Ιδανική εποχή το καλοκαίρι για φυσικοθεραπεία για τους πόνους στη μέση
Ένα από τα πιο συχνά συμπτώματα που εκδηλώνει ο άνθρωπος είναι ο πόνος στη μέση. Υπολογίζεται ότι το 80% του πληθυσμού τον έχει εκδηλώσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, ενώ πολλοί υποφέρουν επί μήνες ή και χρόνια από αυτόν. Η μέση (ή οσφύς) είναι ουσιαστικά η οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Αποτελείται από πέντε σπονδύλους που χωρίζονται μεταξύ τους από «μαξιλαράκια» (λέγονται μεσοσπονδύλιοι δίσκοι) τα οποία τους προστατεύουν από την τριβή και τους κραδασμούς.
Όπως ισχύει για όλη τη σπονδυλική στήλη, έτσι και στην οσφυϊκή μοίρα της ο ένας σπόνδυλος βρίσκεται πάνω από τον άλλο, δημιουργώντας έναν «σωλήνα» (λέγεται νωτιαίος σωλήνας) μέσα στον οποίο βρίσκεται προστατευμένος ο νωτιαίος μυελός. Από τον νωτιαίο μυελό αρχίζουν νεύρα, τα οποία βγαίνουν μέσω οπών που δημιουργούνται στα πλάγια των οσφυϊκών σπονδύλων, για να καταλήξουν στα πόδια.
Η μέση (όπως και η υπόλοιπη σπονδυλική στήλη) σταθεροποιείται από ένα δίκτυο μυών, συνδέσμων και τενόντων της ράχης αλλά και της κοιλιάς. Όταν υπάρξει οποιοδήποτε πρόβλημα σε κάποια από τις προαναφερθείσες δομές, η συνέπεια είναι πόνος, ο οποίος όμως δεν περιορίζεται πάντοτε στη συγκεκριμένη περιοχή. Μπορεί να αντανακλάται στους γλουτούς, στο ισχίο, ακόμα και στο πόδι ή στην βουβωνική περιοχή.
Όπως εξηγεί ο φυσικοθεραπευτής-χειροθεραπευτής Γιώργος Κακαβάς, από το Fysiotek Sports and Spine Lab (www.fysiotek.gr), η αντιμετώπιση κάθε επεισοδίου πόνου στη μέση είναι πολύ σημαντική, διότι αν αφεθεί χωρίς θεραπεία, ανοίγει ο δρόμος για ένα επόμενο, το οποίο μπορεί να είναι χειρότερο, πιο παρατεταμένο και με συμπτώματα που μπορεί να επεκτείνονται μακριά από τη ρίζα του προβλήματος.
«Αν δεν διακοπεί ο κύκλος και αν δεν βρεθεί η αιτία του πόνου, ώστε να γίνει η ενδεδειγμένη θεραπεία, θα υπάρχουν υποτροπές και θα συσσωρεύονται βλάβες οι οποίες τελικά θα οδηγήσουν σε ανεπάρκεια των σπονδυλικών δομών», τονίζει. «Αν συμβεί αυτό, μπορεί να χρειασθεί πιο εκτεταμένη θεραπεία, η οποία φθάνει έως την εγχείρηση στη μέση».
Όπως, λ.χ., αναφέρουν επιστήμονες από την φημισμένη Cleveland Clinic, στις Ηνωμένες Πολιτείες, με την άμεση αντιμετώπιση της κήλης μεσοσπονδυλίου δίσκου, μπορεί να αποφευχθεί το 95% των χειρουργικών επεμβάσεων για κήλη. Επιπλέον, μεγάλες μελέτες έχουν δείξει επίσης πως όσο νωρίτερα από την εμφάνιση του πόνου αρχίσει ο ασθενής την φυσικοθεραπεία, τόσο πιο γρήγορα θα αναρρώσει.
