Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος (εγκέφαλος και νωτιαίος μυελός) και αφορά νέα άτομα, καθώς ο μέσος όρος εμφάνισής της είναι τα 30 έτη, μας λέει η Νευρολόγος Αφροδίτη Καπώνη, Διευθύντρια Νευρολογικής Κλινικής στο Metropolitan General. Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων η Υποτροπιάζουσα-Διαλείπουσα ΠΣ-ΥΔΠΣ (η πιο συχνή κλινική μορφή της νόσου) εμφανίζεται μεταξύ 20 και 40 ετών, με τις γυναίκες να προσβάλλονται 2 φορές συχνότερα. Η Πρωτοπαθώς Προϊούσα μορφή της νόσου-ΠΠΠΣ (που αφορά περίπου το 10% των ασθενών) εμφανίζεται 10 χρόνια αργότερα με ίδια πιθανότητα προσβολής των ανδρών και των γυναικών. Η ΠΣ προσβάλλει περίπου 2,5 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και στην Ελλάδα σήμερα περίπου 13.000 άτομα.
Συμπτώματα της νόσου
Τα πιο συνήθη συμπτώματα της νόσου που θα πρέπει να οδηγούν έναν ασθενή στον ιατρό, αφορούν: θαμπή όραση, μειωμένη οπτική οξύτητα, διπλωπία, μυϊκή αδυναμία ή αίσθηση μουδιάσματος σε κάποιο άκρο. Να τονιστεί σε αυτό το σημείο πως τα παραπάνω συμπτώματα θα πρέπει να έχουν διάρκεια τουλάχιστον 48 ωρών με σταθερή ή επιδεινούμενη κλινική εικόνα ώστε να αποδοθούν στην πιθανή ύπαρξη της νόσου, διευκρινίζει η κ. Καπώνη. Οι διαθέσιμες πληροφορίες μέσω διαδικτύου τα τελευταία χρόνια και η άρση των κοινωνικών ταμπού οδηγούν πλέον τους ασθενείς πολύ πιο γρήγορα στον νευρολόγο σε σχέση με το παρελθόν. Επιπρόσθετα οι διαφορετικές ειδικότητες, όπως είναι οι οφθαλμίατροι και οι ορθοπεδικοί που μπορεί να αντιμετωπίσουν πρώτοι τα συμπτώματα μιας αρχόμενης ΠΣ, καλό είναι να παραπέμπουν άμεσα σε νευρολόγο ώστε να επιβεβαιώνεται ή όχι η διάγνωση της ΠΣ.
Η ανακοίνωση στον ασθενή ότι νοσεί από ΠΣ είναι μια πολύπλοκη διαδικασία. Και αυτό γιατί υπάρχει η λανθασμένη αντίληψη πως η νόσος θα τον οδηγήσει σε αναπηρικό αμαξίδιο μετά βεβαιότητας. Το ευτυχές είναι πως οι σύγχρονοι νευρολόγοι αφιερώνουν τον απαιτούμενο χρόνο στους ασθενείς τους για να εξηγήσουν πως αυτό μπορεί να αποφευχθεί. Αρκετά μεγάλο ποσοστό ασθενών τα πρώτα χρόνια μετά τη διάγνωση αρνούνται να πάρουν μια θεραπεία διότι δεν αισθάνονται ιδιαίτερα ή καθόλου επιβαρυμένοι κλινικά. Αυτό είναι μεγάλο λάθος διότι η νόσος είναι παρούσα ακόμα και στην περίοδο τη μη συμπτωματική και μπορεί ανά πάσα στιγμή να εκδηλωθεί ιδιαίτερα έντονα, αφήνοντας ένα νευρολογικό υπόλειμμα. Η ΠΣ αποτελεί ένα είδος δακτυλικού αποτυπώματος για τους ασθενείς αφού ο καθένας ξεχωριστά βιώνει ένα διαφορετικό ταξίδι μέσα στη νόσο. Εν κατακλείδι, η έγκαιρη έναρξη θεραπείας και η συμμόρφωση των ασθενών σε αυτήν, αποτελεί μια ορθή τακτική ώστε να καταφέρει ο θεράποντας να καθυστερήσει την εξέλιξη της νόσου.
Θεραπευτική αντιμετώπιση
Όσον αφορά την έγκαιρη έναρξη θεραπείας σε αυτό συνηγορεί το γεγονός ότι η διάγνωση πλέον γίνεται ταχύτερα και εγκυρότερα σε σχέση με το παρελθόν με βάση τις νέες διεθνείς οδηγίες.
Οι επιστημονικές εξελίξεις και η συνεχής έρευνα έχουν οδηγήσει τα τελευταία χρόνια στην κυκλοφορία αρκετών φαρμακευτικών σκευασμάτων. Το γεγονός αυτό αποτελεί μεγάλο πλεονέκτημα όταν έρχεται η ώρα επιλογής θεραπευτικής γραμμής, διότι υπάρχουν πολλά διαθέσιμα όπλα με διαφορετικό μηχανισμό δράσης, από τα οποία μπορεί να επιλέξει κανείς βασισμένος και πάνω στον τρόπο ζωής και την πορεία της νόσου του κάθε ασθενή. Ο στόχος των θεραπευτικών σχημάτων παραμένει η επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου χωρίς να έχουν προηγουμένως προηγηθεί νευρολογικά ελλείμματα που εκφράζονται με τη μορφή της εγκατεστημένης αναπηρίας. Αυτός είναι και ο λόγος που η αντιμετώπιση της ΠΣ τα τελευταία χρόνια γίνεται περισσότερο «επιθετικά» σε σχέση με τη «συντηρητική» αντιμετώπιση που ήταν ο κανόνας πριν 20 χρόνια.
Η Νευρολόγος Αφροδίτη Καπώνη
Μια νέα διαθέσιμη θεραπεία στη χώρα μας, το ocrelizumab, έρχεται να εξυπηρετήσει την παραπάνω στρατηγική μιας και πρόκειται για την πρώτη και μοναδική θεραπεία η οποία ενδείκνυται τόσο για την Πρωτοπαθώς Προϊούσα όσο και για την Υποτροπιάζουσα μορφή της ΠΣ. Πρόκειται για ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που έχει χορηγηθεί σε παραπάνω από 80.000 ασθενείς παγκοσμίως, συνδυάζοντας μια υψηλή αποτελεσματικότητα με ένα ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας. Τα παραπάνω συνδυάζονται και με ένα απλό δοσολογικό σχήμα (μία ενδοφλέβια έγχυση ανά εξάμηνο) χωρίς τακτικές εξετάσεις μεταξύ των δόσεων, επιτρέποντας πρακτικά στον ασθενή να συνεχίσει τη ζωή του χωρίς να ταλαιπωρείται.
7°
