Πειραματικό εμβόλιο κατά του ιού EBV δοκιμάζει η Moderna

Μία πολλή σπουδαία πρωτοβουλία, πλανητικών διαστάσεων, ανέλαβε και εφαρμόζει ήδη η αμερικανική φαρμακευτική και βιοτεχνολογική εταιρεία Moderna. Πρόκειται για την κλινική μελέτη, με την κωδική ονομασία “Eclipse”, στην οποία θα δοκιμαστεί ένα πειραματικό εμβόλιο κατά του ιού EBV (Epstein – Barr Virus), ο οποίος, σύμφωνα με μία πολύ πρόσφατη όσο και σπουδαία επιστημονική δημοσίευση στο κορυφαίο διεθνές περιοδικό Science, μόλις στις 13 Ιανουαρίου 2022, φαίνεται ότι θα μπορούσε ακόμη και να είναι η αιτία για την ανάπτυξη της πολλαπλής σκλήρυνσης, γνωστή επίσης ως σκλήρυνση κατά πλάκας.

Ο EBV είναι ένας ιός, ο οποίος προσβάλλει όλους μας κάποια στιγμή της ζωής μας και σχετίζεται, μεταξύ άλλων, με την εκδήλωση της λοιμώδους μονοπυρήνωσης, ενώ, η εν λόγω δημοσίευση στο Science έχει προκαλέσει τη διεθνή αισιοδοξία στους ειδικούς επιστήμονες, οι οποίοι εκτιμούν ότι θα μπορούσε ακόμη και να ανατραπεί η υπόσταση της νόσου της σκλήρυνσης κατά πλάκας, εάν το πειραματικό εμβόλιο της Moderna ή κάποιο αντιιικό φάρμακο κατόρθωνε είτε να προλάβει τη δράση του ιού είτε να τον καταστέλλει εκ των υστέρων.

Είναι η πρώτη στα επιστημονικά χρονικά φορά, κατά την οποία η σκλήρυνση κατά πλάκας μοιάζει να μην είναι ανίκητη ούτε άγνωστη ως προς την αιτιολογία της, γεγονός το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει στην οριστική ίαση ή την ολική πρόληψη αυτής της εκφυλιστικής νευρολογικής νόσου.

Το πειραματικό εμβόλιο, mRNA – 1189, της Moderna δοκιμάζεται ήδη από τις αρχές του Ιανουαρίου 2022 σε 270 άτομα, ηλικίας 18 – 30 ετών, από 18 διαφορετικές περιοχές των ΗΠΑ, στηρίζεται στην τεχνολογία mRNA, όπως και το εμβόλιο της ιδίας εταιρείας κατά του SARS – COV 2, και, εάν ευοδωθούν οι κλινικές μελέτες, θα μπορούσε να είναι το πρώτο εμβόλιο κατά του ιού EBV στον πλανήτη μας.

Δήμητρα Παπαδημιτρίου: «Νέοι δρόμοι»

Από την πλευρά της, βεβαίως, η διευθύντρια της Α’ νευρολογικής κλινικής του ιδιωτικού νοσοκομείου της Αθήνας «Ερρίκος Ντυνάν», Δήμητρα Παπαδημητρίου, σημειώνει στην ATHENS VOICE ότι υπάρχουν ερευνητές οι οποίοι «υπογραμμίζουν ότι, μέχρι να δούμε την επίπτωση που θα έχει η πρόληψη από τη λοίμωξη με τον ιό EBV στον κίνδυνο εμφάνισης της πολλαπλής σκλήρυνσης, δεν μπορούμε να είμαστε βέβαιοι για αυτή την αιτιολογική σχέση, αλλά, σε κάθε περίπτωση, η έρευνα αυτή ανοίγει νέους δρόμους στην αντιμετώπιση αυτής της νευρολογικής ασθένειας».

Επίσης, η Δήμητρα Παπαδημητρίου μας εξηγεί:

«Σύμφωνα με την ερευνητική ομάδα του πανεπιστημίου Harvard η τεκμηρίωση της σχέσης του ιού EBV με την Πολλαπλή Σκλήρυνση είναι δύσκολη. Ο ιός προσβάλει περίπου το 95% των ενηλίκων ενώ η έναρξη των συμπτωμάτων της ΠΣ ξεκινά ακόμη και 10 χρόνια μετά τη λοίμωξη.

Για τη διερεύνηση αυτής της σχέσης, οι ερευνητές ανέλυσαν δείγματα αίματος που είχαν ληφθεί κατά τη διάρκεια δύο δεκαετιών από 10 εκατομμύρια νέους ενήλικες που υπηρετούσαν στον στρατό των ΗΠΑ. Από όσους ήταν αρνητικοί στην ύπαρξη του ιού όταν ξεκίνησαν την θητεία τους στο στρατό, περίπου 995 παρουσίασαν ΠΣ κατά τη διάρκεια της. Σε αυτούς τους ασθενείς οι ερευνητές βρήκαν ότι η λοίμωξη με τον ιό κατά τη διάρκεια της θητείας τους οδήγησε σε αύξηση του κινδύνου εμφάνισης της ΠΣ κατά 32 φορές.

Επίσης οι ερευνητές βρήκαν ότι τα επίπεδα των νευρονηματίων ελαφράς αλύσου, ενός κλασικού πια βιοδείκτη της ΠΣ ήταν αυξημένα μόνο μετά από τη λοίμωξη από τον ιό EBV . Στο σύνολο τους τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι ο ιός Epstein Barr αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για την εκδήλωση της ΠΣ μαζί με άλλους πιθανά παράγοντες».

Τι είναι η νόσος της πολλαπλής σκλήρυνσης

Η πολλαπλή σκλήρυνση (MS), επίσης γνωστή ως σκλήρυνση κατά πλάκας ή διάχυτη εγκεφαλομυελίτιδα, είναι μία φλεγμονώδης ασθένεια στην οποία τα μονωτικά καλύμματα των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο και τη σπονδυλική στήλη καταστρέφονται.

Αυτή η καταστροφή διαταράσσει την ικανότητα τμημάτων του νευρικού συστήματος να επικοινωνούν, με αποτέλεσμα ένα ευρύ φάσμα ενδείξεων και συμπτωμάτων, που συμπεριλαμβάνουν τα σωματικά, πνευματικά,  και μερικές φορές ψυχιατρικά προβλήματα. 

Η πολλαπλή σκλήρυνση παίρνει αρκετές μορφές, με τα νέα συμπτώματα είτε να λαμβάνουν χώρα με μεμονωμένες κρίσεις (υποτροπιάζουσες μορφές) είτε να δημιουργούνται με την πάροδο του χρόνου (προοδευτικές μορφές). Μεταξύ των κρίσεων, τα συμπτώματα μπορεί να εξαφανίζονται τελείως, ωστόσο συχνά εμφανίζονται μόνιμα νευρολογικά προβλήματα, ειδικά καθώς προχωράει η ασθένεια.