Το καλοκαίρι, λίγες εβδομάδες πριν από την αναχώρηση για τις διακοπές, είναι ιδανική εποχή για να κάνει κάποιος φυσικοθεραπεία για τον πόνο στη μέση. «Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η φυσικοθεραπεία έχει ισχυρές αναλγητικές ιδιότητες και η σύγχρονη παγκόσμια τάση είναι να χορηγείται ως θεραπεία πρώτης γραμμής, συχνά πριν από την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής, ακόμα και από τις πρώτες μέρες της κρίσης του πόνου», εξηγεί ο κ. Κακαβάς. «Επιπλέον, στις διακοπές οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν (ή θέλουν να έχουν) μεγαλύτερη κινητικότητα (π.χ. να κολυμπούν, να κάνουν μεγάλους περιπάτους στην εξοχή ή δουλειές στο εξοχικό κ.λπ.), η οποία είναι ένα από τα σημαντικότερα πράγματα για την υγεία της μέσης μας. Αν, λοιπόν, περιοριστεί ο πόνος και βελτιωθεί η κινητικότητα πριν από τις διακοπές, στη διάρκειά τους θα συνεχιστεί η ενίσχυση της μέσης και η βελτίωση της κατάστασής της».
Έχει μεγάλη σημασία, όμως, το φυσικοθεραπευτικό πλάνο που θα ακολουθήσει ο ασθενής. «Για να αποδώσει η φυσικοθεραπεία, πρέπει να εντοπιστεί η αιτία του πόνου και να δημιουργηθεί ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα για την αντιμετώπισή της», εξηγεί ο ειδικός. «Με αυτό τον τρόπο θα αναρρώσει ταχύτερα ο ασθενής και θα ανακτήσει πιο σύντομα την κινητικότητά του. Ευτυχώς έχουμε στα χέρια μας σύγχρονα μηχανήματα και μεθόδους όπως η fysiotek, που εντοπίζουν τη ρίζα του προβλήματος και επιτρέπουν την στοχευμένη αντιμετώπισή του».
Η φυσικοθεραπεία μπορεί να είναι ωφέλιμη για διάφορα είδη πόνου στη μέση όπως:
* Ο μη ειδικός πόνος στη μέση. Είναι αυτός που δεν οφείλεται σε μία συγκεκριμένη αιτία (π.χ. σε έναν τραυματισμό ή πάθηση). Τα περισσότερα περιστατικά πόνου στη μέση θεωρούνται μη-ειδικά, αφού προκαλούνται από διαστρέμματα, δυσλειτουργίες, κακώσεις ή/και καταπονήσεις στους μυς, τους συνδέσμους και τις αρθρώσεις της οσφυϊκής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
* Η ισχιαλγία. Είναι ο πόνος της μέσης που επεκτείνεται προς το ισχίο και το πόδι. Μπορεί να προκληθεί από κήλη μεσοσπονδυλίου δίσκου, όταν ένα νεύρο δεχθεί πίεση από τον δίσκο με την κήλη.
* Ο πόνος στη μέση που οφείλεται σε εκφυλιστική δισκοπάθεια, δηλαδή σε φυσική φθορά των μεσοσπονδυλίων δίσκων λόγω ηλικίας.
* Ο πόνος στη μέση που οφείλεται σε σπονδυλική στένωση, δηλαδή σε στένωση του χώρου γύρω από το νωτιαίο μυελό.
«Η φυσικοθεραπεία για τον πόνο στη μέση στοχεύει στη μείωση του πόνου και της φλεγμονής, την αποκατάσταση της μυϊκής ευλυγισίας, της κινητικότητας των σπονδυλικών αρθρώσεων και του εύρους κινήσεων της σπονδυλικής στήλης, καθώς και στην ενίσχυση των μυών της περιοχής», λέει ο κ. Κακαβάς. «Στοχεύει, όμως, και στην αποτροπή μελλοντικών υποτροπών και στον έλεγχο των εξάρσεων του πόνου. Γι' αυτό έχει τόσο μεγάλη σημασία να εντοπίζουμε τη ρίζα του πόνου και να αρχίζουμε από εκεί την παρέμβασή μας».
Στην πρώτη συνάντηση με τίτλο «Ψυχανάλυση και κινηματογράφος της παρατήρησης - Μεγεθύνοντας το αδιόρατο», την Κυριακή 24 Νοεμβρίου, ο Γρηγόρης Μανιαδάκης συνομιλεί με την Εύα Στεφανή
