη λειτουργική ρινοπλαστική;
Όπως είπαμε και πριν, η λειτουργική ρινοπλαστική διορθώνει και ανατομικά προβλήματα που δυσκολεύουν τη ροή του αέρα. Έτσι λοιπόν μετεγχειρητικά οι ασθενείς νιώθουν να εισπνέουν πιο ελεύθερα και αυτό τους δίνει ευεξία τόσο σε ηρεμία, όσο και στην άθληση και τον ύπνο που πια είναι πιο ξεκούραστος. Οι λοιμώξεις από τα ιγμόρεια και τα αυτιά περιορίζονται κατά πολύ και τα ταξίδια με το αεροπλάνο είναι πιο άνετα, χωρίς πονοκεφάλους και ωταλγίες.

Η λειτουργική ρινοπλαστική μπορεί να γίνει σε συνδυασμό με την κοσμητική;
Η λειτουργική ρινοπλαστική είναι εξ ορισμού συνδυασμός λειτουργικότητας και αισθητικής. Μια μύτη που από λοξή γίνεται ευθεία, που εξομαλύνονται τα άκρα της, που λεπταίνει και στηρίζεται κλπ δεν μπορεί παρά να είναι μια πιο όμορφη μύτη.

Υπάρχουν και άλλα οφέλη της κοσμητικής ρινοπλαστικής πέρα από τους καθαρά αισθητικούς λόγους;
Όπως είπαμε και προηγουμένως, στη λειτουργική ρινοπλαστική η μύτη ευθειάζεται, ενισχύονται τα τοιχώματά της όταν αυτό απαιτείται, το ακρορρίνιο στηρίζεται και ανασηκώνεται ελαφρώς, η είσοδος των ρωθώνων γίνεται πιο συμμετρική κ.ά. Όλοι αυτοί οι χειρισμοί όχι μόνο βελτιώνουν αισθητικά την μύτη αλλά ταυτόχρονα δημιουργούν καλύτερες συνθήκες για πιο ελεύθερη δίοδο στον αέρα που αναπνέουμε. Άρα το όφελος είναι διπλό.

Μπορεί να διορθωθεί μια προηγούμενη κακή επέμβαση;
Εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων, τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν για ποικίλους λόγους από προηγούμενη επέμβαση μπορούν να διορθωθούν. Συνήθως διορθώνονται πλήρως και η «μετά το χειρουργείο επανεπέμβασης» μύτη δεν μάρτυρα την προϊστορία της. Σε κάποιες όμως περιπτώσεις οι ιστοί δεν υποστηρίζουν πλήρως τους χειρουργικούς χειρισμούς και το αποτέλεσμα δεν μπορεί να φθάσει το «τέλειο», ακόμη και τότε όμως η μύτη που προσφέρει η αποκατάσταση είναι κατά πολλές φορές  βελτιωμένη της προηγούμενης.

Υπάρχει τρόπος να γνωρίζει ο ασθενής το σχεδιασμό της νέας του μύτης πριν έρθει σε επαφή με το χειρουργείο;
Η σύγχρονη 3d τεχνολογία δημιουργεί ένα avatar για κάθε ασθενή και επάνω σε αυτό μπορούμε να κάνουμε τεστ ώστε να οπτικοποιείται αυτό που έχουμε στο μυαλό μας ως προτεινόμενο, τόσο από την πλευρά των ιατρών όσο και από την πλευρά των ασθενών. Δημιουργούμε έτσι μια βάση επικοινωνίας. Από εκεί και έπειτα, οι φωτογραφίες προηγούμενων περιστατικών δίνουν την ασφάλεια της εμπειρίας του ρινοπλαστικού και της εξασφάλισης ότι οι δύο πλευρές μοιράζονται μία κοινή αισθητική ματιά. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό γιατί η αισθητική διαφέρει στους ανθρώπους και η ρινοπλαστική είναι τέχνη.

Ποια είναι η καταλληλότερη ηλικία και εποχή για να γίνει η επέμβαση;
Η ηλικία έναρξης τέτοιων παρεμβάσεων είναι κοντά στο 16ο έτος της ηλικίας για τα κορίτσια (ανάλογα με την ηλικία έναρξης της εμμήνου ρύσεως και ολοκλήρωσης της ανάπτυξης) και κοντά στο 17ο- 18ο έτος της ηλικίας για τα αγόρια. Ανώτερο ηλικιακό όριο στην ουσία δεν υπάρχει. Το καθορίζει η γενική κλινική κατάσταση κάθε περιστατικού και η ποιότητα των ιστών του (χόνδροι, οστά, δέρμα).

