Σύμφωνα με έρευνες ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πιο κοινή μορφή καρκίνου μεταξύ των γυναικών, με περίπου 1 εκατομμύριο νέα κρούσματα παγκοσμίως και με μεγάλο ποσοστό των ασθενών να εμφανίζει μετάσταση.
Η δρ Φλώρα Σταυρίδη MD, MSc, MRCP, Διευθύντρια της Δ΄ Ογκολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Υγεία, Διευθύντρια του Care and Cure Oncology Center (
www.careandcure.gr) ,εξειδικευμένη στη Γυναικολογική Ογκολογία και στον Καρκίνο του Μαστού, απαντάει στις ερωτήσεις μας για τους παράγοντες κινδύνου, τη διάγνωση και τις νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις της κακοήθειας, που στοχεύει σχεδόν αποκλειστικά το γυναίκειο πληθυσμό.
Τι είναι ο καρκίνος του μαστού και ποιοι παράγοντες προδιαθέτουν στην εμφάνισή του;
Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί πλέον μία από τις πιο συνήθεις νεοπλασίες που αφορούν στη γυναίκα, αποτελώντας το δεύτερο κατά σειρά συχνότητας καρκίνο που την επηρεάζει. Πολλοί είναι οι παράγοντες κινδύνου που φαίνεται να επηρεάζουν την εμφάνισή του. Η πρώιμη εμμηναρχή, η όψιμη εμμηνόπαυση, η αλόγιστη χρήση οιστρογόνων, η υπογονιμότητα, η χρήση αλκοόλ και το κάπνισμα είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που ενοχοποιούνται. Σε αυτούς θα πρέπει να προστεθεί και το κληρονομικό ιστορικό για το οποίο ενοχοποιείται λιγότερο από το 10% των περιπτώσεων καρκίνου μαστού.
Τι ποσοστό καρκίνων του μαστού θα μετατραπούν σε μεταστατικό και σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται συχνότερα;
Η μέση ηλικία διάγνωσης είναι περίπου τα 50 με 60 έτη, αν και τα τελευταία χρόνια ολοένα και νεαρότερες γυναίκες διαγιγνώσκονται με αυτή τη νεοπλασία. Στην πλειοψηφία των γυναικών, ο καρκίνος διαγιγνώσκεται σε πρώιμα στάδια, ενώ μόνο το 15% των περιπτώσεων εμφανίζεται ως μεταστατικός.
Ποια η σημασία της πρώιμης διάγνωσης;
Ο πρώιμος καρκίνος μαστού ιάται στο 80 με 90% των περιπτώσεων με χειρουργική αφαίρεση και τη χρήση κατά περίπτωση χημειοθεραπείας, ορμονοθεραπείας και ακτινοθεραπείας. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης είναι μεγάλη. Κάθε γυναίκα οφείλει να υποβάλλεται σε ψηφιακή μαστογραφία αναφοράς και υπέρηχο ετήσια μετά τα 40 έτη και για όσα χρόνια δυνητικά θα ήταν εφικτή η ριζική θεραπεία.
Πώς εξελίσσεται ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού και ποια όργανα πλήττει;
Στη μεταστατική μορφή του ο καρκίνος του μαστού είναι δυνατόν να επηρεάσει όλα τα όργανα, με συνηθέστερη εντόπιση των μεταστάσεων τα οστά, το ήπαρ, τους πνεύμονες και τον εγκέφαλο. Σε αυτήν τη μορφή ο καρκίνος είναι μεν ανίατος, ωστόσο με τις σύγχρονες θεραπείες είναι δυνατόν να εξασφαλιστεί μακρά επιβίωση με άριστη ποιότητα ζωής.
Πώς αντιμετωπίζεται σήμερα θεραπευτικά ο μεταστατικός καρκίνος του μαστού;
Εκτός από τη χημειοθεραπεία, πλέον στη φαρέτρα των ογκολόγων υπάρχουν στοχευτικοί παράγοντες (πχ. CDK4/6 αναστολείς), που σε συνδυασμό με ορμονοθεραπεία σε γυναίκες με ορμονοεξαρτώμενο καρκίνο μαστού, εξασφαλίζουν πλεονέκτημα στην επιβίωση χωρίς να επηρεάζεται η ποιότητα ζωής των γυναικών. Μάλιστα, πρόσφατα, στο ευρωπαϊκό συνέδριο ογκολογίας, φάνηκε πως ο συνδυασμός παραγόντων CDK 4/6 και ορμονοθεραπείας εξασφαλίζει καλύτερη επιβίωση έναντι της απλής ορμονοθεραπείας, όταν χρησιμοποιούνταν σε επικουρική βάση.
Τι αλλαγές επιφέρει στη ζωή της γυναίκας μια τέτοια διάγνωση και πώς μπορούν η οικογένεια, οι φίλοι, οι σύντροφοι να διαχειριστούν και να υποστηρίξουν την ασθενή;
Η γυναίκα με καρκίνο μαστού νιώθει να απειλείται όχι μόνο σωματικά. Ένα πλήθος αλλαγών συμβαίνουν στην ψυχή και το σώμα της. Το ενδεχόμενο μετάστασης προκαλεί έντονη ανησυχία, σε κάθε επανέλεγχο. Η διάγνωση της μετάστασης είναι ένα κακό νέο που αλλάζει τη ζωή της και επιφέρει έντονες επιπτώσεις σε σωματικό και συναισθηματικό επίπεδο. Σε αυτόν τον δύσκολο αγώνα, σημαντικό ρόλο παίζει η ομάδα που την πλαισιώνει, που μπορεί να αποτελείται από τα παιδιά, τον σύντροφο, τον σύζυγο, τους φίλους. Είναι σημαντικό σε αυτήν τη μάχη η γυναίκα να διατηρεί στο ακέραιο όσο πιο πολλούς ρόλους μπορεί. Η συνέχιση της εργασίας της όπου αυτό είναι εφικτό την κάνει να εξακολουθεί να νιώθει χρήσιμη και σημαντική.
Ποια είναι τα ελπιδοφόρα μηνύματα και τι έχει αλλάξει σε σχέση με το παρελθόν;
Η διάγνωση του καρκίνου του μαστού εξακολουθεί να φοβίζει και να σοκάρει. Όμως, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η σύγχρονη Ογκολογία είναι αποτελεσματική ακόμα και στις πιο δύσκολες περιπτώσεις. Οπλιζόμαστε με γνώση, δύναμη, χαμόγελο και αισιοδοξία και με τη βοήθεια του γιατρού μας, έχουμε πολλές πιθανότητες η μάχη να είναι νικηφόρα!