Μάσκες - κορωνοϊός: Τι πρέπει να ξέρετε για 3 βασικούς τύπους

Έναν χρόνο μετά και φοράμε ακόμα μάσκες κατά του κορωνοϊού, κάτι που κανείς μας δεν φανταζόταν τέτοια εποχή πέρυσι. Και όχι μόνο αυτό, αλλά ειδικοί σήμερα προτείνουν να φοράμε διπλή μάσκα. Όσο περισσότερες μεταλλάξεις του ιού εμφανίζονται, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η ανάγκη για χρήση υψηλότερης ποιότητας μασκών. 

Συγκρίνουμε τρεις από τους πιο δημοφιλείς, και ενδεδειγμένους, τύπους.

Τύπος: N95

• Ποσοστό φιλτραρίσματος σωματιδίων: 95%
• Εγκεκριμένη από το NIOSH: Ναι
• Κατάλληλοι για: αποκλειστικά για εργαζόμενους στην Υγεία 

Οι μάσκες τύπου Ν95 ήταν αυτές που αναζητούσε περισσότερο ο κόσμος στην αρχή της πανδημίας το 2020, λόγω της εξαιρετικά σφιχτής εφαρμογής τους και του φίλτρου που ήταν ενσωματωμένο στο κέντρο τους. Έχουν την ικανότητα να φιλτράρουν έως και το 95% των πολύ μικρών (0,3 microns) αιωρούμενων σωματιδίων (αν και τα σωματίδια του ιού SARS-CoV-2 είναι μεγέθους 0,1 microns περίπου από μόνα τους – τα σωματίδια του ιού όμως, προσκολλούνται συνήθως σε κάτι μεγαλύτερο, όπως στα σταγονίδια που ελευθερώνονται όταν μιλάμε).    

Οι μάσκες Ν95 πέρασαν από τους αυστηρότερους ελέγχους και πιστοποιήθηκαν από το αμερικανικό NIOSH (Εθνικό Ινστιτούτο για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία) για ιατρική χρήση. Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Medical Association χαρακτήρισε τις μάσκες τύπου Ν95 ως τον «στυλοβάτη» στην προστασία από παθογόνα αιωρούμενα σωματίδια. 

Ως τέτοιες, δυστυχώς, αυτές τις μάσκες δεν τις βρίσκουμε εύκολα στην αγορά και μάλιστα, λόγω των ελλείψεων που παρατηρήθηκαν ειδικά την τελευταία χρονιά, τα Κέντρα ελέγχου λοιμώξεων έδωσαν οδηγία οι μάσκες αυτές να προμηθεύονται αποκλειστικά σε εργαζόμενους σε  νοσοκομεία και άλλους υγειονομικούς χώρους που φροντίζουν ασθενείς με COVID-19 και όχι στον γενικό πληθυσμό.  

Τύπος: KN95

• Ποσοστό φιλτραρίσματος σωματιδίων: 95%
• Εγκεκριμένη από τον NIOSH: Όχι
• Κατάλληλες για: μετακινήσεις σε περιβάλλοντα χαμηλού ρίσκου, όπως στα ψώνια, στην βόλτα, στο περπάτημα

Οι μάσκες τύπου KN95 είναι η κινέζικη εκδοχή των μασκών Ν95. Το «μυτερό» σχήμα τους δημιουργεί ένα μικρό κενό μεταξύ της μύτης και του υφάσματος, κάνοντας τη μάσκα πιο άνετη στην εφαρμογή, ενώ αναπνέουμε ευκολότερα. 
Ωστόσο, καθώς αυτός ο τύπος δεν επιβλέπεται από την αρμόδια αρχή των Ηνωμένων Πολιτειών (NIOSH), δεν θεωρούνται τόσο αποτελεσματικές όσο οι Ν95. Οι κατασκευαστές των ΚΝ95 ζητούν έγκριση για χρήση έκτακτης ανάγκης από τον αμερικανικό οργανισμό φαρμάκων (FDA) σε υγειονομικούς χώρους. Για την ακρίβεια, ο FDA έχει ήδη εγκρίνει την Άδεια Χρήσης Έκτακτης Ανάγκης (Emergency Use Authorization) για πολλές μάσκες τέτοιου τύπου.

