Είναι κανονικότητα οι 300 νεκροί την εβδομάδα;

Χθες ήρθε στο σπίτι ένας μάστορας να κάνει μια εργασία –  γύρω στα 60, χωρίς μάσκα –«δεν πειράζει φοράς εσύ»– και άρα χωρίς αίσθηση του κινδύνου. Στην ερώτησή μου αν είναι εμβολιασμένος, η απάντηση ήταν αρνητική. «Ούτε εγώ, ούτε η γυναίκα μου». Γιατί; «Θα το κάνουμε, δεν υπάρχει θέμα, έχω κάνει ράπιντ τεστ αυτή την εβδομάδα, όλο λέμε να το κανονίσουμε, η γυναίκα μου φοβάται και λίγο…» Ξεκίνησα να του λέω ότι, όσο δεν το κάνουν, βάζουν τον εαυτό τους σε κίνδυνο, να μην το καθυστερήσουν, ότι δεν κινδυνεύουν από το εμβόλιο αλλά από τον κορωνοϊό, πως είμαι δημοσιογράφος και το έχω ερευνήσει, να μη φοβούνται κ.λπ. Και μόνο όταν του είπα... «μα κάθε εβδομάδα πεθαίνουν περίπου 300 άνθρωποι, όλοι αυτοί δεν θα είχαν πεθάνει αν είχαν κάνει το εμβόλιο», άλλαξε η έκφραση του προσώπου του, σαν να σκιάχτηκε λίγο — πάντα συμβαίνει όταν το λες αυτό, δεν το έχουν σκεφτεί. Κυρίως όμως με κοιτούσε με συγκατάβαση όσο του μιλούσα, προσπαθώντας να συγκρατηθώ με την ιδέα ότι δεν μπορούμε να σώσουμε κανέναν που δεν θέλει να καταλάβει.

«Άλλωστε τώρα τελειώνει η πανδημία…» Τελειώνει; Too good to be true. Είναι όμως μια εντύπωση που πολλοί ίσως και να έχουν μετά τις ανακοινώσεις του υπουργείου για επιστροφή στην κανονικότητα των εμβολιασμένων με πλήρη ελευθερία στους χώρους διασκέδασης από το Σάββατο. Δηλαδή χωρίς ωράρια, χωρίς αποστάσεις, με μουσική, άρση των τοπικών λοκντάουν στις κόκκινες περιοχές. Πλέον οι εμβολιασμένοι θα μπορούν να κάνουν πράγματα που οι ανεμβολίαστοι ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΝ σε όλη την επικράτεια, και αυτό θεωρούν —το ευχόμαστε όλοι— πως θα λειτουργήσει ως κίνητρο για περισσότερους εμβολιασμούς. Κάτι πολύ πιθανό, τουλάχιστον για τις νεότερες ηλικιακές ομάδες — γιατί ένας νέος άνθρωπος να διαλέξει να μείνει αποκλεισμένος από ελευθερίες στη διασκέδαση; Αν και το μεγαλύτερο πρόβλημά μας είναι οι άνω των 60 ανεμβολίαστοι συμπολίτες μας, ένας δείκτης που δεν τα πάμε καλά και αυξάνει δραματικά τον αριθμό των ανθρώπων οι οποίοι καταλήγουν στα νοσοκομεία και χρειάζονται ΜΕΘ. Αυτούς πώς θα τους πείσουμε; (όχι ότι δεν κινδυνεύουν οι νεότεροι, ο μέσος όρος ηλικίας στις ΜΕΘ έχει πέσει, μόλις χθες πέθανε ένας ανεμβολίαστος 20χρονος.)

Ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, που τα ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης είναι χαμηλά, η κατάσταση στα νοσοκομεία είναι δραματική, αναβάλλονται χειρουργεία και μένουν πίσω ασθενείς που έχουν ανάγκη νοσοκομειακής περίθαλψης. Ο κίνδυνος να δοθεί σήμα χαλάρωσης στις τοπικές κοινωνίες θα έχει δραματικές συνέπειες άμεσα. «Είναι σε οριακό σημείο τα νοσοκομεία, είναι μια ριψοκίνδυνη κίνηση αυτό που γίνεται. Ελπίζω η κυβέρνηση να δει τα επιδημιολογικά δεδομένα και την πίεση στο σύστημα υγείας. Να μη δοθεί λάθος μήνυμα ότι όλα έχουν τελειώσει και επιστρέφουμε στην κανονικότητα. Ο χειμώνας θα είναι δύσκολος, ας κάνουμε υπομονή», λέει στο Mega ο Νίκος Καπραβέλος διευθυντής στη Β’ ΜΕΘ στο νοσοκομείο Παπανικολάου. «Φοβάμαι ότι με το επίπεδο επιτήρησης που υπάρχει στα κέντρα διασκέδασης, αν παραμείνουν ανοιχτά όλη νύχτα θα επικρατήσει αλαλούμ». Και δεν είναι ο μόνος. Οι «ειδικοί» κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.

