Πένυ Σκάρου: Η καθημερινότητα με τεχνητό πόδι

Ένα τροχαίο με εγκατάλειψη το 2014 ήταν η στιγμή που άλλαξε τα πάντα για μια ταλαντούχα τραγουδίστρια που επέστρεφε στο σπίτι της με το μηχανάκι. Η Πένυ Σκάρου μεταφέρθηκε αμέσως στην εντατική του νοσοκομείου αλλά το πόδι της ακρωτηριάστηκε από το γόνατο και κάτω. Περίπου 7 χρόνια μετά –αρκετά για να περάσουν οι φριχτοί πόνοι, όχι όμως η ανάμνηση– συνάντησα την Πένυ με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (3 Δεκεμβρίου). Στη βόλτα μας χαζεύαμε μερικές φωτογραφίες στο κινητό στις οποίες ποζάρει με το τεχνητό της μέλος σαν μην υπάρχει τίποτα πρόσθετο ή λιγότερο αυθεντικό από το πλατύ της χαμόγελο.

«Τα τελευταία χρόνια, από τότε που συνέβη το ατύχημά μου, κάνω προσπάθειες για να βοηθήσω στην απενεχοποίηση του ακρωτηριασμού, είτε με φωτογραφίσεις είτε με αναρτήσεις. Προβάλλω την ιδιαιτερότητα αυτή όχι ως ένα μείον αλλά με περηφάνεια, γιατί πέρασα από μεγάλη δοκιμασία και επανήλθα. Έχω κάνει σέξι φωτογράφιση, θα έκανα ακόμη και γυμνό, ακριβώς για να δείξω στον κόσμο αλλά και σε αυτούς που μπορεί να βιώνουν το ίδιο ότι η σεξουαλικότητα δεν ορίζεται με βάση το πόδι ή το χέρι που μπορεί να σου λείπει, είναι κάτι πιο πηγαίο. Αν νιώθεις εσύ καλά, θα νιώσει κι ο άλλος, και θα αγαπήσει το τεχνητό σου μέλος».

Τη ρωτώ. «Πέρα όμως από αυτό το κομμάτι της αποδοχής, η πολιτεία, από τότε που έπαθες το ατύχημα μέχρι τώρα, έχει κάνει κάποια πρόοδο όσον αφορά την προσβασιμότητα και την ειδική μέριμνα για τα ΑμεA;» Αν και, κατά κάποιο τρόπο, το ερώτημά μου είναι ρητορικό, αφού ακόμη, μετά από τόσες συζητήσεις, δράσεις και πρωτοβουλίες όλων των αρμόδιων φορέων, η ελληνική πρωτεύουσα, για παράδειγμα, συνεχίζει να είναι ακατάλληλη μέχρι έναν βαθμό για τους ανθρώπους με κινητικά προβλήματα. Όταν οι ράμπες σε πολλούς δρόμους κλείνουν από αυτοκίνητα που παρκάρουν μπροστά, οι δημόσιες υπηρεσίες βρίσκονται σε κτίρια όπου δεν έχουν δημιουργήσει υποδομές για πρόσβαση με αμαξίδιο, τα πεζοδρόμια μικραίνουν από τραπεζοκαθίσματα με τους τυφλούς να κινούνται στον δρόμο, φαίνεται ότι χρειάζεται ακόμη δουλειά.

«Αν και έχω δει μικρές αλλαγές τα τελευταία χρόνια, κυρίως επειδή η αναπηρία έχει πάρει μια προβολή, είμαστε ακόμα πίσω και δεν σου κρύβω ότι έχω βιώσει τον ρατσισμό μιας τριτοκοσμικής Ελλάδας από τότε που έχασα το πόδι μου. Το πρόβλημα στη μετακίνησή μας το δημιουργούν οι κακές υποδομές και όχι η αναπηρία καθαυτή. Σα πεζοδρόμια με τις κακοτοποθετημένες πλάκες, που είναι το πιο απλό και σύνηθες παράδειγμα, ακόμα και μια μητέρα με το καρότσι του μωρού της δυσκολεύεται. Πέρα από τα προβλήματα προσβασιμότητας, ακόμα και η παιδεία πάνω στο θέμα είναι ελλιπής. Τα καλοκαίρια βγαίνω έξω με σορτς όπως όλος ο κόσμος και λαμβάνω κάποια ταραγμένα βλέμματα. Έπειτα είναι και η αδικαιολόγητη απροσεξία απέναντί μας. Μου έχει τύχει να παρκάρω σε θέση ΑμεΑ έξω από νοσοκομείο για να κάνω εξετάσεις, είχα το σήμα και παρ' όλα αυτά δεν το παρατήρησαν και με έγραψαν. Τις διαφορές σε όλα αυτά τις εντοπίζω επειδή έζησα για μερικά χρόνια στην Ολλανδία, όπου η αναπηρία βιώνεται ως κάτι τελείως διαφορετικό», εξηγεί η Πένυ που βίωσε τον ρατσισμό και σε ένα ακόμη επίπεδο, στα επαγγελματικά της, μετά από 20 περίπου χρόνια πορείας.

«Μέχρι και στον χώρο μου που είμαστε υποτίθεται καλλιτέχνες, άρα και ευαίσθητοι, έχει τύχει να ακούσω υποτιμητικό σχόλιο τύπου "Εσύ δεν είσαι αυτή με το κομμένο πόδι;". Πράγμα που δείχνει την έλλειψη πραγματικής αλληλεγγύης. Έχασα δουλειές όταν μου έκοψαν το πόδι, κι αυτό επειδή στην Ελλάδα, και δη στη μουσική βιομηχανία, παίζει μεγάλο ρόλο η εικόνα. Τώρα και λόγω της καραντίνας μού έχει κοστίσει ψυχολογικά και οικονομικά, δεν έχω τη δυνατότητα να κάνω live και να έρχομαι σε επαφή με τον κόσμο. Όπως βέβαια και σε όλους όσοι βιοπορίζονται από τη νύχτα γενικώς. Ο κόσμος της τέχνης έχει πληγεί από τον κορωνοϊό».

Η χορήγηση ειδών αποκατάστασης, από την άλλη, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Σύμφωνα με τα λεγόμενα της Πένυς, ένα πρόσθετο πόδι δεν έχει μόνο υψηλό κόστος αγοράς αλλά και συντήρησης, ενώ το χρηματικό πόσο που χορηγεί το ασφαλιστικό ταμείο συχνά δεν καλύπτει ούτε το μισό. «Για να αγοράσεις το πόδι θέλει αρκετές χιλιάδες ευρώ και, αν δεν έχεις τα χρήματα, μπορεί να μείνεις χωρίς πόδι ακόμα και για 5 χρόνια μέχρι το ταμείο σου να σου δώσει έστω ένα μικρό πόσο για να καλύψεις μέρος της αγοράς του. Ένα βιονικό πόδι κοστίζει γύρω στα 32.000 ευρώ και για να το συντηρήσει κάποιος θέλει 2.500 ευρώ τον χρόνο. Το βάρος του ανθρώπου που βιώνει έναν ακρωτηριασμό είναι μεγάλο και η πολιτεία δυστυχώς δεν τα καλύπτει».

Η Πένυ φέτος κυκλοφόρησε το single «Σκόνη και Θρύψαλα» από τη Ηeaven Music, διασκευή του τραγουδιού του Στέφανου Κορκολή. Με την άρση του lockdown θα συνεχίσει τις προπονήσεις στην ομάδα ξιφασκίας ατόμων με αναπηρίες του Παναθηναϊκού.