Ο ιός της ηπατίτιδας C (HCV) είναι ένας ιός ο οποίος προσβάλλει το ήπαρ και προκαλεί οξεία και χρόνια φλεγμονή, εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, τονίζει ο Ιωάννης Βλαχογιαννάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής Γαστρεντερολογίας, Ιατρική Σχολή Ε.Κ.Π.Α., Παν/κή Γαστρ/κή Κλινική, Γ.Ν.Α. Λαϊκό.
Ο ιός, συνεχίζει ο κ. Βλαχογιαννάκος, μεταδίδεται όταν ερχόμαστε σε επαφή με μολυσμένο αίμα, η οξεία προσβολή είναι συνήθως ασυμπτωματική, αλλά στο 80-85% των περιπτώσεων ο ιός παραμένει στον οργανισμό και προκαλεί χρόνια ηπατίτιδα. Η νόσος εξελίσσεται σταδιακά προκαλώντας χρόνια φλεγμονή και βλάβη (ίνωση) στο συκώτι, με τελικό αποτέλεσμα την κίρρωση του ήπατος, την ηπατική ανεπάρκεια και/ή την ανάπτυξη ηπατοκυτταρικού καρκινώματος. Ως εκ τούτου, η εκρίζωση του ιού αποτελεί επιτακτική ανάγκη για την αναστολή της ηπατικής βλάβης και τη θεραπεία του ασθενούς.
Η παρουσία του ιού αναδεικνύεται με την ανίχνευση των HCV αντισωμάτων. Η μέτρηση του HCV RNA με ευαίσθητες μοριακές μεθόδους (PCR) τεκμηριώνει τον πολλαπλασιασμό του ιού. Η αξιολόγηση της βαρύτητας της ηπατικής
βλάβης απαιτούσε στο παρελθόν διενέργεια βιοψίας ήπατος. Η μέθοδος όμως αυτή είναι επεμβατική και ενέχει μικρό κίνδυνο επιπλοκών. Σήμερα, έχει σχεδόν υποκατασταθεί από την ελαστογραφία ήπατος η οποία είναι μη επεμβατική εξέταση και θεωρείται αρκετά αξιόπιστη στην εκτίμηση της ηπατικής ίνωσης και της ανάπτυξης ή όχι κίρρωσης του ήπατος.
Θεραπευτικές επιλογές
Όλοι οι ασθενείς με χρόνια ηπατίτιδα C έχουν ένδειξη θεραπευτικής αγωγής. Η θεραπεία της χρόνιας HCV λοίμωξης άλλαξε άρδην τα τελευταία χρόνια. Αυτό οφείλεται στη δημιουργία φαρμάκων που δρουν στοχευμένα, αναστέλλοντας τη δραστηριότητα πρωτεϊνών του ιού που είναι σημαντικές για την επιβίωσή του. Η διάρκεια της θεραπείας στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι μόνο 8-12 εβδομάδες και η εκρίζωση του ιού επιτυγχάνεται σε ποσοστά που ξεπερνούν το 95% και φθάνουν συχνά το 100%. Η επίτευξη εκρίζωσης του HCV μετά τη θεραπεία με τα αντι-ιικά φάρμακα καθορίζεται με τον όρο μόνιμη ιολογική ανταπόκριση (SVR), που σημαίνει ότι το HCV RNA είναι μη ανιχνεύσιμο στον ορό του ασθενούς 12 εβδομάδες μετά το τέλος της θεραπείας.
Τα φάρμακα αυτά είναι πολύ καλά ανεκτά και έχουν πολύ λίγες παρενέργειες. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθενείς αιτιώνται μόνο αίσθημα κόπωσης, κεφαλαλγία και ενίοτε διαταραχές ύπνου. Έτσι, η πιθανότητα διακοπής της θεραπείας λόγω παρενεργειών αποτελεί πολύ σπάνιο γεγονός.
Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των νέων φαρμάκων έχει δώσει τη δυνατότητα θεραπευτικής αντιμετώπισης ασθενών που στο παρελθόν δεν μπορούσαν να λάβουν θεραπεία λόγω των παρενεργειών ή/και της χαμηλής αποτελεσματικότητας. Έτσι, οι θεραπείες αυτές μπορούν να δοθούν σε ασθενείς με κίρρωση του ήπατος (με ή χωρίς εγκατεστημένη ηπατική ανεπάρκεια) καθώς και σε ασθενείς που έχουν μεταμοσχευθεί και παρουσιάζουν υποτροπή της HCV λοίμωξης στο μόσχευμα. Η θεραπεία είναι επίσης αποτελεσματική σε ασθενείς με χρόνια αιμολυτικά σύνδρομα (π.χ. μεσογειακή αναιμία) και με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ή/και ανάγκη αιμοκάθαρσης. Τέλος, αντιμετωπίζονται επιτυχώς ασθενείς με HIV συλλοίμωξη, με εξαιρετικά αποτελέσματα που δεν διαφοροποιούνται από εκείνα των υπολοίπων ασθενών.
Αποτελεί πλέον γεγονός πως έχουμε στη διάθεσή μας όλα τα όπλα που χρειαζόμαστε για να πετύχουμε την ίαση από τον ιό της ηπατίτιδας C.
Ιωάννης Βλαχογιαννάκος, Αναπληρωτής Καθηγητής Γαστρεντερολογίας, Ιατρική Σχολή Ε.Κ.Π.Α., Παν/κή Γαστρ/κή Κλινική, Γ.Ν.Α. Λαϊκό
Παρά ταύτα, υπολογίζεται ότι μόνο 2 στους 10 ασθενείς γνωρίζουν πως είναι φορείς του ιού, γεγονός που καθιστά την εξάλειψή του ιδιαίτερα δύσκολη. Σύμφωνα με την επιτροπή εξάλειψης της ηπατίτιδας C, είναι πολύ σημαντικό να εξεταστούν όλοι όσοι έχουν γεννηθεί από το 1945-1980 καθώς μπορεί να έχουν έρθει σε επαφή με τον ιό την εποχή που ο έλεγχος του αίματος δεν ήταν δυνατός και λόγω της ασυμπτωματικής φύσης της νόσου να μη γνωρίζουν ότι έχουν εκτεθεί. Σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο δράσης που υπάρχει για την εξάλειψη του ιού, η παραπομπή των ανθρώπων με θετικό αντίσωμα για τον ιό της ηπατίτιδας C σε ένα από τα 24 ηπατολογικά κέντρα της χώρας θα ενισχύσει σημαντικά τις προσπάθειες που γίνονται για να βρεθούν και να θεραπευτούν οι χιλιάδες αδιάγνωστοι ασθενείς
Ενημερωθείτε για τα Ηπατολογικά Ιατρεία στο www.moh.gov.gr στην ενότητα Υγεία/Δράσεις για την Υγεία/Λίστα νοσοκομείων στα ηπατολογικά ιατρεία των οποίων υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης ατόμων για εξέταση και θεραπεία έναντι της ηπατίτιδας C – χωρίς ραντεβού.
5°