Διαβάζω την ανάρτηση του Γιώργου Παυλάκη: «Ας ελπίσουμε ότι το νέο σχέδιο του Υπουργείου Υγείας να ανοίξει τα πάντα στους εμβολιασμένους και όχι στους ανεμβολίαστους να πάει καλά. Μακάρι. Αν το υπουργείο το κάνει για να αυξήσει τους εμβολιασμούς, ας ελπίσουμε ότι θα πάει καλά. Το μόνο πρόβλημα που πρέπει να δούμε είναι τι θα κάνει ο ιός, όταν πιάσει ο χειμώνας, με 40% των Ελλήνων απροστάτευτους από εμβόλιο. Κατά τη γνώμη μου το υπουργείο πάλι κινδυνεύει να δώσει το λάθος σήμα στην κοινωνία ότι τελειώσαμε, ξαναβρίσκουμε την παλιά μας ανέμελη ζωή. Είναι λίγο πρόωρο με 30-40 νεκρούς και τον χειμώνα να έρχεται. Είναι πρόωρο να καταργείς την πιθανότητα για τοπικά λοκντάουν, αυτό είναι μονομερής αφοπλισμός, αλλά ο ιός δεν κρατά συμφωνίες και συνθήκες ειρήνης». 

«Να θυμίσω ότι μετά το μίνι-τσουνάμι της Θεσσαλονίκης πέρυσι Νοέμβρη-Δεκέμβρη, που κόστισε χιλιάδες ζωές, υπουργοί και κυβέρνηση βγήκαν και ζήτησαν συγγνώμη. Σωστό, αλλά πρέπει κάποτε να αποκτήσουμε τη βεβαιότητα ότι η κυβέρνηση δεν θα επαναλαμβάνει τα γνωστά τουλάχιστον λάθη».

Τον περσινό μαύρο Οκτώβριο στη Θεσσαλονίκη κανείς δεν πρέπει να τον ξεχάσει, πόσο μάλλον η κυβέρνηση. Από την άλλη, ήταν δίκαιο και έγινε πράξη, θα πει κάποιος, είναι αίτημα των εμβολιασμένων να έχουν πρόσβαση στις ελευθερίες που τους δίνει το εμβόλιο. Διότι κινδυνεύουν μεν να νοσήσουν, αλλά όχι να διασωληνωθούν ή να πεθάνουν, ούτε να επιβαρύνουν το σύστημα υγείας, άρα γιατί να περιορίζονται επειδή το θέλουν κάποιοι άλλοι; 

«Το πιο λάθος επιχείρημα είναι ότι “εγώ έκανα το εμβόλιο, άρα τέλειωσα με τις υποχρεώσεις μου, τώρα εγώ θα ζήσω τη ζωή μου να κυνηγάτε αυτούς που δεν το έκαναν”. Δεν πάει έτσι. Σε μια ομάδα ο τερματοφύλακας δεν λέει “εγώ απέκρουσα δυο γκολ, άρα πάω να ξεκουραστώ”. Όσο έχουμε κρούσματα, το ματς δεν έχει λήξει. Η επιδημία είναι ομαδικό σπορ. Δεν γίνεται να πάρεις το κουβαράκι σου και να παίξεις αλλού. Επειδή ο ιός πάει από τον ένα στον άλλο με τον αέρα, όλοι είμαστε συνυπεύθυνοι για τα παθήματα και για τη λύση» εξηγεί ο Γιώργος Παυλάκης σε όσους έχουν εμβολιαστεί. Και αυτοί μολύνουν και μεταδίδουν, σε πολύ μικρότερο βαθμό, άρα μπορεί να συμμετέχουν, αν επιστρέψουμε στην κανονικότητα και δεν τηρούνται τα μέτρα, στην παράταση της πανδημίας. 

Με λίγα λόγια, όσο η πανδημία τρέχει είμαστε όλοι μαζί σε αυτό. Απλά οι μισοί δεν κινδυνεύουμε. Οι υπόλοιποι; Με 40% ανεμβολίαστους, για να χτιστεί  η συλλογική ανοσία θα χρειαστούν πολλές απώλειες, η ανοσία θα πληρωθεί «με αίμα», για να το πούμε ωμά. Τόσοι άνθρωποι θα πεθάνουν άδικα. Πώς συμφιλιώνεται κανείς με αυτή την ιδέα; Γιατί δεν το κάνουν σλόγκαν στο Υπουργείο Υγείας, να παίζει παντού; Υπάρχει πιο ατράνταχτο, πιο συγκλονιστικό επιχείρημα;

Μας το λένε οι επιστήμονες: τη μετάλλαξη Δέλτα αργά ή γρήγορα θα τη συναντήσουμε όλοι, το θέμα είναι πώς θα μας βρει. Πώς να το εξηγήσω αυτό στον κύριο που ήρθε σπίτι μου; Πώς να του εξηγήσω ότι όχι μόνο κινδυνεύουν αυτός και η γυναίκα του, αλλά και οι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή; Κι αν δεν το καταλαβαίνει αυτό, πώς να του εξηγήσω το επόμενο, ότι άνθρωποι σαν κι αυτόν τρέχουν την πανδημία κι ότι αν είχε εμβολιαστεί ένα επιπλέον 20% τωνσυμπολιτών μας θα ήμασταν τώρα όλοι πιο ανέμελοι και ασφαλείς;