Τι είναι η πνευμονιοκοκκική νόσος και πώς μπορείς να προστατευτείς;

Ο όρος πνευμονιοκοκκική νόσος περιλαμβάνει μία ομάδα νοσημάτων που προκαλούνται από το βακτήριο Streptococcus pneumoniae. Οι ασθενείς που προσβάλλονται από αυτή τη νόσο έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων στην καρδιά, όπως σοβαρή αρρυθμία, έμφραγμα του μυοκαρδίου και καρδιακή ανεπάρκεια. H πνευμονιοκοκκική νόσος ευθύνεται για περισσότερους από 1,6 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, με θύματα κυρίως μωρά και ηλικιωμένους.

Τα νούμερα είναι συνταρακτικά, έτσι δεν είναι; Πώς φτάσαμε ως εδώ; Δυστυχώς, η γήρανση του πληθυσμού είναι ένα φαινόμενο που απασχολεί τόσο την Ελλάδα, όσο και ολόκληρο τον πλανήτη. Από τη μία μειώνεται η γονιμότητα και από την άλλη αυξάνεται το προσδόκιμο ζωής, με αποτέλεσμα και ο μέσος όρος ηλικίας να αυξάνεται. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση η μέση ηλικία θα έχει φτάσει τα 47,6 έτη μέχρι το 2060 και τα άτομα άνω των 65 ετών θα αποτελούν το 29,5% του πληθυσμού της. Αντίστοιχα στην Ελλάδα, το ποσοστό των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών φθάσει το 32% έως το 2050 (Πηγή: επεξεργασία στοιχείων από United Nations, World Population Prospects και OECD 2012).

Ποια είναι τα αίτια

Όλη αυτή η αύξηση της ηλικίας του πληθυσμού επιβαρύνει τα συστήματα υγείας και την παγκόσμια οικονομία, κυρίως γιατί κυριαρχεί η γήρανση χωρίς καλή υγεία (Πηγή: The World Health Organization. Active ageing: A policy framework. Geneva: World Health Organization, 2001). Για να διασφαλιστεί η υγεία των ενηλίκων άλλωστε, είναι ζωτικής σημασίας να υιοθετήσουμε δια βίου προληπτικές συμπεριφορές σε θέματα υγείας -δηλαδή εμβολιασμό, προληπτικούς ελέγχους, ισορροπημένη διατροφή, τακτική άσκηση και αποχή από το τσιγάρο. Επιπλέον, το ανοσοποιητικό σύστημα των μεγαλύτερων ανθρώπων είναι πιο αδύναμο και έτσι τους καθιστά πιο ευάλωτους σε νόσους που θα μπορούσαν να προληφθούν με εμβολιασμό (π.χ. η πνευμονιοκοκκική πνευμονία, γρίπη, τέτανος και ηπατίτιδα Β). (Πηγή: Maggi, Stefania. 2010. “Vaccination and healthy aging.” Expert Review of Vaccines. 9 (3s): 3-6.).

Πόσο κοστίζει

Η πνευμονία της κοινότητας ενέχει και υψηλό οικονομικό κόστος για το ελληνικό σύστημα υγείας, κυρίως λόγω του κόστους νοσηλείας. Σε μελέτη που εκπονήθηκε από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας σε συνεργασία με το Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών “Η Σωτηρία”, το μέσο άμεσο κόστος της πνευμονίας κοινότητας για τους νοσηλευόμενους ασθενείς (μέση διάρκεια νοσηλείας 11,35 ημέρες) υπολογίστηκε στα 7.406,56€, όταν το αντίστοιχο κόστος στους εξωτερικούς ασθενείς δεν υπερέβη τα 110€.

Πώς μπορείς να προφυλαχθείς

Το πρώτο βήμα για να προφυλαχθείς από οποιαδήποτε νόσο είναι να έχεις ένα δυνατό ανοσοποιητικό σύστημα. Αυτό μπορεί να το εξασφαλίσει η σωστή διατροφή, η τακτική άσκηση και η καλή ξεκούραση. Ο ύπνος είναι πολύ σημαντικός για τον οργανισμό, ειδικά σε περιόδους στρες. Το επόμενο βήμα είναι ο εμβολιασμός για τον πνευμονιόκοκκο, ο οποίος συστήνεται από το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών (ΕΠΕ 2018-19) σε όλους τους ενήλικες άνω των 65 ετών, και στους ενήλικες 19 έως 64 ετών που ανήκουν στις ομάδες κινδύνου για σοβαρές πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις -ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, με χρόνια καρδιακά και αναπνευστικά νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένοι ασθενείς, υγειονομικό προσωπικό και συστηματικοί καπνιστές.

Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι σε αρκετές περιπτώσει η γρίπη επιπλέκεται με πνευμονιοκοκκική πνευμονία, αυξάνοντας τις νοσηλείες και τους θανάτους. Συνίσταται επομένως τα άτομα να λάβουν ταυτόχρονα τους εμβολιασμούς για τον πνευμονιόκοκκο και την εποχική γρίπη.