SARS- Τα διδάγματα από το παρελθόν για τη διαχείριση μιας επιδημίας

Η εμφάνιση ενός νέου ιού στην κεντρική Κίνα επανέφερε οδυνηρές μνήμες από μια ακόμα ιογενή αναπνευστική νόσο που προκάλεσε παγκόσμιο χάος και έπληξε την εμπιστοσύνη των πολιτών στις υπηρεσίες υγείας της χώρας.

Ωστόσο, ειδικοί σε θέματα υγείας από όλο τον κόσμο είπαν ότι η Κίνα έχει διανύσει πολύ δρόμο από το 2003, όταν κατηγορήθηκε ότι προσπάθησε να συγκαλύψει την επιδημία του Σοβαρού Οξέος Αναπνευστικού Συνδρόμου (SARS), έναν προηγουμένως άγνωστο ιό που πιστεύεται ότι εμφανίστηκε στην επαρχία Γκουανγκντόνγκ και στη συνέχεια εξαπλώθηκε στις μεγάλες πόλεις. Έως και 774 άνθρωποι πέθαναν σε εκείνη την επιδημία που εξαπλώθηκε σε σχεδόν 30 χώρες.

Σήμερα, σχεδόν 17 χρόνια αργότερα, κυβερνητικοί αξιωματούχοι επιμένουν ότι έχουν διδαχθεί από τα λάθη του παρελθόντος καθώς προσπαθούν να περιορίσουν το νεότερο φονικό στέλεχος ιογενούς πνευμονίας, που έχει επιμολύνει 440 ανθρώπους, κυρίως στην πόλη Βουχάν, και έχει στοιχίσει τη ζωή σε 9 άτομα από τότε που ταυτοποιήθηκε στα τέλη του περασμένου μήνα.

Ο Λιου Χενγκ, σύμβουλος της κινεζικής κυβέρνησης, δήλωσε ότι χρειάστηκαν περίπου τέσσερις με πέντε μήνες για να ανακοινώσει η χώρα την εμφάνιση του SARS στους πολίτες, ενώ αυτή τη φορά χρειάστηκε λιγότερο από ένας μήνας. «Τα πάμε πολύ καλύτερα τώρα… Δείχνουμε μεγαλύτερη προσοχή στην πρόληψη της επιδημίας», δήλωσε σε δημοσιογράφους.

Ο Λι Μπιν, αντιπρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Υγείας, δήλωσε σήμερα σε δημοσιογράφους ότι από το 2003 η Κίνα έχει θεσπίσει ολοκληρωμένες νέες διαδικασίες για την αντιμετώπιση μεγάλων απειλών στη δημόσια υγεία. «Έχοντας εφαρμόσει μια σχετικά ολοκληρωμένη πρόληψη και συστήματα ελέγχου για ξαφνικές και μολυσματικές ασθένειες μετά τον SARS ... και με τη στήριξη του ευρύτερου πληθυσμού, είμαστε βέβαιοι για τη νίκη», δήλωσε.

Βασικός παράγοντας που παρακολουθούν οι ειδικοί στην Κίνα και το εξωτερικό είναι η ταχύτητα με την οποία αποκαλύπτονται πληροφορίες για τη γενετική δομή του ιού και τον τρόπο που εξαπλώνεται στον πληθυσμό.

Ο Λι δήλωσε ότι το Πεκίνο έχει διδαχθεί από την εμπειρία με τον SARS και τώρα μοιράζεται όλα τα σχετικά στοιχεία με διεθνείς φορείς, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).

«Η ταχύτητα, με την οποία ο ιός αυτός ταυτοποιήθηκε, αποτελεί απόδειξη για τις αλλαγές στη δημόσια υγεία στην Κίνα μετά τον SARS και για τον ισχυρό παγκόσμιο συντονισμό μέσω του ΠΟΥ», δήλωσε ο Τζέρεμι Φάραρ, Βρετανός ειδικός σε μολυσματικές ασθένειες που επίσης εργάστηκε στην αντιμετώπιση του SARS.

ΚΑΛΥΤΕΡΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ

Ειδικοί υποστηρίζουν ότι οι αποτυχίες με τον SARS ήταν αποτέλεσμα ενός υπερβολικά συγκεντρωτικού και υποχρηματοδοτούμενου συστήματος υγείας, με περιορισμένη εμπειρία στις μολυσματικές ασθένειες και χωρίς μηχανισμούς ενημέρωσης. Οι τοπικές κυβερνήσεις ήταν επίσης απρόθυμες να αναλάβουν την ευθύνη για την ταχεία εξάπλωση των ασθενειών.

