Εν σώματι υγιεί

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως είμαστε μειοψηφία. Σε μια χώρα που λατρεύει μια αρχαιότητα που ελάχιστα γνωρίζει μα επαναλαμβάνει αδιάκοπα τα ρητά της για να διανθίσει συζητήσεις και να δώσει μια επίφαση καλλιέργειας, εμείς οι δρομείς ανήκουμε ακούσια στους συνεχιστές μιας παράδοσης που έκανε την άθληση τρόπο ζωής.

Αυτό σκεφτόμουν πριν λίγο καιρό, παρακολουθώντας μια συνάντηση παραγόντων κι υψηλόβαθμων στελεχών του αρμόδιου Υπουργείου για τον αθλητισμό. Στο περιθώριο, παρατηρούσα με ενδιαφέρον τους συνομιλητές μου. Επιστήμονες, καλλιτέχνες και δημόσιους λειτουργούς που υπερθεμάτιζαν για την αξία της άσκησης και ρητόρευαν για τα αθλητικά ιδεώδη, τα οποία, καταφανώς, δεν είχαν θέση στην καθημερινότητά τους. Όλοι τους μετέχοντες σ΄έναν δημόσιο διάλογο «περί αρχαίων καταβολών» που χρόνια συνεχίζεται και που, λόγω επαγγελματικού ενδιαφέροντος, παρακολουθώ στενά. Όπως οι θαυμαστές της Ακρόπολης που δεν την έχουν επισκεφτεί ποτέ, οι υπέρμαχοι της επιστροφής των «μαρμάρων» για τα οποία δεν γνωρίζουν σχεδόν τίποτα ή εκείνοι που υπερασπίζονται τη συνέχεια του ελληνικού πολιτισμού χωρίς να έχουν διαβάσει ούτε μία αράδα αρχαιοελληνικού κειμένου πέρα απ’ τα υποχρεωτικά, έτσι και οι περισσότεροι δημόσιοι υποστηρικτές του πολύπαθου «νους υγιής εν σώματι υγιεί» παρατηρούν τον αθλούμενο κάτω από το μικροσκόπιο, με την ασφάλεια που παρέχει η πλήρης αποχή από το αντικείμενο.

Ποιον να πρωτοσχολιάσω; Τον πολιτικό που κόβει κορδέλες σε στάδια και παραθέτει δεκάρικους για να λειάνει την άξεστη εικόνα του; Τον ευτραφή εκπαιδευτικό ή τον βολεμένο γιατρό που δίνουν γενικόλογες συμβουλές για την αξία της άθλησης; Ή τον «φίλο των σπορ» που παρακολουθεί τα γεγονότα από μακριά, ασκώντας κριτική προστατευμένος από τη λάμψη της οθόνης ή την απόσταση της κερκίδας; Από όπου κι αν ξεκινήσω, η διαδρομή της σκέψης μου είναι ίδια.

Δεν συνηθίζω να γκρινιάζω, ούτε να στηλιτεύω. Δεν είμαι κριτής των ανθρώπων, ούτε καλύτερη απ΄τον διπλανό μου εξ ορισμού. Δεν ισχυρίζομαι πως εμείς οι δρομείς είμαστε πιο καλλιεργημένοι, πιο εμπνευσμένοι και πιο «Έλληνες» από τους άλλους. Πιστεύω, ωστόσο, με αξιώσεις, πως εμείς οι δρομείς τολμούμε, στο μικρό δικό μας χώρο, να αναμετρηθούμε με μια πανάρχαια ιδέα και να τη δοκιμάσουμε στην πράξη, αντί να παπαγαλίζουμε τα όμορφα λόγια που δίδαξε η ιστορία. Ναι, για εμάς, το «νους υγιής εν σώματι υγιεί» είναι εφαρμοσμένος τρόπος ζωής - κι ας μην αποτυπώνεται έτσι στα λόγια.

Δεν έχει σημασία ποια είναι η αφετηρία μας – αν εμπνευστήκαμε από τους σπουδαίους, αν αναγκαστήκαμε από τις συνθήκες της ζωής ή αν παρασυρθήκαμε στους ανοιχτούς δρόμους από φίλους και έρωτες, καλή τους ώρα. Σημασία έχει πως μέρα τη μέρα, χρόνο το χρόνο, βγαίνουμε στο δρόμο και δοκιμάζουμε στην πράξη, στο ίδιο μας το κορμί, την αλήθεια αυτής της φράσης. Ξέρουμε πώς νιώθει το σώμα όταν έχει κάνει καλά τη δουλειά του και πώς χτυπάει τότε η καρδιά. Γνωρίζουμε την ευεξία της κόπωσης και αποζητούμε τη συντροφιά της όταν οι άλλοι προτιμούν την απραξία. Δοκιμάζουμε τα όριά μας μέρα τη μέρα, πηγαίνοντας πιο γρήγορα και πιο μακριά –ή απλώς «πηγαίνοντας», όταν η κούραση μας φέρνει αντιμέτωπους με μια υπόσχεση στον εαυτό μας που μοιάζει προς στιγμήν αναίτια βασανιστική. Αντίστροφα, τρέχουμε με την ίδια θέρμη για να λυτρώσουμε το νου από τις μικρές έννοιες και τις μεγάλες δυσκολίες, διαλέγοντας για την ψυχή μια εναλλακτική θεραπευτική οδό που περνά από το σώμα. Ξέρουμε πώς ανασαίνει η σκέψη μετά την προσπάθεια, πώς γίνεται αμεσότερη η σύνδεση με την καρδιά, πώς τροφοδοτούνται συναισθήματα κι επιθυμίες, πώς αποκτούν περίγραμμα τα όνειρα στη μοναξιά της προσπάθειας.

Όχι, δεν είμαστε καλύτεροι. Μα είμαστε, σίγουρα, πιο τυχεροί που ασκώντας το σώμα σμιλεύουμε το νου -και που τολμάμε να υπερασπιζόμαστε αυτή τη φαινομενική, στις μέρες μας, αντίφαση κάνοντάς την πεισματικά τρόπο ζωής. Κι ας μένει πίσω συχνά η εξίσου ευγενής προτροπή για «μέτρον άριστον».