Ante portas η νέα φαρμακευτική πολιτική

Πολύ σημαντική ημέρα για την φαρμακοβιομηχανία η ερχόμενη Δευτέρα 3 Δεκεμβρίου, καθώς ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός αναμένεται να ανακοινώσει την νέα φαρμακευτική πολιτική, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της επιτροπής του υπουργείου Υγείας για τον έλεγχο και την παρακολούθηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.

Είναι εξόχως χαρακτηριστικό το γεγονός ότι ο Ανδρέας Ξανθός δεν επέλεξε να ανακοινώσει την νέα φαρμακευτική πολιτική στη διακομματική επιτροπή της Βουλής για τη χάραξη της φαρμακευτικής πολιτικής, αλλά στην ως άνω επιτροπή του υπουργείου Υγείας. Είναι προφανές ότι η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας δεν θα συζητήσει περαιτέρω τα μέτρα, τα οποία θα ανακοινώσει ο Ανδρέας Ξανθός. Θα τα επιβάλλει, και μάλιστα ερήμην της διακομματικής επιτροπής της Βουλής, δηλαδή, με άλλα λόγια, ερήμην της αντιπολίτευσης.

Δεν έχει καταστεί δυνατό να διαρρεύσει το ακριβές περιεχόμενο των επικείμενων ανακοινώσεων εκ μέρους του Ανδρέα Ξανθού, όμως εκείνο το οποίο είναι γνωστό τοις πάσι είναι το γεγονός ότι σε κεντρική ιδέα και «κόκκινη κλωστή» σε όλες τις προσπάθειες του υπουργείου Υγείας για να συγκρατήσει την δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, εξωνοσοκομειακή και νοσοκομειακή, έχει εξελιχθεί το μέτρο του clawback, δηλαδή την υποχρέωσης της φαρμακοβιομηχανίας σε επιστροφές χρηματικών ποσών προς το Δημόσιο, ισόποσων της πραγματικής υπέρβασης επί των ετησίων πλαφόν της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης.  

Όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό το ευφάνταστο μέτρο, ή, μάλλον καλύτερα, γύρω από αυτόν τον ευφάνταστο τρόπο εφαρμογής του clawback, ο οποίος είναι αρκούντως πρωτότυπος για τη χώρα μας, αλλά όχι και… πρωτοπόρος!

Χωρίς τη συμβολή του Δημοσίου, αλλά μόνο εκείνη της εγχώριας και της πολυεθνικής φαρμακοβιομηχανίας, το clawback αποτελεί

• Το άλλοθι για την ανέξοδη για το Δημόσιο και ανεξέλεγκτη υπέρβαση των πλαφόν της εξωνοσοκομειακής και της νοσοκομειακής δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, καθώς και
• Το άλλοθι, προκειμένου όλα τα ορθολογικά μέτρα για τη συγκράτηση της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, μέτρα τα οποία δεν έχουν τη λογιστική ως μέτρο της επιτυχίας τους, να εφαρμόζονται στο περίπου, να «βαδίζουν» τρεκλίζοντας και να βελτιώνονται/διορθώνονται πολύ σπάνια…

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι συνολικές χρηματικές επιστροφές της φαρμακοβιομηχανίας προς το Δημόσιο για το 2018 εκτιμάται ότι θα φθάσουν… στο 1,4 δισ. ευρώ, ενώ ένα στα 3 φαρμακευτικά σκευάσματα παρέχεται δωρεάν από τη φαρμακοβιομηχανία στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και ένα στα 4 παρέχεται δωρεάν στον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), με τη φαρμακοβιομηχανία να καλύπτει το 37% της συνολικής δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης και τους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ να καλύπτουν περίπου το 30% – 35% της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης και το σύνολο αυτής όσον αφορά τα μη υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενα φάρμακα (ΜΥΣΥΦΑ), ο αριθμός των οποίων εκτοξεύθηκε τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα.

Αποτελεί ένα πολύ καλό φιλοσοφικό ερώτημα το εξής: Τι θα κάναμε χωρίς clawback;

• Θα υποχρεωνόταν το Δημόσιο να ελέγξει την πραγματική δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, μέσω της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, των θεραπευτικών πρωτοκόλλων, των μητρώων ασθενών κ.ά.
• Θα περιοριζόταν αισθητά η «ανάγκη» για υψηλή οικονομική συμμετοχή των ασφαλισμένων για την προμήθεια των φαρμάκων τους.

Σε μία κυβέρνηση η οποία θεωρεί ότι διαπραγματεύεται πολύ σκληρά και ενίοτε επιτυγχάνει πολύ σοβαρές νίκες, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις, το ερώτημα είναι ένα: Γιατί εδώ και χρόνια η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη περιορίζεται και έχει συμπιεσθεί πλέον στο 1,945 δισ. ευρώ το χρόνο, όταν είναι γνωστό ότι:

• Η συνολική δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα είναι πλέον χαμηλότερη από τον αντίστοιχο μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε.,
• Η κατά κεφαλήν δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα είναι πλέον στο 75% του αντίστοιχου μέσου όρου των χωρών της Ε.Ε.,
• Η δημόσια δαπάνη Υγείας ανέρχεται μόλις στο 5,1% του ΑΕΠ της χώρας μας, ενώ στις χώρες της Ε.Ε. ανέρχεται κατά μέσο όρο στο 6,6% του ΑΕΠ,
• Η ιδιωτική δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα ανέρχεται πλέον στο 39% της συνολικής υγειονομικής δαπάνης, μετά από την υποχώρηση της δημοσίας δαπάνης και παρά το μειωμένο εισόδημα των νοικοκυριών, πάντα με βάση τους οικογενειακούς λογαριασμούς της ΕΛΣΤΑΤ…