Ο καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος δίνει απαντήσεις για τους ερεθισμούς στα μάτια την ώρα της κολύμβησης.
Η ζέστη του καλοκαιριού μας οδηγεί σε παραλίες και πισίνες προκειμένου να χαρούμε τη δροσιά που παρέχει το νερό, αλλά και για την ευεξία που προσφέρει σε μικρούς και μεγάλους η κολύμβηση.
Μπορεί όμως να παρατηρήσετε πως τα μάτια σας ερεθίζονται αμέσως μόλις τα ανοίξετε κάτω από το νερό, ενώ αυτό γίνεται πιο έντονο στα μακροβούτια. Είναι αυτό επικίνδυνο; Απαντήσεις δίνει ο ειδικός, τονίζοντας ότι αυτό θα εξαρτηθεί από το που και πως κολυμπάτε.
«Ειδικότερα, το νερό της θάλασσας, όταν είναι καθαρό, έχει σημαντικές ιαματικές ιδιότητες για τα μάτια και για τα βλέφαρα και οι κομπρέσες με φρέσκο, θαλασσινό νερό έχουν θεραπευτικό όφελος για την ξηροφθαλμία και τη βλεφαρίτιδα», επισημαίνει ο δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, Χειρουργός - Οφθαλμίατρος, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του LaserVision, καθηγητής Οφθαλμολογίας του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης.
«Όμως, όσο καθαρό κι αν είναι το νερό, πάντοτε υπάρχει κίνδυνος από τα ξένα σωματίδια και την πανίδα της θάλασσας. Ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους, δε, κρύβουν οι πισίνες που δεν καθαρίζονται ή/και δεν χλωριώνονται σωστά αλλά και τα γλυκά νερά σε λίμνες, ποτάμια και στέρνες με μικρή ροή. Είναι λοιπόν σημαντικό, είτε επιλέγει κάποιος την πισίνα, είτε την ανοικτή θάλασσα ή μία λίμνη, να φοράει προστατευτικά αθλητικά γυαλιά». Ειδικότερα στις πισίνες με χλώριο είναι πιο συχνοί οι ερεθισμοί των ματιών, οι οποίοι πάντως δεν προκαλούν μόνιμες βλάβες. Σχετίζονται με το pH του χλωριωμένου νερού, το οποίο πρέπει να είναι συγκεκριμένο για να εξολοθρευθούν αποτελεσματικά τα μικρόβια, δίχως όμως να γίνει το νερό τοξικό για το σώμα.
Το επίπεδο αυτό είναι πολύ χαμηλό για να διασπάσει εντελώς το σμήγμα και τα λιπίδια που απελευθερώνεται στο νερό από το ανθρώπινο σώμα. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν το νερό της πισίνας δεν περιέχει καθόλου βακτήρια, τα μάτια μπορεί να ερεθιστούν από τα άλλα συστατικά του. Στη θάλασσα, τις λίμνες και τα ποτάμια μεγαλύτερη απειλή αποτελούν οι τραυματισμοί, ιδιαίτερα στον κερατοειδή χιτώνα του ματιού.
«Οι τραυματισμοί στα μάτια κατά την κολύμβηση και γενικότερα τα θαλάσσια σπορ είναι πάρα πολύ συνηθισμένοι» τονίζει ο δρ Κανελλόπουλος.
Η κολύμβηση απαιτεί δυνατές κινήσεις με τα χέρια και τα πόδια και δεν είναι απίθανο να συμβεί κατά λάθος τραυματισμός του ματιού από ένα νύχι ή μια αθέλητη κλωτσιά από τον παρακείμενο κολυμβητή. Επίσης, όταν κάποιος βουτάει το κεφάλι του κάτω από το νερό με ανοιχτά τα μάτια, τα εκθέτει σε κάθε είδους βρωμιά και κόκκους άμμου που σηκώνονται από τον πυθμένα της θάλασσας ή επιπλέουν δίπλα του.