Πώς ακριβώς γίνεται η λειτουργική ρινοπλαστική;
Στην κλειστή ρινοπλαστική όλες οι τομές με τις οποίες αποκτούμε πρόσβαση και άμεση ορατότητα στις ρινικές δομές είναι εσωτερικές και ράβονται ξανά στο τέλος της επέμβασης προκειμένου να μην είναι ορατές εξωτερικά. Στην ανοικτή ρινοπλαστική, η βασική τομή γίνεται στο κάτω μέρος της μύτης (στυλίδα) προκειμένου να απελευθερωθεί η ρινική πυραμίδα, γι’ αυτό και είναι ορατή. Όταν επιλέγεται να γίνει η τομή αυτή, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί μία κακή θέση και επούλωσή της μπορεί να οδηγήσει σε κάποιες από αυτές τις λίγες περιπτώσεις των μη αναστρέψιμων δυσμορφιών που αναφέραμε παραπάνω.

Πόσο επώδυνη είναι η ρινοπλαστική;
Η ρινοπλαστική δεν είναι καθόλου επώδυνη επέμβαση. Αυτό είναι πραγματικότητα και όχι υπερβολή. Η μετεγχειρητική «ταλαιπωρία» περιορίζεται στο αίσθημα «συμφόρησης και βάρους» των πρώτων ημερών οπότε και η μύτη παράγει πολλές εκκρίσεις προκειμένου να επουλωθεί. Αυτό είναι κάτι που περνά γρήγορα και τότε οι ασθενείς επανέρχονται σταδιακά στην καθημερινότητά τους.

Υπάρχουν ουλές μετά το χειρουργείο;
Στην κλειστή ρινοπλαστική δεν υπάρχουν. Στην ανοικτή ρινοπλαστική είναι ορατή η τομή στην στυλίδα, όπως προείπαμε, η οποία όταν επουλώνεται σωστά σταδιακά φαίνεται λιγότερο, σαν μία μικρή γραμμούλα.

Tι πρέπει να κάνει ο ασθενής μετά την επέμβαση και πόσο χρόνο αποθεραπείας χρειάζεται ώστε να επιστρέψει στην εργασία του;
Ο ασθενής μετεγχειρητικά δεν πρέπει να υπερβάλλει. Δηλαδή δεν πρέπει ούτε να φοβάται, ούτε όμως και να είναι απρόσεκτος. Άρα είναι σημαντικό να έχει «ώτα ευήκοα» και να ακολουθεί πιστά στις οδηγίες του θεράποντα. Οι οδηγίες αυτές αφορούν τη διατροφή, τη φαρμακευτική αγωγή που θα ακολουθήσει, τους καθαρισμούς της μύτης, την στάση του ύπνου, τις οδηγίες που σχετίζονται με την εργασία και την άθληση. Υπάρχουν γενικές κατευθυντήριες οδηγίες αλλά κάθε περιστατικό τελικά είναι προτιμότερο να καθοδηγείται εξατομικευμένα ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες φυσικές του αλλά και με τις ανάγκες της καθημερινότητάς του.

Πότε βλέπει το τελικό αποτέλεσμα ο ασθενής;
Ο/η ασθενής βλέπει την μύτη σχηματοποιημένη από τις πρώτες κιόλας μετεγχειρητικές ημέρες με τη διαφορά ότι σε αυτό που βλέπει υπάρχει ένα διάχυτο οίδημα. Το οίδημα αυτό υποχωρεί σταδιακά, με πιο έντονες διαφορές στους πρώτους 6 μήνες και στη συνέχεια η μύτη αποκτά πιο όμορφες λεπτομέρειες στο επόμενο περίπου ένα έτος. Και σε αυτή την περίπτωση δεν υπάρχει ένα ακριβές πλάνο για όλους,καθώς κάθε οργανισμός είναι τελείως διαφορετικός από  τον άλλο, αλλά και κάθε ασθενής ακολουθεί διαφορετικά τις οδηγίες του ιατρού του συμβάλλοντας έτσι στο τελικό αποτέλεσμα.

Τέλος, ποιο είναι το κόστος της λειτουργικής και ποιο της αισθητικής ρινοπλαστικής;
Ο συνδυασμός των επεμβάσεων (λειτουργική και αισθητική αποκατάσταση στον ίδιο χρόνο) είναι πολύ πιο οικονομικός για τους ασθενείς σε σχέση με τις ξεχωριστές επιμέρους παρεμβάσεις. Άρα η συνδυαστική αντιμετώπιση φέρνει πάντοτε όφελος σε χρόνο αλλά και κόστος και προτείνεται από εμάς προς τους ασθενείς μας για αυτούς τους δύο λόγους. Έτσι η επέμβαση γίνεται εύκολα προσιτή για όλους και δεν αποτελεί προνόμιο των λίγων.

Δρ Ειρήνη Μάντζαρη MD, PhD, Διευθύντρια Έ ΩΡΛ Κλινικής, Χειρουργικής Κλινικής Ρινός, Λειτουργικής και Επανορθωτικής Ρινοπλαστικής, Metropolitan General
www.orlplastic.gr