Τον Σεπτέμβριο του 2020, έρευνα του Emergency Care Research Institute (μη κερδοσκοπικός οργανισμός για τη βελτίωση της ασφάλειας και ποιότητας στην περίθαλψη), προειδοποιούσε για την εμφάνιση ακατάλληλων και επικίνδυνων απομιμήσεων μασκών τύπου ΚΝ95. Σύμφωνα με την αναφορά του οργανισμού, έως και το 70% των μασκών ΚΝ95 που εισήχθησαν από την Κίνα δεν είχαν την ίδια ικανότητα φιλτραρίσματος με αυτή των Ν95. Ο οργανισμός έβγαλε έκτακτη ανακοίνωση καθώς αρκετά νοσοκομεία είχαν ήδη παραγγείλει αυτές τις μάσκες και ο κίνδυνος μετάδοσης του ιού εντός των νοσοκομείων ήταν τεράστιος.
Εκτός νοσοκομείων πάντως, για τις ανάγκες του γενικού πληθυσμού, αυτές οι μάσκες, ακόμη κι αν δεν έχουν την έγκριση του NIOSH μπορούν να προστατεύσουν, ίσως και καλύτερα από τις χειρουργικές και τις μάσκες από ύφασμα ή νάιλον ή άλλο μη-ιατρικό υλικό.

Τύπος: KF94

• Ποσοστό φιλτραρίσματος: 94%
• Εγκεκριμένη από τον NIOSH: Όχι
• Κατάλληλες για: μετακινήσεις σε περιβάλλοντα χαμηλού ρίσκου, όπως στα ψώνια, στην βόλτα, στο περπάτημα

Οι μάσκες τύπου KF94 έχουν «ανέβει» αρκετά στις προτιμήσεις. Το «KF» σημαίνει «Korean filter» (Κορεάτικο φίλτρο) και το 94 υποδεικνύει το ποσοστό φιλτραρίσματος των αιωρούμενων σωματιδίων. Σύμφωνα με τα πρότυπα της κυβέρνησης της Νότιας Κορέας, αυτές οι μάσκες έχουν την ικανότητα να φιλτράρουν ποσοστό 94% σωματιδίων μικρότερων των 0,3microns. To καμπυλωτό σχήμα τους με το έλασμα στη μύτη και τα πλευρικά «αυτιά» δημιουργούν ένα σταθερό, προστατευτικό «φράγμα», αλλά και βολική εφαρμογή.

Σε μια πολύ μικρή έρευνα (με τη συμμετοχή μόλις 7 ατόμων) που έγινε τον Αύγουστο του 2020, διαπιστώθηκε πως οι ΚF94 ήταν το ίδιο αποτελεσματικές στο να φιλτράρουν σωματίδια του ιού SARS-CoV-2  όσο και οι Ν95. Όμως, σε αντίθεση με τις κινέζικες ΚΝ95, οι KF94 δεν έχουν πάρει ακόμη την Άδεια Χρήσης Έκτακτης Ανάγκης από τον FDA, για να μπορούν να χρησιμοποιηθούν από υγειονομικούς. 

Να θυμάσαι:

Στο ίντερνετ θα βρεις μια τεράστια ποικιλία μασκών από τους παραπάνω τύπους. Υπάρχουν κατασκευαστές όμως που ισχυρίζονται ότι πωλούν πιστοποιημένες  Ν95, ΚΝ95 και KF94, η ποιότητα των οποίων καμία σχέση δεν έχει με τα πρότυπα και τις προδιαγραφές που έχουν θέσει οι αρμόδιες αρχές των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κίνας και της Κορέας. Και επειδή είναι δύσκολο να καταλάβεις την απομίμηση, ειδικά εάν αγοράζεις διαδικτυακά, φρόντισε να:

• κάνεις τις αγορές σου από γνωστά και «δοκιμασμένα» καταστήματα ή ευυπόληπτους προμηθευτές.
• διάβαζε προσεκτικά τις βαθμολογίες των προϊόντων και τα όποια σχόλια άλλων πελατών
• να είσαι επιφυλακτικός με νέους προμηθευτές που κάνουν ξαφνικά την εμφάνισή τους στο διαδίκτυο
• εάν δεν είσαι σίγουρος για την ποιότητα της μάσκας σου, φόρεσε διπλή.