Xρήστος Κρασαδάκης: O γιατρός που συστήνει στα σχολεία τις πρώτες βοήθειες

Kάποιος περαστικός βλέπει έναν πεσμένο άνθρωπο στον δρόμο κι επιλέγει να αλλάξει πεζοδρόμιο ή να πατήσει γκάζι για να απομακρυνθεί το συντομότερο. Αυτό δεν σημαίνει πάντα  ότι δεν έχει ψυχή ή είναι αδιάφορος. Κατά πάσα πιθανότητα κυριεύεται από το «By stander effect». Από το άγχος, δηλαδή, ή από τον φόβο ότι μπροστά σε μια επείγουσα κατάσταση δεν θα ανταπεξέλθει, και προτιμά να φύγει μακριά παρά να δράσει – πράγμα που θα μπορούσε να αποβεί μοιραίο για τον άλλον. Αν είχε όμως εκπαιδευτεί πάνω στις πρώτες βοήθειες και γνώριζε πώς να διαχειριστεί το περιστατικό, ίσως να έσωζε κυριολεκτικά μια ανθρώπινη ζωή. Αυτό προσπαθεί να πετύχει η «First Aid Athens», μια εθελοντική ομάδα ιατρών και μη, που εξειδικεύονται στην παροχή πρώτων βοηθειών και οργανώνουν δωρεάν σεμινάρια αντιμετώπισης επειγόντων ιατρικών καταστάσεων για εκπαιδευτικούς, μαθητές, γονείς, αλλά και οποιονδήποτε άλλον ενδιαφέρεται. Ο γναθοπροσωπικός χειρουργός στο ΚΑΤ Χρήστος Κρασαδάκης ξεκίνησε την πρωτοβουλία πριν από 12 περίπου χρόνια μετρώντας μόλις 3 μέλη εκπαιδευτών και πλέον περισσότεροι από 13.500 συμπολίτες μας έχουν εκπαιδευτεί στις πρώτες βοήθειες.Πώς ξεκίνησαν όλα; Ποια είναι τα συχνότερα περιστατικά έκτακτης ανάγκης που συμβαίνουν και πώς γίνεται κάποιος να είναι ψύχραιμος για να τα αντιμετωπίσει και να παρέχει πρώτες βοήθειες; Σε αυτά και άλλα πολλά απαντά ο Χρήστος Κρασαδάκης.

Πώς ξεκίνησαν όλα

Πάμε πίσω στο 2011. Ο 11χρονος ανιψιός μου έχασε τη ζωή του στο σχολείο μετά από επεισόδιο ανακοπής κατά τη διάρκεια του ποδοσφαίρου. Με αφορμή αυτό και χωρίς να υπάρχει τότε κάποια ομάδα, χωρίς καν δικό μας εξοπλισμό, προσπαθήσαμε με δύο συναδέλφους μου να κάνουμε ένα σεμινάριο πρώτων βοηθειών στο σχολείο του προς τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς καθώς όλοι ήταν σοκαρισμένοι από το γεγονός και ήθελαν να μάθουν πρώτες βοήθειες. Από εκεί ξεκινήσαμε να επισκεπτόμαστε σχολεία, αρχικά των βορείων προαστίων, και όλο και περισσότερος κόσμος από ολόκληρη την Αττική το μάθαινε από στόμα σε στόμα και εξέφραζε την επιθυμία να έρθει να μάθει αλλά και να συνδράμει εθελοντικά. Ανάμεσά τους και φίλοι συνάδελφοι, παιδίατροι, γενικοί χειρουργοί και νοσηλευτές επειγόντων, ώσπου σχηματίστηκε μια ομάδα εκπαιδευτών. Εννοείται κάθε αρχή και δύσκολη. Όσο πιο πίσω πάμε τόσο μικρότερη είναι και η τάση του κόσμου να θέλει να μάθει πρώτες βοήθειες, αφού ποτέ δεν υπήρχε μεγάλη και οργανωμένη ενημέρωση για τη χρησιμότητά τους.

