Η διαφορά καπνού θερμαινόμενων προϊόντων και συμβατικών τσιγάρων

Σημαντικές διαφορές έχει ο «καπνός» που εκλύουν τα προϊόντα θερμαινόμενου καπνού από εκείνον των συμβατικών τσιγάρων, καθώς όχι μόνο περιέχει κλάσμα των χημικών ουσιών που εκλύουν τα συμβατικά τσιγάρα, αλλά και σε λιγότερες μορφές.

Οι διαφορές αυτές έχουν ως αποτέλεσμα να εκτίθεται ο ανθρώπινος οργανισμός σε σημαντικά λιγότερες επιβλαβείς ή δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες. Το γεγονός αυτό πιστοποιεί και η πρόσφατη απόφαση του γνωστού για την επιστημονική αυστηρότητά του αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), ο οποίος ενέκρινε τη διάθεση του συστήματος IQOS ως προϊόντοςκαπνού διαφοροποιημένου κινδύνου (Modified Risk Tobacco Product - MRTP).

Με την απόφαση αυτή ο FDA δέχεται πως η αποκλειστική χρήση του προϊόντος θερμαινόμενου καπνού IQOS οδηγεί σε μειωμένη έκθεση των χρηστών του σε βλαβερές χημικές ουσίες και θεωρεί ότι η απόφαση είναι κατάλληλη για την προάσπιση της δημόσιας υγείας.

Ωστόσο για τους καταναλωτές έχει μεγάλη σημασία να κατανοήσουν τις διαφορές μεταξύ του «καπνού» που παράγεται με καύση και με τη θέρμανση του καπνού. Οι διαφορές αυτές αποτέλεσαν αντικείμενο διαδικτυακού σεμιναρίου Open Science, το οποίο διοργάνωσε η Philip Morris International. Στη διάρκειά του, επιστήμονες της εταιρείας παρέθεσαν τα επιστημονικά δεδομένα που έχουν προκύψει από δικές της και από ανεξάρτητες έρευνες.

Διαφορετικά σωματίδια

Η πρώτη διαφορά εντοπίζεται στη σύσταση του αερολύματος που εκλύουν τα προϊόντα θέρμανσης καπνού έναντι του καπνού που εκλύουν τα συμβατικά τσιγάρα.

Όπως εξήγησε ο Dr. Markus Nordlund, Lead Scientific & Medical Affairs, ο καπνός που παράγεται από την καύση του συμβατικού τσιγάρου περιέχει πλήθος από χημικά αέρια, υγρά σταγονίδια και στερεά σωματίδια. Συνήθως είναι υποπροϊόντα της καύσης του καπνού (του φυτού), με βάση τoν άνθρακα και με τοξικές και βλαπτικές συνέπειες για την υγεία του καπνιστή.

Αντιθέτως, το αερόλυμα που παράγεται από το IQOS αποτελείται μόνο από αέρια και υγρά σταγονίδια. Και αυτό, διότι δεν είναι προϊόν καύσης, αλλά προϊόν θέρμανσης. Το αποτέλεσμα είναι η πλήρης απουσία των στερεών σωματιδίων που ανιχνεύονται στον καπνό των τσιγάρων.

Άλλο καύση κι άλλο θέρμανση

Το κλειδί στην όλη διαδικασία είναι η καύση και η θέρμανση. «Για να υπάρχει καύση είναι απαραίτητη η ύπαρξη τριών συστατικών: οξυγόνου, μίας πηγής θέρμανσης και καύσιμης ύλης», είπε ο Dr. Tom McGrath, Global Head of Professional Channels. «Στο συμβατικό τσιγάρο, όπου έχουμε καύση του καπνού, αναπτύσσονται θερμοκρασίες που μπορεί να φθάσουν έως και τους 900 βαθμούς Κελσίου. Το προϊόν της καύσης είναι ο καπνός, ο οποίος περιέχει ως υποπροϊόντα υψηλές συγκεντρώσεις επιβλαβών χημικών ουσιών που ανιχνεύονται κυρίως ως στερεά σωματίδια».

Ωστόσο στο σύστημα θέρμανσης καπνού οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται είναι πολύ χαμηλότερες (μέχρι 350 βαθμούς Κελσίου). Στις θερμοκρασίες αυτές οι ράβδοι του καπνού που χρησιμοποιούνται, εκλύουν αέρια μέσω της διαδικασίας της πυρόλυσης και με παντελή απουσία καύσης.

Στις ίδιες θερμοκρασίες, μέρος του αερολύματος υγροποιείται και έτσι το τελικό προϊόν (το αερόλυμα) αποτελείται από αέρια μάζα και υγρά σταγονίδια. Επειδή, όμως, δεν παράγεται με καύση, το αερόλυμα δεν περιέχει επιβλαβή στερεά σωματίδια. Για τον ίδιο λόγο, δεν μετατρέπεται σε στάχτη το καπνικό προϊόν του συστήματος IQOS (οι ράβδοι καπνού παραμένουν ως έχουν).

