Νέα εποχή στην αποκατάσταση της ρήξης υπερακάνθιου στον ώμο

Μια πρωτοποριακή τεχνική για την αποκατάσταση της ρήξης υπερακάνθιου εφαρμόζεται στη Βιοκλινική Αθηνών, του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ. Για την αποκατάσταση χρησιμοποιείται αυτόλογο μόσχευμα, με πολύ θετικά αποτελέσματα.

Η μέθοδος, που εφαρμόζεται από τον εξειδικευμένο χειρουργό ώμου Αχιλλέα Μπουτσιάδη, υπεύθυνο του Ιατρείου Ώμου στη Βιοκλινική Αθηνών, συγκεντρώνει διεθνές ενδιαφέρον. Μάλιστα, στο πρόσφατο Παγκόσμιο Συνέδριο Ώμου στο Βερολίνο (Berlin International Shoulder Course, 7-9/1/2021) ο κ. Μπουτσιάδης παρουσίασε σε βιντεοσκοπημένο χειρουργείο επέμβαση που αφορούσε την αρθροσκοπική συρραφή μαζικών ρήξεων του υπερακανθίου με τη χρήση αυτομοσχεύματος της μακράς κεφαλής του δικεφάλου.

Ένας σημαντικός μυς, με συχνές ρήξεις

Ο υπερακάνθιος είναι ένας από τους τέσσερις μύες που σχηματίζουν το στροφικό πέταλο του ώμου το οποίο καλύπτει την κεφαλή του βραχιονίου. Ο ρόλος των μυών του στροφικού πετάλου είναι διπλός:

• Συμβάλλουν μαζί με τον δελτοειδή μυ στην ανύψωση (πρόσθια κάμψη), την απαγωγή και την έξω και έσω στροφή της άρθρωσης του ώμου
• «Συγκρατούν» την κεφαλή του βραχιονίου στην ανατομική της θέση (προς τα κάτω), σημαντικό για την ομαλή λειτουργία της άρθρωσης

Στο ευρύ κοινό ο υπερακάνθιος είναι και ο πιο «γνωστός» τένοντας,αφού και οι ρήξεις αυτού είναι και οι συχνότερες.

Η ρήξη αφορά την πλήρη ή μερική αποκόλληση ενός ή περισσοτέρων τενόντων του στροφικού πετάλου από την πρόσφυσή τους στο βραχιόνιο όγκωμα.

Η ρήξη υπεράκανθιου προκαλεί πόνο στην περιοχή της άρθρωσης του ώμου, που μπορεί να αντανακλά μέχρι και την περιοχή του αγκώνα. Ο ασθενής συχνά δυσκολεύεται να κοιμηθεί τη νύχτα εξαιτίας του πόνου, αισθάνεται μυϊκή αδυναμία, δυσκολεύεται να σηκώσει ακόμη και μικρό βάρος, ακόμη και να κάνει απλές κινήσεις όπως το να πλύνει το πρόσωπό του. 

Η ρήξη των τενόντων του στροφικού πετάλου μπορεί να προκληθεί από:

• έναν οξύ τραυματισμό (τραυματική ρήξη)
• μια χρόνια εκφυλιστική διαδικασία (εκφυλιστική ρήξη).

Προδιαθεσικοί παράγοντες που μπορούν να αυξήσουν τη συχνότητα εμφάνισης των βλαβών αυτών είναι:

• η ανατομία της περιοχής και κυρίως ο τύπος του ακρωμίου (η «οστική καμάρα-θόλος» της ωμοπλάτης που βρίσκεται πάνω από τους τένοντες του στροφικού πετάλου)
• το κάπνισμα
• η υπερλιπιδαιμία
• ο διαβήτης
• η γήρανση των ιστών
• η κακή μικροκυκλοφορία και αιμάτωση της περιοχής

Προκλήσεις στη θεραπεία 

Ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν σημαντικά την θεραπεία των ρήξεων του στροφικού πετάλου είναι το μέγεθος της ρήξης. Οι ρήξεις των τενόντων του στροφικού πετάλου μπορεί να εξελίσσονται-μεγαλώνουν με την πάροδο του χρόνου.  Επιπλέον, όσο μια ρήξη μεγαλώνει, τόσο ο τένοντας ρικνώνεται προς τα έσω, γίνεται άκαμπτος, ενώ η πιο σημαντική βλάβη των μυών είναι η λιπώδης εκφύλιση, η οποία έχει σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργία τους. Τελικά, μερικές χρόνιες και μαζικές ρήξεις καθίστανται μη αναστρέψιμες, αναπτύσσοντας βλάβες του αρθρικού χόνδρου.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα τόσο στη χειρουργική θεραπεία όσο και στη συνολική αποκατάσταση του ασθενή, αποτελούν οι μεγάλες και οι μαζικές ρήξεις. Φαίνεται πως σε αυτούς τους ασθενείς η βιολογία της περιοχής έχει επηρεαστεί σημαντικά και παρά την επιτυχή χειρουργική συρραφή η επαναρρήξη μπορεί να ξανασυμβεί. Μάλιστα μελέτες σε επιστημονικά περιοδικά αναφέρουν υψηλά ποσοστά υποτροπών από 40% μέχρι και 90%!

To 2016, οι Boutsiadis and Barth εφάρμοσαν για πρώτη φορά παγκοσμίως στην Grenoble της Γαλλίας τη νέα τεχνική, με την χρήση του τένοντα του δικεφάλου στην χειρουργική αποκατάσταση του υπερακανθίου. Τα αποτελέσματα ήταν πολύ ενθαρρυντικά και το 2020 έγιναν δεκτά στο έγκυρο αμερικάνικο περιοδικό American Journal of Sports Medicine.

«Το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας για αυτή την τεχνική είναι πολύ μεγάλο και νέες δημοσιεύσεις και παραλλαγές αυτής παρουσιάζονται τόσο σε παγκόσμια συνέδρια όσο και σε έγκυρα περιοδικά. Στην Ελλάδα και στη Βιοκλινική Αθηνών συνεχίζουμε με ιδιαίτερο ενθουσιασμό την εφαρμογή της τεχνικής στοχεύοντας στο να αλλάξουμε τη φυσική ιστορία των δύσκολων μαζικών ρήξεων του υπερακανθίου του ώμου», δηλώνει ο Αχιλλέας Μπουτσιάδης, MD, PhD, Χειρουργός Ώμου και Γόνατος, Διδάκτωρ ΑΠΘ, Επιμελητής 401 ΓΣΝΑ Αθηνών, Υπεύθυνος έρευνας Centre Ostéo –Articulairedes Cèdres, Grenoble, France Μέλος Institute Grenobloisd’ 'Epaule και υπεύθυνος Εξειδικευμένου Ιατρείου Ώμου στη Βιοκλινική Αθηνών (Bioclinic Advanced Shoulder Service, BASS).