Ποιες γυναικείες συνήθειες στην ούρηση είναι ανθυγιεινές;

Οι γυναίκες συχνά υιοθετούν ανθυγιεινές συνήθειες κατά την ούρηση, οι περισσότερες από τις οποίες πηγάζουν από τη λανθασμένη εντύπωση που έχουν για τα προβλήματα που αφορούν στην ουροδόχο κύστη. Όταν βρίσκονται εκτός σπιτιού για παράδειγμα, αποφεύγουν οποιαδήποτε επαφή με τη λεκάνη της τουαλέτας και εφευρίσκουν διάφορες στάσεις ούρησης αντί της ενδεδειγμένης. Αυτές οι ακατάλληλες συμπεριφορές έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία της ουροδόχου κύστης και για την αποφυγή τους θα πρέπει αφενός να εφαρμοστούν παρεμβάσεις και αφετέρου οι ενδιαφερόμενες να αποκτήσουν τις γνώσεις που θα συντελέσουν στο να αποφεύγουν την εμφάνιση διαφόρων παθήσεων.

«Μια υγιής ουροδόχος κύστη αποτελεί, αναμφισβήτητα, μια θεμελιώδη αρχή για ποιοτική ζωή. Η υγεία της επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και πολιτιστικών κανόνων, καθώς και της κανονικής ή ανώμαλης φυσιολογίας, που παίζει σημαντικό ρόλο στην εκκένωσή της», μας εξηγεί ο εξειδικευθείς στη Λαπαροσκοπική και Ρομποτική Χειρουργική,  Χειρουργός Ουρολόγος  Δρ. Μάρκος Καραβιτάκης, MD, MSc, DIC (Imperial College), PhD, FEBU, Αs. Member European Association of Urology Guidelines Office.

«Έχει διαπιστωθεί ότι οι συμπεριφορές των γυναικών όταν επισκέπτονται την τουαλέτα για να ουρήσουν επιδρούν είτε θετικά είτε αρνητικά στην υγεία. Άλλοτε οι συμπεριφορές υιοθετούνται εξαιτίας της ύπαρξης κάποιου ουρολογικού προβλήματος και άλλοτε γίνονται η αιτία των προβλημάτων. Μια αμερικανική μελέτη που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του τμήματος ουρολογικής χειρουργικής του Vanderbilt University Medical Center, στο Τεννεσί των Ηνωμένων Πολιτειών εξέτασε ποιες είναι αυτές και πώς σχετίζονται με την καλή λειτουργία της ουροδόχου κύστης. Η υπόθεσή τους ήταν ότι οι γυναίκες με αναγνωρισμένα  προβλήματα στην ουροδόχο κύστη θα ανέφεραν συγκεκριμένες  συμπεριφορές  υγιεινής, σε αντίθεση με τις γυναίκες χωρίς τέτοιου είδους προβλήματα. Εξέτασαν ερωτηματολόγια που είχαν απαντήσει σχεδόν 6700 γυναίκες, για να καθορίσουν αν οι συμπεριφορές αυτές διέφεραν μεταξύ εκείνων που αντιλαμβάνονταν ότι είχαν πρόβλημα στην ουροδόχο κύστη και εκείνων που δεν το καταλάβαιναν», συμπληρώνει.

Στη μελέτη, το 50% όλων των γυναικών ανέφεραν ότι είχαν επιλέξει κάποια φορά στη ζωή τους κένωση της κύστης χωρίς να υπάρχει ανάγκη για ούρηση, όπως έκανε και ένα μεγαλύτερο ποσοστό αυτών που αντιλαμβανόταν ότι είχαν κάποια προβλήματα υγείας στην ουροδόχο κύστη. Αυτό μπορεί να είναι μια συμπεριφορά που αφορά τις γυναίκες με προβλήματα στην ουροδόχο κύστη για την αποφυγή συμπτωμάτων, καθώς μπορεί να υποθέσουν ότι με την αύξηση της συχνότητας ούρησης μπορεί να αποφευχθούν επεισόδια επιτακτικής ούρησης ή επεισόδια ακράτειας. Ωστόσο, «άλλη μελέτη έχει δείξει ότι υπάρχει συσχέτιση μεταξύ της αυξημένης συχνότητας κένωσης στο 24ωρο και της ακράτειας, γεγονός που υποδηλώνει ότι παρά την συχνότητα εξακολουθεί να υφίσταται η ακράτεια».

