Ογκολογική φροντίδα και διαχείριση του καρκίνου στην Ελλάδα

Η διαχείριση του καρκίνου αποτελεί μία πρόκληση δημόσιας υγείας, με αυξανόμενο φορτίο όχι μόνο για το υγειονομικό μας σύστημα, αλλά συνολικά για το κράτος και την κοινωνία. Η ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας σε αυτή την τάση είναι αλληλένδετη με την εφαρμογή μίας ολιστικής στρατηγικής σε όλα τα στάδια της ογκολογικής φροντίδας και ασφαλώς με την επαρκή χρηματοδότηση, τονίζει ο κ. Γιώργος Τσιακαλάκης, Corporate & Government Affairs Lead, Bristol Myers Squibb.

Σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας το 2018, ενώ τα κακοήθη νεοπλάσματα στη χώρα μας αντιστοιχούν στο 20% του συνολικού φορτίου νοσηρότητας, απορροφούν μόλις το 9,5% της δημόσιας δαπάνης για την υγεία. Ως αποτέλεσμα, το 10% των νοικοκυριών υφίστανται καταστροφικές δαπάνες υγείας, οι οποίες συνήθως αφορούν πάσχοντες από καρκίνο.

Επένδυση σε όλα τα στάδια της ογκολογικής φροντίδας 

Η απάντηση σε αυτή την αναντιστοιχία υποχρηματοδότησης δεν μπορεί ασφαλώς να είναι απλά μία διαφορετική κατανομή των ήδη ανεπαρκών πόρων υπέρ της μίας και σε βάρος κάποιας άλλης χρόνιας πάθησης. Μία βιώσιμη απόκριση προϋποθέτει επιπλέον δημόσιο προϋπολογισμό ο οποίος θα επιτρέψει συνολική αλλαγή της αρχιτεκτονικής της ογκολογικής φροντίδας με επένδυση σε όλα τα στάδιά της. Αυτή είναι η βάση στην οποία δομείται η πρόσφατη μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών της Υγείας, η οποία υποστηρίζεται από τη βιοφαρμακευτική εταιρεία Bristol Myers Squibb.

Η μελέτη προτείνει τη στοχευμένη αξιοποίηση της διαφορικής φορολογίας σε αγαθά όπως ο καπνός, το αλκοόλ και προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι και ζάχαρη, με τεκμηριωμένη αρνητική επίδραση στην επίπτωση του καρκίνου και με σκοπό τη συγχρηματοδότηση όλων των σταδίων της ογκολογικής φροντίδας.

Η δημόσια δαπάνη υγείας στην Ελλάδα υστερεί κατά περίπου 2% του ΑΕΠ σε σχέση με το μέσο όρο των ανεπτυγμένων χωρών του ΟΟΣΑ. Αν η Πολιτεία αποφασίσει να αυξήσει τον προϋπολογισμό αυτό με την αξιοποίηση και του συγκεκριμένου εργαλείου, περίπου 440 εκατ. ευρώ θα διοχετευθούν επιπλέον στη διαχείριση του καρκίνου. Συνυπολογίζοντας την τρέχουσα δημόσια δαπάνη για την ογκολογική φροντίδα, ο αρχικός προϋπολογισμός του Εθνικού Ταμείου για τον Καρκίνο θα ανέλθει σε 1,5 δις ευρώ και θα καλύπτει επαρκώς όλα τα στάδια της νόσου, αλλά και τις αυξανόμενες ανάγκες πρόσβασης σε νέες, καινοτόμες ογκολογικές θεραπείες.

Εθνική στρατηγική για τον καρκίνο στην Ελλάδα  

Μέσω της πολιτικής αυτής επιτυγχάνεται ένα κρίσιμο τρίπτυχο. Πρώτον, το φορολογικό σύστημα λειτουργεί «παιδευτικά» μέσω μίας μορφής «συνυπευθυνότητας» αγαθών που επιβαρύνουν την επίπτωση του καρκίνου στη χρηματοδότηση της πρόληψης και θεραπείας του, με συνδυαστική θέσπιση μειωμένων φόρων «αρετής» για την προαγωγή πιο υγιεινών καταναλωτικών συμπεριφορών. Δεύτερον, συνιστά μία έμπρακτη έκφραση αλληλεγγύης της κοινωνίας προς μία από τις πλέον ευάλωτες ομάδες συμπολιτών μας, τους χρόνιους ασθενείς που αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν μία απειλητική για τη ζωή νόσο και έχουν ανάγκη από δωρεάν και ποιοτικές υπηρεσίες υγείας, καθώς και σύγχρονες, αποτελεσματικές θεραπείες. Τρίτον, μέσω του Εθνικού Ταμείου Καρκίνου θα απελευθερωθεί πολύτιμος δημοσιονομικός χώρος συνολικά για το σύστημα υγείας με τελικό ωφελούμενο όχι μόνο τους καρκινοπαθείς και τις οικογένειές τους, αλλά συνολικά όλους τους ασθενείς και πολίτες.

Ο οδικός χάρτης που προτείνει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία, δεν επιχειρεί να περιχαρακώσει ή να προκαταβάλει πολιτικές και κοινωνικές διεργασίες, αντίθετα επιδιώκει να τις διευκολύνει, παρέχοντας τεκμηρίωση, εκτίμηση κόστους και οφέλους, καθώς και δοκιμασμένες πρακτικές βέλτιστης εφαρμογής σε χώρες του εξωτερικού.

Από εκεί και πέρα, η υιοθέτηση και εφαρμογή του μέτρου προϋποθέτει να διευρύνουμε τον σχετικό διάλογο με όλο το φάσμα των εταίρων, την πολιτεία, την επιστημονική κοινότητα, τους συλλόγους ασθενών, την κοινωνία των πολιτών, ακόμη και την επιχειρηματικότητα. Μία τέτοια συμμαχία θα μπορέσει να εγγυηθεί όχι μόνο την επιτυχή έκβαση της συγκεκριμένης πρακτικής, αλλά συνολικά μία επαρκώς χρηματοδοτούμενη εθνική στρατηγική για τον καρκίνο στην Ελλάδα.