HIV: Λέω στους άλλους ότι είμαι οροθετικός ή το κρύβω;

Φανταστείτε ότι διαγνωστήκατε με τον ιό του HIV. Το λέτε στους κοντινούς σας ανθρώπους, στην οικογένεια, σε συντρόφους, φίλους; Πότε και με ποιον τρόπο θα γίνει το coming out του HIV status; Θα υπάρξει αποδοχή ή απόρριψη; Στα ερωτήματα αυτά απαντάει ο Αντώνης Μαυροδημητράκης, υπεύθυνος Ενδυνάμωσης και Διασύνδεσης του Συλλόγου Οροθετικών «Θετική Φωνή», ξεκαθαρίζοντας πάντως ότι δεν υπάρχουν κανόνες και ότι πάντα μπαίνει μπροστά ένα μεγάλο «εξαρτάται».

HIV status: Το coming out στο επαγγελματικό, περιβάλλον, τις φιλικές σχέσεις, τους συντρόφους, την οικογένεια

Χωρίς πολλά λόγια, δεν χρειάζεται να κάνει κανείς coming out του HIV status του στον χώρο εργασίας, είναι κάτι που δεν αφορά κανέναν.

Οι άνθρωποι που ζουν με HIV και οι φιλικές σχέσεις

Συνήθως, οι άνθρωποι που ζουν με HIV έχουν μια μοναχικότητα, το περνάνε μόνοι τους, έτσι είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει ένα υποστηρικτικό δίκτυο, το οποίο εκτός από την οικογένεια και τον/τη σύντροφο μπορεί να είναι και οι φίλοι. Συμβαίνει φίλοι να απομακρύνονται όταν ακούνε ότι έχει HIV, αλλά τα καλά νέα είναι ότι δεν συμβαίνει συχνά. Η αλήθεια είναι ότι το HIV status δεν είναι μια «εύπεπτη» πληροφορία, θέλει ο καθένας το χρόνο και το χώρο του για να το χωνέψει. Καλό είναι να μην είμαστε αυστηροί γιατί η ενημέρωση γύρω από τον HIV δεν είναι επαρκής. Από την άλλη, οι πραγματικοί φίλοι νοιάζονται, θα το ψάξουν, θα μάθουν, θα καταλάβουν.  Όπως ένα άτομο που έχει σακχαρώδη διαβήτη δεν θα «κολλήσει» το άλλο, το ίδιο ισχύει και με τον HIV.

Το HIV status στους συντρόφους

Να υπενθυμίσουμε πρώτα ότι εάν κάποιος κάποιος λαμβάνει την αγωγή του και έχει μη  ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο δεν μεταδίδει τον ιό. Εάν πρόκειται για περιστασιακό σεξ με προφυλάξεις, δεν χρειάζεται να το λες. Ακολουθείς τη θεραπεία σου, παίρνεις τις προφυλάξεις σου, άρα προφυλάσσεις και τον εαυτό σου και τον άλλον, τελείωσε εκεί.

Σε μία γνωριμία που και τα δύο άτομα θέλουν να «το πάνε παρακάτω» το HIV status είναι καλύτερα να επικοινωνηθεί στην αρχή για λόγους εμπιστοσύνης. Αν το coming out γίνει στους 4 ή στους 6 μήνες η εμπιστοσύνη θα κλονιστεί. Το άλλο άτομο δικαιούται να ξέρει κάτι τόσο σημαντικό. 

Μπορεί να έχουμε και θετική αντίδραση αν ο άλλος είναι ενημερωμένος. Συνήθως το άλλο άτομο θέλει λίγο το χώρο και το χρόνο του μέχρι να ψάξει, να μάθει, να ενημερωθεί, στην περίπτωση που  πραγματικά ενδιαφέρεται να πάει η σχέση ένα βήμα παραπέρα. Συμβαίνει, όμως, αρκετά συχνά και το άσχημο σενάριο, γι’ αυτό και πολλά διστάζουν να το επικοινωνήσουν. Πολλές φορές παρατηρείται το ghosting, εξαφανίζεται σαν το φάντασμα, ή ακόμα χειρότερα προχωράει σε λεκτική κακοποίηση. Αν τα περισσότερα από μας πιστεύουν  ότι η LGBTQ+ κοινότητα είναι πιο ενημερωμένη για τον HIV, το στίγμα υπάρχει και εσωτερικά. 

Η διάγνωση του HIV και το οικογενειακό περιβάλλον

Είναι το πιο σημαντικό υποστηρικτικό περιβάλλον γι’ αυτό και βλέπουμε ότι όταν άνθρωποι έχουν αποδοχή και υποστήριξη από την οικογένειά τους, όλα τα υπόλοιπα, σχεσιακά, εργασιακά, δεν έχουν πια και τόση τόση βαρύτητα γι’ αυτούς. Και στην περίπτωση της οικογένειας δεν υπάρχουν κανόνες, ενώ η αγωνία και ο φόβος της απόρριψης είναι εντονότερα, αφού από την στιγμή που γεννηθούμε την αποδοχή τους επιζητούμε. Εκτός αυτού, πολλές φορές με τη διάγνωση του HIV αναδύονται και άλλα κρίσιμα ζητήματα, όπως του σεξουαλικού προσανατολισμού. Ίσως κάποιο να μην είχε κάνει ακόμη το coming out στην οικογένειά του γι’ αυτό το θέμα, οπότε εάν προστεθεί και ο HIV γίνεται ακόμη πιο σύνθετο και περίπλοκο.

Γενικά αν οι σχέσεις είναι δυσλειτουργικές και συγκρουσιακές το coming out στην οικογένεια δεν έχει ιδιαίτερο νόημα. Επίσης, εάν ένας άνδρας είναι 50 ετών και η μητέρα του 85 πάλι κρίνεται ανώφελο. Η γυναίκα αυτή δε δύναται να κατανοήσει τι είναι ο HIV και το πιο πιθανό είναι να ανησυχήσει για την υγεία του γιου της. 

HIV: Η προετοιμασία του coming out

Έχει πολύ μεγάλη σημασία ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούμε μια πληροφορία – και αυτό αφορά το οτιδήποτε. Πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι, ενώ ρόλο παίζει και το σωστό timing. Εάν το ίδιο το άτομο νιώθει ενοχικά και είναι φοβισμένο, αυτά τα συναισθήματα θα περάσει και στον άλλον. Αν όμως έχει μια καλή εικόνα για τον εαυτό του, φροντίζει την υγεία του, είναι ανοιχτός, ο άλλος θα δει όλα αυτά τα στοιχεία επάνω του και όχι απλώς ένα άτομο με HIV για να φρικάρει και να φύγει.

*Στη «Θετική Φωνή» απαντούν σε αιτήματα συμβουλευτικά, ψυχολογικά, διεκδικητικά κ.λπ. ηλεκτρονικά μέσω της επίσημης σελίδας στο Facebook, mail (info@positivevoice.gr) , τηλεφωνικά αλλά και μέσω συναντήσεων. Επίσης, λειτουργούν ομάδες αυτοβοήθειας, αποκλειστικά με ανθρώπους που ζουν με HIV, ομάδες στήριξης, με ανθρώπους που ζουν και σχετίζονται με τον HIV. Το Chemsex Support είναι μια υπηρεσία πρόληψης και μείωσης της βλάβης για άτομα που εμπλέκονται στο chemsex. Αθήνα: 2108627572, Θεσσαλονίκη: 2315525020