Όπως φάνηκε επίσης από τη μελέτη, η καθυστέρηση της κένωσης είναι μια συχνή πρακτική, παρότι θεωρείται από τους κλινικούς ιατρούς ως παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη συμπτωμάτων στο κατώτερο ουροποιητικό σύστημα. Μελέτες σε εργαζόμενες γυναίκες έχουν δείξει ότι όσες καθυστερούν πολύ να αδειάσουν την ουροδόχο κύστη τους στον χώρο εργασίας, προκαλώντας έντονη ανάγκη για ούρηση ή ακόμα και ακράτεια ούρων, είναι πιθανότερο να αναφέρουν επιτακτική ούρηση και συμπτώματα στο κατώτερο ουροποιητικό σύστημα αργότερα στη ζωή τους.

«Η ενθάρρυνση των γυναικών να αποφεύγουν την καθυστέρηση κένωσης σε σημείο που προκαλεί επιτακτική ανάγκη ούρησης ή ακράτειας μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση των συμπτωμάτων καθώς και στη γενική αντίληψη των προβλημάτων της ουροδόχου κύστης», επισημαίνει ο Δρ. Καραβιτάκης. Η αύξηση της κοιλιακής πίεσης κατά την κένωση αναφέρεται συχνά από γυναίκες με προβλήματα στην ουροδόχο κύστη. Ωστόσο οι επιστήμονες δεν έχουν καταφέρει να διευκρινίσουν ποια είναι η επίδρασή της στη λειτουργία του συγκεκριμένου οργάνου. Σε μία μελέτη μετεμμηνοπαυσιακών γυναικών με προβλήματα στο ουροποιητικό, η πίεση συσχετίστηκε με αυξημένο χρόνο επίτευξης του μέγιστου ρυθμού ροής και με ουρηθρική αντίσταση στην ουροδυναμική μελέτη.

«Οι περισσότερες γυναίκες τόσο στη συγκεκριμένη μελέτη όσο και σε άλλες αναφέρουν ότι προτιμούν να ουρούν στο σπίτι. Το 88% αυτών ανησυχεί για την καθαριότητα των δημόσιων τουαλετών και το 62% τις αποφεύγει. Το 75% επιδιώκει να μην κάθεται στη λεκάνη. Έχει διαπιστωθεί μάλιστα ότι το 25-85% των γυναικών “κάθονται” στον αέρα όταν χρησιμοποιούσαν δημόσιες τουαλέτες. Όμως, η “αιώρηση” πάνω από το κάθισμα της τουαλέτας κατά τη διάρκεια της ούρησης σχετίζεται με μειωμένους ρυθμούς ροής ούρων και αυξημένο όγκο υπολείμματος ούρων, που είναι αποτέλεσμα ανεπαρκούς χαλάρωσης του πυελικού εδάφους», σημειώνει ο Δρ. Καραβιτάκης.

Υπάρχει, τέλος, και ένα ποσοστό γυναικών που όταν βρίσκονται σε τουαλέτες που αμφιβάλλουν για την καθαριότητά τους πατούν στη λεκάνη και ουρούν σε βαθύ κάθισμα. Αν και δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο εάν η ούρηση είναι βελτιωμένη υπό αυτή τη στάση, πιστεύεται ότι οι αυξημένες ενδοκοιλιακές πιέσεις και η χαλάρωση  των ανελκτήρων μπορεί να διευκολύνουν την κένωση της ουροδόχου κύστης. Αν και δεν υπάρχουν διαφορές στις ουρορροομετρικές παραμέτρους μεταξύ ούρησης σε καθιστή θέση και σε βαθύ κάθισμα, ωστόσο ένας σημαντικός περιορισμός είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού δεν είναι εξοικειωμένο στην επίτευξη βαθιού καθίσματος. «Για την προαγωγή και τη διατήρηση της υγείας της ουροδόχου κύστης είναι προτιμότερο οι γυναίκες να ουρούν σε χαλαρή στάση, κατά προτίμηση καθιστές», συμβουλεύει ο Δρ. Μάρκος Καραβιτάκης.