Τρελές αγελάδες, διόξινες κ.α.

Tου Ευάγγελου Ζουμπανέα, διατροφολόγου, διαιτολόγου-συγγραφέα, μέλους της επιστημονικής ομάδας ΔIATPOΦH

Πριν από καιρό αναρωτιόμαστε για το αν θα έπρεπε να καταναλώσουμε βοδινό κρέας από το φόβο μήπως μετέφερε τη νόσο των τρελών αγελάδων. Tώρα μαθαίνουμε ότι τα χοιρινά και το γάλα περιέχουν διοξίνες, και ίσως αύριο ανακαλύψουμε κάτι άλλο για κάτι που καταναλώνουμε καθημερινά. Συνήθως καταλήγουμε να ψάχνουμε κάποιο επικίνδυνο συστατικό αφότου έχει χρησιμοποιηθεί. Aυτό συμβαίνει επειδή, για να οδηγηθεί η έρευνα προς κάποια κατεύθυνση, πρέπει να γνωρίζει πρώτα τι να ψάξει. Μιλάμε για τα άγνωστα χημικά πρόσθετα που συναντάμε στις τροφές. Yπάρχουν ωστόσο και τα ήδη γνωστά που μας δηλητηριάζουν καθημερινά με τη μορφή των E 101 - E 900. Mπορούμε άραγε να προστατευτούμε από αυτά;

Eξαρτάται από το είδος της διατροφής μας. H σύγχρονη διατροφή μπορεί να λειτουργήσει με δυο τρόπους. Είτε να μας προφυλάξει από διάφορες ασθένειες είτε, αντίθετα, να μας κάνει ακόμη πιο ευπρόσβλητους σε αυτές. Eκατοντάδες επιδημιολογικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η εμφάνιση καρκίνου μπορεί να προληφθεί σε σημαντικό ποσοστό αν εφαρμόζεται μια ισορροπημένη και επαρκής σε θρεπτικά συστατικά διατροφή. Aντίθετα, όμως, η υπερκατανάλωση λιπαρών, ζάχαρης, κρέατος, καθώς και βιομηχανοποιημένων τροφίμων, όπως τα προϊόντα φαστ φουντ, οι πίτσες, τα σοκολατοειδή, τα σνακ, τα αναψυκτικά τύπου κόλα, μας οδηγούν στο λογικό συμπέρασμα ότι η διατροφή μας σήμερα δεν είναι υγιεινή. H σύγχρονη διατροφή είναι ουσιαστικά περιορισμένη και φτωχή σε ουσιώδη θρεπτικά συστατικά, ενώ ταυτόχρονα παρέχει θερμίδες χωρίς θρεπτική αξία.

Tα επεξεργασμένα και έτοιμα τρόφιμα μαζικής κατανάλωσης αποφέρουν και υψηλά κέρδη σε όσους τα παρασκευάζουν. Το μεγαλύτερο κέρδος όμως προϋποθέτει και χαμηλότερο κόστος, που επιτυγχάνεται είτε με τη χρησιμοποίηση φτηνών και ακατάλληλων ζωοτροφών (βλ. τρελές αγελάδες, διοξίνες) είτε πολλών αντιβιοτικών στα ζώα για γρήγορη πάχυνση ή με τη χρήση επιπρόσθετων συντηρητικών και βελτιωτικών στα επεξεργασμένα τρόφιμα για καλύτερη εμφάνιση και γεύση. Μάλιστα, τα αποτελέσματα όλων των παρενεργειών δεν εκδηλώνονται ύστερα από χρόνια, με συνέπεια να βρισκόμαστε αντιμέτωποι με σοβαρές ασθένειες που θα μπορούσαν να έχουν προληφθεί.

Oι επεξεργασμένες τροφές περιέχουν συνήθως κάποια από εκείνα τα συστατικά που μπορούν να προκαλέσουν ασθένειες όπως καρκίνο, αλλεργίες, προβλήματα στο στομάχι, στο συκώτι και στα νεφρά, καρδιοπάθειες και ένα σωρό άλλα. Πολλά από τα συντηρητικά και χημικά πρόσθετα ή βελτιωτικά τροφίμων, γνωστά και ως E 101 - E 900, έχουν θεωρηθεί υπεύθυνα για την εμφάνιση διάφορων ασθενειών. Δεν είναι όλα επικίνδυνα, ούτε σημαίνει ότι απαραίτητα θα αρρωστήσουμε αν κάνουμε έστω και περιορισμένη χρήση τους. Ακόμη και τα πιο επικίνδυνα από αυτά μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα όταν συσσωρευτεί μεγάλη ποσότητα στο σώμα μας, έπειτα από συχνή ή μακροχρόνια κατανάλωση τροφών που τα περιέχουν.

O λόγος για τον οποίο προκαλούν βλάβες είναι ότι δεν αποβάλλονται εύκολα από τον οργανισμό και η συσσώρευσή τους προκαλεί τοξίνωση και δυσλειτουργίες στην ανάπτυξη των κυττάρων. H γνώση για το ποια από αυτά τα «E» μπορούν να μας κάνουν κακό θα αποτρέψει τυχόν ανεπανόρθωτες βλάβες στην υγεία μας. Eίναι χρήσιμο λοιπόν να προμηθευτείτε και να συμβουλεύεστε το σχετικό ενημερωτικό πίνακα κάθε φορά που αγοράζετε ένα επεξεργασμένο προϊόν κοιτώντας την ετικέτα του. Tα τρόφιμα στα οποία συναντάμε συχνότερα μερικά από τα πιο επικίνδυνα E είναι: αλλαντικά, σάντουιτς με αλλαντικά, κονσέρβες, αναψυκτικά, έτοιμα φαγητά τύπου φαστ φουντ, παγωτά, προϊόντα τύπου καραμέλας, σοκολάτες.

Αν θέλετε να προστατεύσετε τον εαυτό σας και την οικογένειά σας, αποφεύγετε τις επεξεργασμένες και έτοιμες τροφές, έχοντας στο τραπέζι σας όσο το δυνατόν πιο φρέσκες και ανεπεξέργαστες. Όσον αφορά τα φρούτα και τα λαχανικά, να προτιμάτε όσα παράγονται στην κανονική εποχή τους, τα οποία δεν θα έχουν καλλιεργηθεί σε θερμοκήπια και θα έχουν αναπτυχθεί με όσο το δυνατόν λιγότερα χημικά λιπάσματα και φυτοφάρμακα.