Κάπνισμα, αλκοόλ και υψηλός δείκτης μάζας σώματος ευθύνονται για το 50% των θανάτων από καρκίνο

Το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, το υπερβολικό βάρος και άλλοι παράγοντες κινδύνου ευθύνονται για το 50% σχεδόν όλων των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως, σύμφωνα με τη μεγαλύτερη μελέτη του είδους της.

Ο καρκίνος είναι η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως και η έκθεση σε παράγοντες κινδύνου παίζει καθοριστικό ρόλο στη βιολογία και την επιβάρυνση πολλών τύπων καρκίνου. Οι γιατροί δεν γνωρίζουν τις ακριβείς αιτίες του καρκίνου και δεν μπορεί να αποφευχθεί κάθε περίπτωση ή θάνατος, αλλά υπάρχουν παράγοντες κινδύνου που μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες των ανθρώπων να τον αναπτύξουν.

Τώρα ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον έγιναν οι πρώτοι που επεξεργάστηκαν τον τρόπο με τον οποίο οι παράγοντες κινδύνου συμβάλλουν στους θανάτους από καρκίνο σε παγκόσμιο επίπεδο.

Το κάπνισμα, η χρήση αλκοόλ και ο υψηλός δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι οι μεγαλύτεροι συντελεστές. Συνολικά, οι παράγοντες κινδύνου ευθύνονται για σχεδόν 4,45 εκατ. θανάτους από καρκίνο ετησίως, σύμφωνα με τα ευρήματα που δημοσιεύονται στο Lancet και τα οποία χρησιμοποίησαν τη μελέτη Global Burden of Diseases, Injuries, and Risk Factors (GBD) 2019.

Αυτό αντιπροσωπεύει το 44,4% του συνόλου των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως. Οι μισοί από όλους τους θανάτους από καρκίνο στους άνδρες το 2019 (50,6% ή 2,88 εκατ.) οφείλονται σε εκτιμώμενους παράγοντες κινδύνου, σε σύγκριση με περισσότερο από το ένα τρίτο όλων των θανάτων από καρκίνο στις γυναίκες (36,3% ή 1,58 εκατ.).

"Η μελέτη αυτή καταδεικνύει ότι η επιβάρυνση από τον καρκίνο παραμένει μια σημαντική πρόκληση για τη δημόσια υγεία που αυξάνεται σε μέγεθος σε όλο τον κόσμο", δήλωσε ο Δρ Κρίστοφερ Μάρεϊ, διευθυντής του Ινστιτούτου Μετρήσεων και Αξιολόγησης της Υγείας (IHME) στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Ουάσινγκτον και συν-συγγραφέας της μελέτης.

"Το κάπνισμα εξακολουθεί να είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου για καρκίνο σε παγκόσμιο επίπεδο, με άλλους σημαντικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην επιβάρυνση του καρκίνου να ποικίλλουν. Τα ευρήματά μας μπορούν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους ερευνητές να εντοπίσουν βασικούς παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν να αποτελέσουν στόχο των προσπαθειών για τη μείωση των θανάτων και της κακής υγείας από καρκίνο σε περιφερειακό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο".

Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου παγκοσμίως για τους θανάτους από καρκίνο και για τα δύο φύλα ήταν το κάπνισμα, ακολουθούμενο από τη χρήση αλκοόλ και τον υψηλό ΔΜΣ.

Η μεγαλύτερη αιτία θανάτων από καρκίνο που οφείλονται στον κίνδυνο τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες παγκοσμίως ήταν ο καρκίνος της τραχείας, των βρόγχων και των πνευμόνων. Αυτοί αντιπροσωπεύουν το 36,9% όλων των θανάτων από καρκίνο που αποδίδονται σε παράγοντες κινδύνου.

Ακολούθησαν ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας (17,9%), ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του ορθού (15,8%) και ο καρκίνος του μαστού (11%) στις γυναίκες. Στους άνδρες, ήταν ο καρκίνος του παχέος εντέρου και του ορθού (13,3%), ο καρκίνος του οισοφάγου (9,7%) και ο καρκίνος του στομάχου (6,6%).

Οι πέντε περιοχές με τα υψηλότερα ποσοστά θανάτων από καρκίνο λόγω παραγόντων κινδύνου ήταν η κεντρική Ευρώπη (82 θάνατοι ανά 100.000 πληθυσμό), η ανατολική Ασία (69,8 ανά 100.000), η βόρεια Αμερική υψηλού εισοδήματος (66 ανά 100.000), η νότια Λατινική Αμερική (64,2 ανά 100.000) και η δυτική Ευρώπη (63,8 ανά 100.000).

Αν και δεν μπορούν να αποφευχθούν όλες οι περιπτώσεις ή οι θάνατοι, η Cancer Research UK, ο μεγαλύτερος ανεξάρτητος οργανισμός έρευνας για τον καρκίνο στον κόσμο, αναφέρει ότι η διακοπή του καπνίσματος, η μείωση του αλκοόλ, η διατήρηση υγιούς βάρους, η ασφαλής απόλαυση του ήλιου και η ισορροπημένη διατροφή μπορούν να βελτιώσουν τις πιθανότητες υπέρ σας.

Γράφοντας σε σχετικό σχόλιο, η καθηγήτρια Diana Sarfati και ο Δρ Jason Gurney του Πανεπιστημίου του Otago της Νέας Ζηλανδίας, οι οποίοι δεν συμμετείχαν στη μελέτη, δήλωσαν ότι η πρόληψη του καρκίνου με την εξάλειψη ή τη μείωση της έκθεσης σε παράγοντες κινδύνου είναι "η καλύτερη ελπίδα μας για τη μείωση του μελλοντικού βάρους του καρκίνου".

"Η μείωση αυτής της επιβάρυνσης θα βελτιώσει την υγεία και την ευημερία, και θα μετριάσει τις επιβαρυντικές επιπτώσεις στον άνθρωπο και την πίεση των δημοσιονομικών πόρων στις υπηρεσίες καρκίνου και στον ευρύτερο τομέα της υγείας", δήλωσαν.