Explainer: Γιατί ο SARSCoV-2 είναι «ακόμα εδώ»;

Με τον κορωνοϊό δεν έχουμε ξεμπερδέψει καθόλου, έτσι δεν είναι;

Όχι μόνο δεν έχουμε ξεμπερδέψει αλλά βρισκόμαστε και σε μια φάση που αυξάνονται οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και τις ΜΕΘ. Αν μετρούσαμε τα κύματα της πανδημίας, θα λέγαμε πως βρισκόμαστε στην κορύφωση του 6ου, ενώ οι ειδικοί εκτιμούν πως κάπου μετά το φθινόπωρο θα ζήσουμε και ένα 7ο.

Πόσα κρούσματα έχουμε δηλαδή;

Καταγεγραμμένα κρούσματα θα ανακοινωθούν σήμερα το απόγευμα, ενώ η επόμενη ανακοίνωση έχει προγραμματιστεί για την Παρασκευή. Σε κάθε περίπτωση, τα καταγεγραμμένα είναι υποπολλαπλάσια των πραγματικών που, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ειδικών, ο αριθμός τους κινείται στην περιοχή των 30.000 την ημέρα.

Πάντα με τις ίδιες παραλλαγές;

Πρωταγωνιστές του 6ου κύματος είναι οι υποπαραλλαγές BA.4 και ΒΑ.5. Οι ειδικοί όμως αναμένουν και νέες μεταλλάξεις. Έχουν παρατηρήσει δε πως τα κρούσματα φτάνουν στην κορύφωσή τους κάθε έξι μήνες, αν και ο χρόνος που μεσολαβεί ανάμεσα στα κύματα εμφανίζει τάσεις συρρίκνωσης. Ως προς το ενδεχόμενο ενός νέου κύματος, στο μικροσκόπιο των ειδικών έχει μπει μια παραλλαγή της Όμικρον, η υποπαραλλαγή ΒΑ.2.75.

Γιατί μας απασχολεί ειδικά η υποπαραλλαγή ΒΑ.2.75;

Έχει χαρακτηριστεί «παραλλαγή της ανησυχίας» και ο λόγος είναι πως φέρει μεταλλάξεις για τις οποίες υπάρχει η υποψία ότι διαφεύγουν της ανοσίας. Η υποπαραλλαγή αυτή έχει εμφανιστεί σε τουλάχιστον δέκα χώρες, αλλά τίποτε δεν μας λέει πως ο ιός δεν θα συνεχίσει να δίνει τη μάχη της επιβίωσής του δημιουργώντας νέες μεταλλάξεις, ακόμη πιο μολυσματικές.

Με αυτά τα δεδομένα γιατί να εμβολιαστώ το φθινόπωρο;

Επειδή είναι σχεδόν βέβαιο πως έως τότε θα υπάρχουν επικαιροποιημένα εμβόλια. H Moderna, συγκεκριμένα, λέει πως σχεδιάζει ένα εμβόλιο κατά της υποπαραλλαγής ΒΑ.1 και ένα άλλο κατά των υποπαραλλαγών ΒΑ.4 και ΒΑ.5.

Και έως τότε;

Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (EMA) συνιστούν τη δεύτερη αναμνηστική δόση των mRNA εμβολίων σε άτομα μεταξύ 60 και 79 ετών και άτομα με ιατρικές παθήσεις που τα θέτουν σε υψηλό κίνδυνο για σοβαρή νόσηση. Η σύσταση έως πριν από μερικές ημέρες ήταν μόνο για τους άνω των 80, αλλά η ταχύτητα της διασποράς οδήγησε σε νέες συστάσεις.

Και γιατί να μην περιμένει κάποιος το επικαιροποιημένο εμβόλιο;

Αυτό που ανησυχεί τους ειδικούς είναι πως οι νέες νοσηλείες αφορούν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Την ίδια ώρα, οι έρευνες έχουν δείξει πως η 2η αναμνηστική δόση με τα διαθέσιμα εμβόλια, προσφέρουν εξαιρετική προστασία έναντι των σοβαρών επιπλοκών που προκαλεί η Covid–19. Ειδικότερα, οι έρευνες λένε πως όσοι είχαν κάνει τρίτη δόση τουλάχιστον 12 εβδομάδες νωρίτερα, η τέταρτη παρείχε 19% μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα έναντι της πιθανότητας λοίμωξης, 31% μεγαλύτερη προστασία έναντι της πιθανότητας λοίμωξης με συμπτώματα και 40% μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα έναντι του κινδύνου σοβαρής νόσησης.

Τι να προσέξω ανάμεσα στις δυο αναμνηστικές δόσεις;

Να έχουν περάσει τουλάχιστον τέσσερις μήνες. Με τη δεύτερη αναμνηστική θωρακιζόμαστε απέναντι στην επικινδυνότητα των επαναλοιμώξεων καθώς, όπως έχουν δείξει έρευνες στις ΗΠΑ, όσοι έχουν βιώσει δύο ή περισσότερες λοιμώξεις διέτρεχαν τριπλάσιο κίνδυνο να νοσηλευτούν εντός έξι μηνών από την τελευταία μόλυνσή τους. Είχαν επίσης μεγαλύτερες πιθανότητες να εμφανίσουν προβλήματα στην καρδιά, τους πνεύμονες, να διαμαρτύρονται για κόπωση και πολλά ακόμη.

Πότε, τέλος πάντων, θα ξεμπερδέψουμε;

Άγνωστο. Νέες παραλλαγές θα έχουμε – αυτό είναι βέβαιο. Αλλά δεν ξέρουμε από πού, ούτε πόσο εύκολα θα μεταδίδεται, ούτε πόσο επικίνδυνη θα είναι. Άρα στον ορίζοντα μόνο το τέλος της πανδημίας δεν βλέπουμε.