Από την εξώπορτα, το σημείο εκκίνησης είναι κοντά, πολύ κοντά. Για την ακρίβεια 20 με 25 βήματα, ανάλογα με το διασκελισμό της μέρας. Βγαίνω κλείνοντας πίσω μου προσεκτικά και με δυο δρασκελιές είμαι εκεί. Μια καλημέρα στην πρωινή βάρδια απέναντι -καθώς "φυλάσσεται" ο επώνυμος γείτονας- κι έφυγα. Μικρή κατηφόρα κι έπειτα βουτιά στην ελευθερία. Χωρίς προετοιμασία ή ζέσταμα. Απλώς βουτιά.
Παλιότερα, στα χρόνια που έτρεχα με τον Κωστή, η μόνιμη διαφωνία μας ήταν η προθέρμανση. Θυμάμαι ακόμα την υπομονή μου να δοκιμάζεται και κάποτε να εξαντλείται σ'αυτά τα πρώτα μέτρα ζωηρού περπατήματος, όταν περίμενα βήμα-βήμα να ξεκινήσουμε. Η δική του προσέγγιση ήταν εκείνη του αθλητή που θέλει να ελέγξει κάθε παράμετρο, να δημιουργήσει μια ιδανική συνθήκη, να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και, ως εκ τούτου, κάνει ό,τι χρειάζεται, σύμφωνα με τη γνώση και την εμπειρία του. Η δική μου, αντίθετα, είχε κάτι από τον τρόπο του παιδιού μπροστά στο παιχνίδι του. Ανυπομονησία και αμεριμνησία, προσήλωση στη χαρά του προσδοκώμενου. Ένιωθα σαν να'ναι ολόκληρο το δώρο μπροστά μου, λαχταριστό μες στο χρωματιστό πακέτο του, κι εγώ να πρέπει να περιμένω όλη τη νύχτα για να το ανοίξω.. Δυσανασχετούσα.
Όσο κι αν άλλαξαν οι συνθήκες στο δρόμο - μαζί τους κι εγώ- η ανυπομονησία στην αρχή κάθε διαδρομής είναι ίδια. Ναι, ξέρω πως θα έπρεπε να περιμένω λίγο, να ζεσταθώ, να αφήσω το σώμα να ετοιμαστεί για την προπόνηση. Ναι, έχω διαβάσει τους πολυάριθμους χρυσούς κανόνες που υποδεικνύουν τον ακριβή χρόνο που πρέπει να επενδύσεις στο ζέσταμα. Μα όλο και περισσότερο αντιστέκομαι. Και τώρα πια ξέρω γιατί..
Η προπόνηση έχει μέσα της την έννοια της προετοιμασίας για κάτι άλλο, κάτι μεταγενέστερο. Γίνεται σήμερα με το βλέμμα στο αύριο. Ενέχει την έννοια ενός στόχου στον οποίο προσανατολίζεται ο αθλητής -ενός στόχου που γίνεται πυξίδα της προσπάθειάς του. Ως εκ τούτου, έχει κανόνες. Στην προπόνηση, υπάρχουν κανόνες που πρέπει να ακολουθήσεις για να φτάσεις εκεί που θέλεις, κι ένας τους είναι η προθέρμανση που σε προετοιμάζει για το μετά. Αντίθετα, το δικό μου τρέξιμο, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, είναι πρωτίστως, χαρά. Χαρά της στιγμής και της διαδρομής. Και, τόσο σπάνια που είναι πια η χαρά χωρίς όρους, δεν μπορεί να περιμένει, ούτε να αναβάλλεται. Ζητάει αμεσότητα.
Σε 20 βήματα μπαίνω σ' έναν άλλο κόσμο. Εξωτερικά είναι ολόιδιος με τον "κανονικό". Ίδια μοιάζει η διαδρομή του, ίδια τα σημεία του, ίδιες οι παραστάσεις που έχει το βλέμμα. Μα είναι άλλος ο σκοπός, άλλη η εμπειρία. Δεν είναι απλώς προπόνηση, είναι καταβύθιση σ'έναν δικό μου κόσμο. Είναι η ιδιότυπη συνθήκη μιας άλλης «ζωής μες στη ζωή», που κρατάει λίγο, όσο μια διαδρομή και λίγο ακόμα.
Από τότε που έπαψα να τρέχω με το ρολόι στο χέρι και το νου προσανατολισμένο στο επόμενο, στο στόχο ή στο αποτέλεσμα, μετρώ τις διαδρομές με ιδιότυπα, δικά μου μέτρα. Δεν μετρώ πια με χιλιόμετρα, με διάρκεια και με ταχύτητα. Μετρώ πόση ευτυχία μπορεί να είναι μια διαδρομή, πόσο «εγώ» είναι αυτό που θα μου φέρει, τι γεννάει μέσα μου, με τι αντικρύζεται. Σε μια ζωή προσανατολισμένη τόσο στο «πρέπει», κολλημένη διαρκώς στο ρολόι, στραμμένη στο αύριο και σ΄αυτό που είναι ανάγκη να γίνει, δεν θέλω άλλον κώδικα για το πώς να κάνω κάτι τόσο δικό μου. Ελευθερία αναζητώ, κι αυτή είναι η πολυτέλεια των διαδρομών μου.
Οι ειδικοί που αγαπούν τις τεχνικές λέξεις και τις θεωρίες, ερμηνεύουν τη συνθήκη μου με ενδορφίνες και όρους φυσιολογίας. Και με τέτοιους όρους, τη βρίσκουν ανεπίτρεπτη. Εγώ βάζω για πρόσημο τη χαρά. Και, τόσο σπάνια που είναι είναι η χαρά, μόνον 20 βήματα αντέχω να την καθυστερήσω.
Στην πρώτη συνάντηση με τίτλο «Ψυχανάλυση και κινηματογράφος της παρατήρησης - Μεγεθύνοντας το αδιόρατο», την Κυριακή 24 Νοεμβρίου, ο Γρηγόρης Μανιαδάκης συνομιλεί με την Εύα Στεφανή
11°
