Υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία για το μέλασμα;

Σημαντική ύφεση του μελάσματος, μιας πάθησης του δέρματος που χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση κηλίδων στο δέρμα προσφέρει σήμερα το λεγόμενο microneedling. Όταν συνδυάζεται δε με άλλες θεραπείες, όπως το PRP, τα αποτελέσματα είναι θεαματικά. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε μια ανασκόπηση μελετών που παρουσιάστηκε στο τελευταίο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Δερματοχειρουργικής. Οι ερευνητές επισήμαναν ότι για τους ασθενείς με μέλασμα ανθεκτικό στις τοπικές θεραπείες, οι ιατροί θα πρέπει να επιλέγουν τη συγκεκριμένη θεραπεία, πριν από την εφαρμογή peeling, λέιζερ ή λήψη συστηματικών φαρμάκων.

«Το μέλασμα είναι μια πολύ συχνή, επίκτητη διαταραχή της υπερμελάγχρωσης που επηρεάζει δυσανάλογα τις γυναίκες με σκουρόχρωμο δέρμα, όπως επίσης και τις έγκυες. Γι’ αυτό και αποκαλείται μερικές φορές "μάσκα της εγκυμοσύνης". Στον γενικό πληθυσμό έχει υψηλό επιπολασμό, με εκτιμήσεις που κυμαίνονται από 1,5% έως 33%.

Στο δέρμα παρουσιάζονται κηλίδες σε χρώμα που ποικίλει από ανοιχτό καφέ, σκούρο καφέ ή/και μπλε-γκρι. Η έντασή τους διαφέρει ανάλογα με την εποχή - χειροτερεύει το καλοκαίρι και βελτιώνεται το χειμώνα. Άλλοτε εμφανίζονται ως επίπεδες κηλίδες και άλλοτε σαν στίγματα που μοιάζουν με φακίδες, συνηθέστερα στο πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένων των μάγουλων, του άνω χείλους και του μετώπου. Επίσης, εμφανίζεται και στα χέρια», μας εξηγεί ο Γεώργιος Βελημβασάκης, MD, FEBOPRAS, Πλαστικός Επανορθωτικός και Αισθητικός Χειρουργός.

Η φωτοπροστασία και τα τοπικά προϊόντα λεύκανσης είναι οι δύο τρόποι που συστήνονται συνηθέστερα για την αντιμετώπιση του μελάσματος. Προτείνεται επίσης η εφαρμογή λέιζερ ή πίλινγκ τρανεξαμικού οξέος.

Το microneedling είναι μια ελάχιστα επεμβατική θεραπεία που μέσω ελεγχόμενων μικροδιατρήσεων (αόρατων τρυπημάτων) στο δέρμα σε καθορισμένο βάθος με εξαιρετικά λεπτές βελόνες διεγείρει την παραγωγή φρέσκου κολλαγόνου και ελαστίνης για τη θεραπεία των σημαδιών γήρανσης. Χρησιμοποιείται δε για την αντιμετώπιση των ουλών (ακμής, χειρουργικές, τραυματικές) των ραγάδων, των διεσταλμένων πόρων, κ.ά.

Όσον αφορά στην ανεκτικότητα από τους ασθενείς και την αποτελεσματικότητα του microneedling στη θεραπεία του μελάσματος, η βιβλιογραφία δεν προσφέρει πολλά στοιχεία. Δεδομένης της δυσκολίας εξαφάνισης των κηλίδων και των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν στην υγεία άλλες θεραπείες, ερευνητές από τον Καναδά και τις ΗΠΑ θέλησαν να καλύψουν αυτό το κενό, προκειμένου να βρεθούν άλλες, πιο αποτελεσματικές θεραπείες που δεν προκαλούν ανεπιθύμητες ενέργειες. 