Επείγοντα περιστατικά και πώς αντιμετωπίζονται

Πρώτες βοήθειες μπορεί να χρειαστεί κάποιος και μετά το τσίμπημα ενός εντόμου, όμως οι επείγουσες είναι αυτές που ουσιαστικά κάποιος δεν προλαβαίνει να φτάσει στο νοσοκομείο αν δεν εφαρμοστούν, για παράδειγμα η καρδιακή ανακοπή που χρειάζεται καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση, η αναπνευστική απόφραξη από ξένο σώμα –το να πνιγεί δηλαδή κάποιος με κάτι που θα του κάτσει στον αεραγωγό–,μια σοβαρή αλλεργική αντίδραση, ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, η επιληπτική κρίση, το οξύ έμφραγμα μυοκαρδίου. Διακρίνουμε τους χειρισμούς ανάλογα με την ηλικία και την κατάσταση, διαφορετική αντιμετώπιση θα χρειαστεί ένα βρέφος, μια γυναίκα σε προχωρημένη ηλικία, ένας υπερήλικας ή κάποιο άτομο με αναπηρία. Ένα από τα πιο σοβαρά περιστατικά είναι η πλήρης απόφραξη του αεραγωγού που χρειάζονται ορισμένες πλήξεις στην πλάτη και ωθήσεις στην κοιλιά, αλλά και η καρδιακή ανακοπή, περιστατικό αρκετά συχνό, κατά το οποίο το άτομο που το παθαίνει είναι καταδικασμένο να πεθάνει αν δεν του παρασχεθεί η λεγόμενη κάρπα. Ουσιαστικά με αυτή την κίνηση γίνεσαι καρδιά και αναπνοή γι’ αυτόν, και όση ώρα το κάνουμε ο εγκέφαλος παραμένει ενεργός μέχρι να του δοθεί εξειδικευμένη φροντίδα. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί ακόμα και να ανανήψει μπροστά σου, κάτι που δημιουργεί υπέροχα συναισθήματα.

Ποιος μπορεί να παρακολουθήσει

Τις κινήσεις που χρειάζεται να κάνει κάποιος για να εφαρμόσει πρώτες βοήθειες μπορεί να τις μάθει ακόμα και ένα παιδί προσχολικής ηλικίας, δεν χρειάζεται κάποιος να είναι γιατρός ή νοσηλευτής. Για καθένα από αυτά μας καλούν οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων και φέρνουμε κι εμείς έξτρα κόσμο μέσα από τα καλέσματά μας στα social media. Πέρα από σχολικές αίθουσες χρησιμοποιούμε χώρους στο ΚΑΤ νοσοκομείο αλλά και αίθουσες που μας διαθέτουν οι δήμοι, δηλδή αίθουσες θεάτρων και ξενοδοχείων. Το κάθε σεμινάριο διαρκεί 5 ώρες και προσπαθώ μέσα σε αυτές να εξηγήσω τα πάντα και να ελέγξω ένα κοινό 150 ατόμων με διαφορετικό χαρακτήρα. Οι ώρες περνούν πολύ γρήγορα γιατί το σεμινάριο είναι διαδραστικό, με πρακτική εξάσκηση, χιούμορ, και ο κόσμος πάντα ζητά να μάθει περισσότερα. Για την περίπτωση της καρδιακήςαναπνοής έχουμε προπλάσματα εξομοιωμένα με το ανθρώπινο σώμα που έχουν την ίδια αντίσταση με αυτή που θα συνέβαινε σε έναν αληθινό άνθρωπο. Στην υποθετική αναπνευστική απόφραξη κάνουν εξάσκηση ο ένας πάνω στον άλλον, ή στη μαζική αιμορραγία με γάζες και επιδέσμους που τους διαθέτουμε. Το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών που παρακολουθούν είναι γυναίκες που φαίνεται να είναι πιο ευαισθητοποιημένες σε σχέση με τους άντρες. Η ικανοποίηση και η κινητήριος δύναμη για εμένα προκειμένου να συνεχίζω είναι τα πολλά μηνύματα που λαμβάνω από ανθρώπους που ενήργησαν με βάση όσα τους μάθαμε σε μια αντίστοιχη στιγμή.

Είναι νόμιμο να παρέμβεις;

Πολλοί προβληματίζονται, ανάμεσά τους εκπαιδευτικοί που ξέρουν ότι σε ένα σχολείο έχουν να κάνουν με τα παιδιά άλλων ανθρώπων και η ευθύνη είναι τεράστια, μήπως υπάρξουν νομικές συνέπειες μετά από την παρέμβασή τους σε ένα έκτακτο περιστατικό. Ωστόσο, ηελληνική νομοθεσία, ειδικά στο θέμα της καρδιακής ανακοπής, ορίζει πως αν προσφέρειςβοήθεια ως ένδειξη καλής θέλησης δεν θεωρείσαι ένοχος. Άρα κάθε άνθρωπος ας έχει αυτό στο νου του, γνωρίζοντας ότι με ψυχραιμία και γνώση μπορεί να βοηθήσει χωρίς να είναι παράνομο.

Περισσότερες πληροφορίες μπορεί να βρει κανείς στο FirstAidAthens στο Facebook ή στο Ιnstagram και στο email, firstaidathens@gmail.com

Αν έχετε κι εσείς ένα πρωτότυπο και δημιουργικό πρότζεκτ ή μια ενδιαφέρουσα ιστορία να διηγηθείτε, στείλτε μας email στο katerinakamp@yahoo.com