Μια άλλη απειλή είναι τα μικρόβια και οι άλλοι παθογόνοι μικροοργανισμοί που αναπτύσσονται ελεύθερα στο θαλασσινό και στο γλυκό νερό και μπορεί να προκαλέσουν μολύνσεις και ερεθισμούς στα μάτια. Η ξηρότητα στα μάτια ταλαιπωρεί συχνά όσους κολυμπούν σε πισίνες. Αναπτύσσεται όταν το χλώριο και τα άλλα χημικά που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό του νερού απομακρύνουν την στοιβάδα των δακρύων, που φυσιολογικά επιστρώνει την επιφάνεια των ματιών για να τα διατηρεί υγρά. Μάλιστα όταν κάποιος κολυμπάει συχνά σε πισίνα και βουτάει με ανοιχτά μάτια, μπορεί τελικά να παρουσιάσει ξηροφθαλμία, κατά την οποία οι δακρυϊκοί πόροι δεν παράγουν αρκετά ή καλής ποιότητας δάκρυα. Εκδηλώνεται με ενοχλήσεις στα μάτια (σαν να υπάρχει σκουπιδάκι), έντονο κοκκίνισμα και θόλωση της όρασης.
Όπως εξηγεί ο δρ Κανελλόπουλος «χωρίς το προστατευτικό στρώμα των δακρύων τα μάτια απομένουν εξαιρετικά ευάλωτα στα χημικά του νερού αλλά και σε τυχόν εναπομείναντα βακτήρια και μπορεί να αναπτυχθεί ακόμα και επιπεφυκίτιδα».
Χρήσιμες συμβουλές
Η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας για την προστασία των ματιών σας συνιστά:
* Να κάνετε βουτιές στο νερό φορώντας πάντοτε γυαλιά κολύμβησης.
* Όταν βγαίνετε από το νερό, να ξεπλένετε αμέσως το πρόσωπό σας με γλυκό, καθαρό νερό. Έτσι θα απομακρύνετε τυχόν υπολείμματα άμμου ή χλωρίου (αναλόγως με το που κολυμπάτε) από τα βλέφαρα και τις βλεφαρίδες σας.
* Να χρησιμοποιείτε τεχνητά δάκρυα. Αν πρόκειται να κολυμπάτε συχνά σε πισίνα με χλωριωμένο νερό, καλό είναι να βάζετε τεχνητά δάκρυα πριν και μετά την κολύμβηση. Με αυτό τον τρόπο θα συντηρήσετε τη στοιβάδα των δακρύων στην επιφάνεια των ματιών σας.
* Να πίνετε άφθονα υγρά. Η επαρκής κατανάλωση υγρών είναι απαραίτητη και για την καλή ενυδάτωση των ματιών.
Για τους χρήστες φακών επαφής
Αν χρησιμοποιείτε φακούς επαφής, να τους βγάζετε πριν κολυμπήσετε σε λίμνες και ποτάμια.
Στη θάλασσα, μπορείτε να κολυμπήσετε με τους φακούς ή και να κάνετε βουτιές με ανοιχτά μάτια. Ωστόσο μετά την έξοδό σας από το θαλασσινό νερό, πρέπει να περιμένετε επί τουλάχιστον 15 λεπτά πριν τους βγάλετε, για να μην τραυματίσετε τον κερατοειδή σας.
Πότε να πάτε στον γιατρό
Αν εκδηλώσετε στα μάτια οποιοδήποτε από τα συμπτώματα που ακολουθούν, συμβουλευθείτε αμέσως έναν οφθαλμίατρο:
* Κοκκίνισμα
* Πόνο
* Αυξημένη παραγωγή δακρύων
* Μεγάλη ευαισθησία στο φως
* Θόλωμα της όρασης
* Επίμονη αίσθηση ότι κάτι υπάρχει στο μάτι
* Έκκριμα από το μάτι
* Πρήξιμο του ματιού
Στην πρώτη συνάντηση με τίτλο «Ψυχανάλυση και κινηματογράφος της παρατήρησης - Μεγεθύνοντας το αδιόρατο», την Κυριακή 24 Νοεμβρίου, ο Γρηγόρης Μανιαδάκης συνομιλεί με την Εύα Στεφανή
13°
