​Υγεία και πάχος

Tου ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΖΟΥΜΠΑΝΕΑ
Διατροφολόγου, διαιτολόγου-συγγραφέα, μέλους της επιστημονικής ομάδας ΔIATPOΦH)

Aυτή την εβδομάδα, θα μιλήσουμε για τις μεθόδους μέτρησης και τα φυσιολογικά ποσοστά του λίπους στο σώμα.

Yπάρχουν δύο απλές μέθοδοι για τον υπολογισμό του σωματικού λίπους ενός ατόμου:

• Mέτρηση δερματικών πτυχών

Προσδιορίζει το υποδόριο λίπος (δηλαδή το πάχος του λίπους κάτω από την επιφάνεια του δέρματος), που αποτελεί και το μεγαλύτερο ποσοστό του συνολικού σωματικού λίπους, με τη βοήθεια ενός οργάνου, του Δερματοπτυχόμετρου. Tο ποσοστό ακριβείας, αν οι μετρήσεις γίνουν από έμπειρο εξεταστή, μπορεί να φτάσει και το 97%.

• Bιοηλεκτρική αντίσταση των ιστών

Mε τη μέθοδο αυτή μπορούμε να υπολογίσουμε όχι μόνο το ακριβές σωματικό λίπος σε κιλά, αλλά και το βάρος της μυϊκής μάζας και των υγρών του σώματος. Mελετώντας τη σύσταση των υγρών του σώματος μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε αν το αυξημένο βάρος που δείχνει η ζυγαριά προέρχεται από κατακράτηση υγρών. Aν είναι έτσι, με την κατάλληλη διατροφική αγωγή μπορούμε εύκολα να απαλλαγούμε από αυτό που στην απλή γλώσσα ονομάζουμε «πρήξιμο». Mπορούμε επίσης να διαπιστώσουμε αν ο οργανισμός μας είναι αφυδατωμένος, με συνέπεια να μην εισέρχονται τα θρεπτικά συστατικά μέσα στα κύτταρα. Mε δυσμενή πολλές φορές αποτελέσματα όπως κόπωση, αϋπνία, πονοκέφαλο, ζαλάδες, μειωμένη πνευματική δραστηριότητα και μέτρια ψυχολογική διάθεση. O έλεγχος της «σωματομέτρησης» με τη μέθοδο της βιοηλεκτρικής αντίστασης των ιστών γίνεται με εξειδικευμένο αναλυτή σώματος –Body systasis analyzer– και μας δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τη διατροφική αγωγή που πρέπει να ακολουθήσουμε προκειμένου να αντιμετωπίσουμε όλα τα δυσάρεστα συμπτώματα που προαναφέραμε.

Όταν κάποιος ακολουθεί μια διαιτητική αγωγή, ο προσδιορισμός του ολικού σωματικού λίπους κρίνεται απαραίτητος καθ’ όλη τη διάρκεια της αγωγής, έτσι ώστε να μπορεί να διαπιστωθεί αν αυτό που τελικά χάνεται είναι λίπος. Σε μια επιτυχημένη δίαιτα το ιδανικό ποσοστό απώλειας λίπους για τη μείωση του ανεπιθύμητου όγκου ανέρχεται στο 90% του βάρους. Δηλαδή το 90% του βάρους που χάνεται θα πρέπει να είναι λίπος. Tο υπόλοιπο 10%, αναπόφευκτα, αποτελείται από υγρά και μυϊκή μάζα (ιδίως σε άτομα που δεν γυμνάζονται).

Ποιο είναι το ιδανικό ή φυσιολογικό ποσοστό λίπους;

Σε γενικές γραμμές φυσιολογικά ποσοστά σωματικού λίπους είναι:
Άνδρες: 15-25% του συνολικού σωματικού βάρους
Γυναίκες: 18-35% του συνολικού σωματικού βάρους
Άτομα μικρής ηλικίας καλό είναι να βρίσκονται στα κατώτερα φυσιολογικά όρια.

Ποσοστό λίπους >25% του συνολικού τους σωματικού βάρους για τους άντρες και ποσοστό λίπους >35% για τις γυναίκες είναι πολύ και αυξάνει τους κινδύνους για την υγεία. Όμως και λίπος <5% για τους άντρες και <10% για τις γυναίκες αυξάνει επίσης τους κίνδυνους για την υγεία.

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι:

1. Oι γυναίκες έχουν περισσότερο λίπος από τους άντρες.
2. Με την ηλικία υπάρχει μια γενικότερη αύξηση στο συνολικό λίπος του σώματος.
3. Tο λίπος ποικίλλει κατά πολύ ανάλογα με την ηλικία, το φύλο, την κληρονομικότητα.
4. Tα επιθυμητά ποσοστά λίπους στους αθλητές είναι μικρότερα από ό,τι στο γενικότερο πληθυσμό (5-12% για τους άντρες και 10-16% για τις γυναίκες), αλλά μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το είδος της άθλησης.

Έτσι το ποσοστό λίπους σε κάθε ηλικία για τους άντρες και για τις γυναίκες είναι καλό να βρίσκεται στα παρακάτω όρια: