Covid 19: Ενθαρρυντικά αποτελέσματα με τη χρήση βλαστοκυττάρων

Ο Δημήτρης Κουρούπης, επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Μαϊάμι μας μίλησε για την πρωτοποριακή του μελέτη για την αντιμετώπιση του Covid 19. To πειραματικό πρωτόκολλο που πήρε έγκριση από τον FDA την προηγούμενη άνοιξη αποτέλεσε το έναυσμα για μια νέα θεραπεία που βασίζεται στη λεγόμενη κυτταρική θεραπεία με μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα.

Πού και πότε ακριβώς ξεκίνησε η κλινική σας μελέτη;
Η κλινική μελέτη έγινε με επίκεντρο το πανεπιστήμιο του Μαϊάμι και σε συνεργασία και με άλλα πανεπιστήμια της Αμερικής όπως το εκείνο του Κλίβελαντ και της Αριζόνα, αλλα παράλληλα και σε συνεργασία με πανεπιστήμια και νοσοκομεία στην Κίνα. Συγκεκριμένα, ξεκίνησε στα μέσα της άνοιξης του 2020 μετά από κατάθεση του πειραματικού μας πρωτοκόλλου και έγκρισή του από τον οργανισμό φαρμάκων της Αμερικής (FDA).

Με ποια αφορμή ξεκινήσατε την κλινική σας μελέτη;
Την περίοδο που ο κορωνοϊός είχε εξαπλωθεί στην Ευρώπη και Αμερική και υπήρχαν βαριά νοσούντες COVID-19 ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) που χρειάζονταν άμεση θεραπευτική αντιμετώπιση των συμπτωμώτων τους, προέκυψε η ανάγκη για νέες αποτελεσματικές θεραπείες.

Πού βασιζεται η θεραπεια που προτείνετε στην κλινική σας μελέτη;
Η θεραπεία βασίζεται στη λεγόμενη κυτταρική θεραπεία με μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα. Στη δική μας κλινική μελέτη απομονώνουμε τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα από τον ιστό του ομφάλιου λώρου που φυλάσσεται μετά το πέρας των τοκετών/καισαρικών τομών. Η συγκεκριμένη θεραπεία στηρίζεται σε πλειάδα προκλινικών και κλινικών μελετών των προηγούμενων τουλάχιστον 15 ετών.

Τι ιδιαίτερο έχουν τα βλαστοκύτταρα του ομφάλιου λώρου;
Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα, και ειδικά τα βλαστοκύτταρα του ιστού του ομφαλίου λώρου, έχουν ισχυρότατες αντι-φλεγμονώδεις και αντι-ινωτικές ιδιότητες. Έτσι περιορίζουν την φλεγμονή και την ίνωση που εμφανίζεται στους πνεύμονες σε βαριά νοσούντες ασθενείς με COVID 19.

Πώς διασφαλίσατε την αξιοπιστία της μελέτης σας;
Αρχικά όπως ανέφερα πήραμε άδεια από τον εποπτεύοντα φορέα (FDA). Επίσης η κλινική μελέτη είναι τυχαιοποιημένη και περιλαμβάνει δύο ομάδες βαριά νοσούντων COVID-19 ασθενών που νοσηλεύονταν σε ΜΕΘ:

α) την ομάδα θεραπείας που έλαβε τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα και

β) την ομάδα ελέγχου που έλαβε την κλασσική θεραπευτική αγωγή του νοσοκομείου

Συνεπώς το μεγάλο πλεονέκτημα της κλινικής μας μελέτης είναι ο συγκριτικός χαρακτήρας της σε σχέση με τις υπάρχουσες θεραπείες που δέχονται COVID-19 ασθενείς.

Ποια τα αποτελέσματα της θεραπείας σας;
Τα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης είναι εντυπωσιακά. Συγκεκριμένα, η επιβίωση των ασθενών που έκαναν τη θεραπεία των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων ανήλθε στο 91%, έναντι 42% για την ομάδα ελέγχου σε βάθος χρόνου ενός μηνός. Ακόμη όλοι οι ασθενείς κάτω των 85 ετών ήταν ζωντανοί μετά από ένα μήνα θεραπείας. Τέλος πολύ σημαντικό είναι να αναφέρουμε ότι μετά το πέρας δύο εβδομάδων από τη έναρξη χορήγησης της θεραπείας, περίπου το 50% των ασθενών στην ομάδα θεραπείας είχε αναρρώσει και πολλοί ασθενείς ήδη είχαν βγει από το νοσοκομείο και επιστρέψει στις οικογένειες τους.

Ποια τα επόμενα βήματα στην κλινική σας μελέτη;
Θα μελετήσουμε τη χορήγηση των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων σε ασθενείς που δεν έχουν ακόμη νοσήσει βαριά από COVID-19, αλλά ανήκουν στις λεγόμενες ομάδες κινδύνου για εισαγωγή στις ΜΕΘ και διασωλήνωση τους, όπως οι διαβητικοί, ασθενείς με καρδιαγγειακά προβλήματα κτλ. Θέλουμε δηλαδή να παρέμβουμε νωρίτερα στις εξέλιξη της νόσου σε αυτές τις κατηγορίες ασθενών ώστε να προλάβουμε τη βαριά νόσηση τους. Έως ότου εγκριθεί από τον FDA για ευρύτερη έκτακτη χρήση, η θεραπεία των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων που προτείνουμε στη μελέτη μας θα είναι διαθέσιμη σε αμερικάνικα νοσοκομεία για πολύ σοβαρές περιπτώσεις COVID-19 ασθενών.

Θα μπορούσε να γίνει κάτι αντίστοιχο στην Ελλάδα άμεσα;
Από προηγούμενη εργασιακή εμπειρία στην Ελλάδα, μπορώ να σας πω ότι υποδομές για την παραγωγή των μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων υπάρχουν ήδη άριστες. Απαραίτητη είναι η έγκρισή του από τον ΕΟΦ και το ελληνικό κράτος για αρχικά χορήγηση της θεραπείας σε επιλεγμένα νοσοκομεία στην Ελλάδα.