Ελλείψεις στην παροχή περίθαλψης σε παιδιά πρόσφυγες

Ανάγκη για κατάλληλη υγειονομική περίθαλψη στα παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες, που δεν έχουν επαρκή πρόσβαση σε βασικές συνθήκες υγιεινής δείχνουν τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος EU-VETCARE "Strengthening capacities for better health care to refugee and migrant children".

Η έλλειψη ιατρικού και εμβολιαστικού ιστορικού, η απουσία επιδημιολογικών δεδομένων στη χώρα καταγωγής, και ζητήματα γραφειοκρατίας αποτελούν τα σημαντικότερα προβλήματα που συναντούν οι επαγγελματίες υγείας. Ο μη επαρκής αριθμός μεταφραστών και διαπολιτισμικών διαμεσολαβητών, σε συνδυασμό με την έλλειψη γνώσεων για τη διαπολιτισμική διαφορετικότητα αποτελούν επιπλέον εμπόδια στην καθημερινή πρακτική των επαγγελματιών υγείας. Παράλληλα, πολλοί επαγγελματίες υγείας αναφέρουν συμπτώματα επαγγελματικής εξουθένωσης.

Η έρευνα πραγματοποιήθηκε μέσω ομάδων εστιασμένης συζήτησης με τη συμμετοχή επαγγελματιών υγείας και εκπροσώπους μη κυβερνητικών οργανώσεων σε πέντε χώρες. Το EU-VETCARE συγχρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα ERASMUS+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τη συμμετοχή 6 ευρωπαϊκών οργανισμών.

Στόχος του προγράμματος είναι η παροχή βελτιωμένης υγειονομικής φροντίδας για παιδιά πρόσφυγες και μετανάστες και ασυνόδευτoυς ανήλικους, μέσα από τον σχεδιασμό εκπαιδευτικού υλικού για την κατάρτιση των επαγγελματιών υγείας. Από την Ελλάδα συμμετέχουν το Ινστιτούτο Prolepsis και ο οργανισμός Faros. Συμμετέχουν επίσης οι οργανισμοί: Ethno-Medical Centre (Συντονιστής του προγράμματος, Γερμανία), Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Zadigltd (Ιταλία), και Universitat de Valencia (Ισπανία).

Από την έρευνα φάνηκε ακόμα η ιδιαίτερη ανάγκη για περαιτέρω εκπαίδευση και κατάρτιση σε θέματα νομικού πλαισίου, πρωτοκόλλων εργασίας με παιδιά, διαχείρισης επαγγελματικής εξουθένωσης, διεπιστημονικής συνεργασίας των επαγγελματιών υγείας και διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Τέλος, οι επαγγελματίες υγείας επεσήμαναν την ανάγκη απόκτησης δεξιοτήτων για κατάλληλους κώδικες επικοινωνίας με παιδιά, για την αναγνώριση του παιδικού τραύματος και για θέματα εξαρτήσεων (κυρίως αλκοόλ και ουσίες).

Από το 2015, η Ελλάδα και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες φιλοξενούν μεγάλο αριθμό μεταναστών και προσφύγων λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στη Μέση Ανατολή και της φτώχειας σε πολλά ακόμη μέρη του κόσμου. Τα παιδιά μετανάστες/πρόσφυγες, ιδιαίτερα τα ασυνόδευτα ανήλικα, στη διάρκεια του ταξιδιού τους προς την Ευρώπη αντιμετωπίζουν πολλούς κινδύνους καθιστώντας τα ιδιαίτερα ευάλωτα και με ανάγκες ειδικής φροντίδας. 

Στη συνέχεια, οι κακές συνθήκες διαβίωσης στη χώρα υποδοχής, η έλλειψη πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας και στην εκπαίδευση επιβαρύνουν ακόμα περισσότερο την ψυχική και σωματική τους υγεία. Επείγουσες καταστάσεις δημόσιας υγείας, όπως αυτή της πανδημίας COVID-19, τα καθιστά ακόμα πιο ευάλωτα, λόγω της μη επαρκούς πρόσβασης σε καθαρό νερό και σε βασικές συνθήκες υγιεινής. Επιπλέον, οι καθυστερήσεις στα αιτήματα ασύλου οδηγούν εκτός ασφαλών ζωνών πολλά από τα παιδιά, με αποτέλεσμα να καταλήγουν πολύ συχνά στον δρόμο και μόνα τους.

Το Ινστιτούτο Prolepsis και ο οργανισμός Faros συμμετέχουν από την Ελλάδα στην ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο επιχειρεί να καλύψει τα παραπάνω κενά και να συμβάλλει στη βελτίωση της παροχής υγειονομικής περίθαλψης σε παιδιά προσφύγων και μεταναστών και σε ασυνόδευτους ανήλικους. Το υλικό θα διατίθεται δωρεάν μέσα από την εκπαιδευτική πλατφόρμα του προγράμματος στην ιστοσελίδα https://www.euvetcare.eu/.