Έκτοτε το Πεκίνο έχει θεσπίσει το Κινεζικό Σύστημα Ενημέρωσης για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών που βρίσκεται σε επικοινωνία με νοσοκομεία και κλινικές σε όλη τη χώρα και αναφέρει τα κρούσματα σε πραγματικό χρόνο. Έχει επίσης συστήσει συγκεκριμένους μηχανισμούς για νέα στελέχη πνευμονίας.

«Η Κίνα…έχει αναπτύξει εξαιρετικά συστήματα παρακολούθησης ασθενειών μετά τον SARS, όπως το να παρακολουθούν σε πραγματικό χρόνο οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης τις σοβαρές οξείες αναπνευστικές λοιμώξεις, άρα αυτό θα βοηθήσει και στην ταχεία ταυτοποίηση νέων κρουσμάτων», δήλωσε η Ράινα Μάκινταϊρ, επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος βιοασφάλειας στο Kirby Institute στο Σίδνεϊ.

ΔΥΣΚΟΛΟ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΤΕΙ Η ΔΥΣΠΙΣΤΙΑ

Η σιωπή από την πλευρά των αρχών στις πρώτες φάσεις του SARS βοήθησε να δημιουργηθούν εικασίες που προκάλεσαν πανικό σε πολλές μεγάλες πόλεις και έφεραν την οικονομία σε στασιμότητα. Σύμφωνα με μία εκτίμηση, η οικονομία της Κίνας επιβραδύνθηκε κατά 1-2 ποσοστιαίες μονάδες το 2003 ως συνέπεια του SARS.

Αυτή τη φορά, αξιωματούχοι έχουν προειδοποιήσει ότι βρίσκονται αντιμέτωποι με δημόσιο εξευτελισμό εάν συγκαλύψουν τα όποια κρούσματα, και το μήνυμα σε όλα τα κρατικά μέσα ενημέρωσης αφορούσε την ανάγκη για μεγαλύτερη διαφάνεια. Η ταμπλόιντ Global Times, που στηρίζεται από το Κομμουνιστικό Κόμμα, ανέφερε σήμερα ότι η «συγκάλυψη θα είναι σοβαρό πλήγμα στην αξιοπιστία της κυβέρνησης και ίσως προκαλέσει μεγαλύτερο πανικό στην κοινωνία».

Ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ δεσμεύθηκε να περιορίσει την εξάπλωση του ιού, που εμφανίστηκε λίγο πριν τις αργίες για το νέο κινεζικό έτος, όταν εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι ταξιδεύουν.

Ωστόσο, κάποιοι υποστηρίζουν ότι Κινέζοι αξιωματούχοι λαμβάνουν αυστηρά μέτρα εναντίον αυτών που διασπείρουν ειδήσεις για την ασθένεια στο Διαδίκτυο. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βρίθουν ισχυρισμών για συγκάλυψη και εκφράζονται κάποιες αμφιβολίες για την ακρίβεια και τη χρονική εγκυρότητα των κινεζικών στοιχείων.

«Μπορούμε να κρίνουμε μόνο τις πληροφορίες που μας παρέχονται και δεν έχουμε τρόπο να καθορίσουμε εάν υπάρχουν στοιχεία που δεν αποκαλύπτονται», δήλωσε η Μάκινταϊρ.

Την πραγματική δοκιμασία για τα διδάγματα από το παρελθόν αναμένεται να αποτελέσουν οι μετακινήσεις με αφορμή το κινεζικό νέο έτος, καθώς θα υπάρξουν αμέτρητοι νέοι φορείς που μπορούν να μεταδώσουν τον ιό.

Ο Άνταμ Κάμραντ-Σκοτ, επιδημιολόγος στον Κέντρο Διεθνών Μελετών Ασφάλειας στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, δήλωσε ότι η Κίνα «έχει διανύσει πολύ δρόμο» από την επιδημία του SARS.

«Δεν είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να περιμένουμε περισσότερα από αυτούς σε αυτή τη φάση της επιδημίας, ειδικά όταν δικαιολογημένα επικεντρώνονται στο να αντιμετωπίσουν την επιδημία και να προσπαθήσουν να την περιορίσουν ενόψει των εορτασμών για τη νέα κινεζική χρονιά», δήλωσε.