Η απουσία της καύσης στο σύστημα θέρμανσης καπνού IQOS αποδεικνύεται και από το ότι:

Η θερμοκρασία του ελαττώνεται όταν εισέλθει αέρας στο σύστημα θέρμανσης καπνού.
Η θερμοκρασία του καπνικού προϊόντος ελαττώνεται ταχύτατα δίχως πηγή θέρμανσης
Το σύστημα θέρμανσης καπνού λειτουργεί και σε συνθήκες πλήρους απουσίας οξυγόνου (ακόμα και σε περιβάλλον αζώτου, όπως έχουν δείξει πειράματα).

Κλάσμα των χημικών στα αερολύματα από θέρμανση

Η διαφορά που είναι η πιο εντυπωσιακή απ' όλες είναι το γεγονός ότι το αερόλυμα που εκλύουν τα προϊόντα θέρμανσης καπνού περιέχουν κλάσμα των χημικών ουσιών που ανευρίσκονται στον καπνό των συμβατικών τσιγάρων.

Ο κ. Mark Bentley, Manager Project Management & Knowledge Integration, εξήγησε ότι ο καπνός του συμβατικού τσιγάρου περιέχει πάνω από 6.000 χημικές ουσίες. Πολλές από αυτές έχουν χαρακτηριστεί από τους διεθνείς οργανισμούς υγείας ως βλαπτικές ή δυνητικά βλαπτικές για τον άνθρωπο. Ο FDA, λ.χ., έχει αναγνωρίσει περίπου 100 από αυτές ως τοξικές, επισημαίνοντας πως η παρουσία τους συσχετίζεται με σοβαρές ασθένειες.

Η χημική σύσταση του αερολύματος του IQOS, όμως, είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. «Έχει αναλυθεί με δύο διαφορετικές μεθόδους αξιολόγησης, μία  στοχευμένη και μία μη-στοχευμένη», είπε ο κ. Bentley. «Στην στοχευμένη μέθοδο η χημική σύσταση του αερολύματος αναλύθηκε και αξιολογήθηκε με βάση τις ήδη υπάρχουσες γνωστές λίστες χημικών ουσιών, που γνωρίζουμε πως ανιχνεύονται στον καπνό του συμβατικού τσιγάρου. Στην μη στοχευμένη μέθοδο αναζητήθηκαν τυχόν χημικές ουσίες που ενδεχομένως υφίσταντο στο αερόλυμα του IQOS, αλλά απουσίαζαν από τον καπνό του τσιγάρου».

Με τις δύο αυτές μεθόδους ταυτοποιήθηκε το 99,8% της χημικής σύστασης του αερολύματος του IQOS και διαπιστώθηκε ότι περιέχει μόλις 532 χημικές ουσίες. Οι ουσίες αυτές υπάρχουν σε συγκεντρώσεις από 90% έως και 95% χαμηλότερες, σε σύγκριση με την ανιχνεύσιμη συγκέντρωσή τους στον καπνό των συμβατικών, καιόμενων τσιγάρων.

Διαφορά ακόμα και στη μυρωδιά

Διαφορά ανάμεσα στο αερόλυμα που παράγει το IQOS και στον καπνό των συμβατικών τσιγάρων παρατηρείται ακόμα και σε ό,τι αφορά τις επιδράσεις τους στον αέρα των εσωτερικών χώρων.

«Η ποιότητα του αέρα στους εσωτερικούς χώρους επηρεάζει την άνεση, την υγεία και την απόδοση των ανθρώπων μέσα σε αυτούς», είπε η Dr. Catherine Goujon, Manager Chemistry Research. «Το αερόλυμα που παράγει το IQOS έχει λιγότερο έντονη μυρωδιά και διαλύεται γρήγορα. H μυρωδιά που μένει σε χέρια, μαλλιά, ρούχα και στο χώρο είναι σημαντικά λιγότερη, σε σχέση με τη μυρωδιά του τσιγάρου, που αφήνει παρατεταμένη και έντονη μυρωδιά».

Τεκμηρίωση από ανεξάρτητους φορείς

Όλες αυτές οι διαφορές τεκμηριώνονται πλέον και από ανεξάρτητες μελέτες, υπογράμμισε ο Dr. MauriceSmith, Senior Scientific Advisor. «Μέχρι πριν από μερικά χρόνια, κατά την ανάπτυξη των προϊόντων θέρμανσης καπνού, η βασική έρευνα γινόταν από το τμήμα έρευνας και ανάπτυξης της Philip Morris και τα αποτελέσματα αντιμετωπίζονταν με σχετικό σκεπτικισμό από την επιστημονική κοινότητα και κυρίως την ιατρική κοινότητα», είπε. «Με την κυκλοφορία όμως του IQOS σε πολλές χώρες του κόσμου, υπήρξε η δυνατότητα να αρχίσουν έρευνες από ανεξάρτητους φορείς και να προκύψουν δημοσιεύσεις πάνω στη χημική σύσταση του αερολύματος αλλά και στην πιθανή επίδρασή του στον ανθρώπινο οργανισμό».

Όπως εξήγησε ο Dr. Smith, υπάρχουν πλέον δημοσιεύσεις από ανεξάρτητους φορείς υγείας που επιβεβαιώνουν τις αναλύσεις στη σύσταση του αερολύματος του IQOS, καθώς και τη χαμηλή συγκέντρωση των βλαπτικών και των δυνητικά βλαπτικών χημικών ουσιών, σε σύγκριση με το συμβατικό τσιγάρο.