Κ. Φουντουλάκης: Αυξημένες οι ιδέες της αυτοκτονίας στην καραντίνα

Δυόμισι φορές αυξημένες εμφανίζονται οι περιπτώσεις κλινικής κατάθλιψης σε Έλληνες φοιτητές και φοιτήτριες, κατά τη διάρκεια της καραντίνας, και… οκτώ φορές αυξημένες εκείνες οι περιπτώσεις, στις οποίες αναφέρονται ιδέες αυτοκτονίας, σε σύγκριση πάντα με τον αντίστοιχο επιπολασμό στον γενικό πληθυσμό της χώρας μας. Για παράδειγμα, ενώ οι ιδέες της αυτοκτονίας εμφανίζουν επιπολασμό της τάξης του 1,2% στον γενικό πληθυσμό της χώρας μας, η έρευνα, την οποία εποπτεύει ο καθηγητής Ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), Κωνσταντίνος Φουντουλάκης, δείχνει ποσοστό της τάξης του… 9%!

Ο Κωνσταντίνος Φουντουλάκης δεν συνδέει, πάντως, αναγκαστικά τις αυξημένες δηλώσεις ιδεών περί αυτοκτονίας, ακόμη και ιδεών για τους επιθυμητούς τρόπους αυτοκτονίας, με πραγματική και αισθητή αύξηση του ποσοστού των αυτοκτονιών. «Πολλές φορές έχουμε να κάνουμε με μία κραυγή αγωνίας από τον ερωτώμενο. Δεν υποκρίνεται, όχι. Μπορεί, όμως, να υπερβάλλει στις δηλώσεις των σκέψεών του, σε μία προσπάθειά του ο ερωτώμενος να ζητήσει τη βοήθειά μας. Έτσι, αυτές οι δηλώσεις, οι οποίες καταγράφονται σε τέτοιες έρευνες, δεν αποτελούν ούτε προβλέψεις για μελλοντικές αυτοκτονίες ούτε ακόμη δείκτη της αυτοκτονικότητας εκείνης ή της επόμενης στιγμής, στην οποία διενεργείται η έρευνα».

Άλλο ένα εντυπωσιακό εύρημα της έρευνας, η οποία βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, είναι ότι οι πιο γνωστές θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με την πηγή, την έναρξη και τον… μύχιο «σκοπό» της τρέχουσας πανδημίας του νέου κορωνοϊού SARS-COV 2 δεν υιοθετούνται σε ιδιαίτερα χαμηλά ποσοστά, ακόμη και μεταξύ των φοιτητών Ιατρικής…

Ο καθηγητής ανησυχεί για τη διάδοση των θεωριών συνωμοσίας, αν και η Ελλάδα, όπως μας εξηγεί ο ίδιος, δεν εμφανίζει επιπολασμό των θεωριών αυτών σε υψηλότερα ποσοστά από εκείνα τα οποία εμφανίζουν άλλες ευρωπαϊκές χώρες.  Εκείνο κυρίως το οποίο τον ανησυχεί ιδιαιτέρως είναι η πραγματική δυνατότητα την οποία ενέχουν οι θεωρίες συνωμοσίας, να αποτελέσουν το εργαλείο για την άσκηση πολιτικής δημαγωγίας, πολιτικής παραπλάνησης και πολιτικής προπαγάνδας χωρίς όρους και όρια. 

«Δεν θα φύγουν οι ΗΠΑ από τον ΠΟΥ»

Είναι αυτό, το οποίο πράττει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, σε σχέση με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και την Κίνα; Η ερώτησή μας προβληματίζει τον καθηγητή, αλλά ο ίδιος έχει μία άλλη οπτική, πιο προωθημένη: 

«Όχι, νομίζω ότι οι θεωρίες συνωμοσίας, τις οποίες επικαλείται ο πρόεδρος Τραμπ είναι ένα πρόσχημα, προκειμένου να λάβει καλύτερες θέσεις η χώρα του στον άμεσα επερχόμενο διεθνή εμπορικό πόλεμο, καθώς και για να διαπραγματευθεί αποτελεσματικά την συμφωνία για μείωση του ύψους της ετήσιας χρηματοδότησης του ΠΟΥ από τις ΗΠΑ, χρηματοδότηση η οποία κινείται, πράγματι, σήμερα σε δυσανάλογα υψηλά για τις ΗΠΑ επίπεδα. Δεν νομίζω ότι οι ΗΠΑ θα αποσυρθούν από τον ΠΟΥ. Να δίνουν πιο λίγα χρήματα επιδιώκουν. Από την άλλη πλευρά, ο ΠΟΥ πρέπει να γίνει τώρα Οργανισμός και να πάψει να αποτελεί μία διεθνή πλατφόρμα για διαβούλευση, πληροφόρηση και έκδοση οδηγιών. Πρέπει ο ΠΟΥ να καταστεί επιτέλους ένας αποτελεσματικός εκτελεστικός και αποφασιστικός μηχανισμός για την προστασία και την προαγωγή της παγκόσμιας δημόσιας υγείας».

«Κάτι πρέπει να γίνει με την Κίνα»

Και η Κίνα; «Μην κρυβόμαστε. Η Κίνα δεν μας τα είπε καλά και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το εσωτερικό καθεστώς της πόρρω απέχει από το μοντέλο της δημοκρατικής διακυβέρνησης. Φαίνεται ότι, στην αρχή της επιδημίας στην Ουχάν της επαρχίας Ουμπέι της Κίνας, οι τοπικοί αξιωματούχοι του κράτους, οι οποίοι είναι ταυτόχρονα κομματικοί αξιωματούχοι, δεν ενημέρωσαν εγκαίρως και πλήρως την κεντρική διοίκηση και την κυβέρνηση της χώρας για την έκταση της μεταδοτικότητας του νέου κοροναϊού, το επίπεδο της θνητότητας και για άλλα τέτοια κρίσιμα για την πληροφόρησή μας στοιχεία. Οι κεντρικές κινεζικές αρχές είχαν, έτσι, ελλιπή πληροφόρηση και αυτή την πληροφόρηση παρείχαν επίσης στον ΠΟΥ και τη διεθνή κοινότητα. Δεν υπήρξε κάποια συνωμοσία εκ μέρους της Κίνας και του ΠΟΥ. Όχι! Αυτά ήξερε η Κίνα, αυτά έδινε στον ΠΟΥ και ο ΠΟΥ αυτά έστελνε τα κράτη-μέλη του. Αλλά η Κίνα δεν μπορεί να μένει στο απυρόβλητο, ενώ έχουν ξεσπάσει τόσες επιδημίες από τα μέρη της, χωρίς να έχει αποκτήσει ακόμη ένα αξιόπιστο σύστημα επιδημιολογικής επιτήρησης και έγκαιρου συναγερμού. Κάτι πρέπει να γίνει με την Κίνα και εδώ είναι που ο πρόεδρος Τραμπ έχει ένα δίκιο. Αλλά, σας είπα, δεν πιστεύω ότι οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν τελικά από τον ΠΟΥ. Μία διαπραγμάτευση για το χρήμα γίνεται».