Εντόπισαν διάφορες μελέτες για το θέμα, 12 εκ των οποίων κάλυπταν τα κριτήριά τους, που περιλάμβαναν στοιχεία 459 ασθενών από 7 διαφορετικές χώρες. Οι θεραπείες που ελέγχθηκαν ήταν το τοπικό τρανεξαμικό οξύ, η βιταμίνη C, το πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα (PRP), οροί αποχρωματισμού που δεν είχαν ως βάση την υδροκινόνη και αποχρωματιστικοί παράγοντες με βάση την υδροκινόνη.

Από τα αποτελέσματα φάνηκε ότι η τοπική θεραπεία με microneedling μείωσε τη σοβαρότητα του μελάσματος μετά την 8η εβδομάδα, με τα καλύτερα αποτελέσματα να παρατηρούνται σε 12 εβδομάδες. Διαπιστώθηκε ότι όταν εφαρμόστηκε χωρίς να συνδυάζεται με άλλες θεραπείες είχε ως αποτέλεσμα βελτίωση του Δείκτη Έκτασης και Σοβαρότητας του Μελάσματος κατά 23%-29%. Σε σύγκριση με την τοπική θεραπεία μόνο, η συνδυαστική θεραπεία με microneedling οδήγησε σε πρόσθετη μείωση της σοβαρότητας του μελάσματος, με μέτρια επίδραση στις 8 εβδομάδες και μεγάλη στις 12-16 εβδομάδες. Το microneedling ήταν καλά ανεκτό σε όλες τις μελέτες και δεν είχαν αναφερθεί αξιόλογες ανεπιθύμητες ενέργειες. Αυτά τα αποτελέσματα είχαν ως συνέπεια οι ασθενείς να δηλώνουν ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τη συγκεκριμένη θεραπευτική μέθοδο.

Οι ερευνητές συμπέραναν ότι οι κλασικές θεραπείες που εφαρμόζονται για το μέλασμα δεν παρέχουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, ενώ η συγκεκριμένη συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση καταδεικνύει ότι το microneedling αποδίδει, και ακόμα περισσότερο όταν συνδυάζεται με άλλες θεραπείες, όπως το PRP. Συνέστησαν δε τη χρήση του πριν από την έναρξη εφαρμογής peeling, λέιζερ ή από του στόματος φαρμακοθεραπεία.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι από τις 12 μελέτες που περιλήφθηκαν στην ανασκόπηση, στις 4 χρησιμοποιήθηκε μηχανικό microneedling και στις 8 ηλεκτρικό.  

«Το είδος του μηχανήματος που χρησιμοποιείται παίζει καθοριστικό ρόλο στα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, η τελευταία βελτιωμένη έκδοση του πρώτου και αυθεντικού συστήματος microneedling είναι η πιο σύγχρονη, πιο γρήγορη, αυτόματη, ψηφιακή συσκευή microneedling στον κόσμο και προσφέρει πάρα πολλά πλεονεκτήματα. Πραγματοποιεί 120 νυγμούς το δευτερόλεπτο με κάθε μία από τις 16 μικροακίδες του, και άρα συνολικά 1.920 νυγμούς το δευτερόλεπτο. Τα μικροκανάλια που δημιουργεί στο δέρμα επιτρέπουν την καλύτερη απορρόφηση των συστατικών, όταν συνδυάζεται με άλλες θεραπείες, η οποία φτάνει το 80%!

Οι μικροβελόνες της συγκεκριμένης συσκευής εισχωρούν σε βάθος 3 χιλιοστών μέσα στο δέρμα και διεγείρουν εντατικά την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης. Με την κατάλληλη ρύθμιση, μπορεί να δράσει και στη στιβάδα όπου βρίσκονται τα μελανινοκύτταρα και έτσι να “σβήσει” αντιαισθητικές δυσχρωμίες του δέρματος (πανάδες, κηλίδες, φακίδες). Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά μεταφράζονται σε πιο γρήγορες και εξαιρετικά αποτελεσματικές θεραπείες», καταλήγει ο ιατρός Γεώργιος Βελημβασάκης.