Πότε χρειάζεται ψυχική φροντίδα στο σπίτι

Μια νέα προσέγγιση στον χώρο της ψυχοθεραπείας  έρχεται να λύσει σημαντικά πρακτικά προβλήματα, ενώ ταυτόχρονα παρουσιάζει και πολύ αξιόλογα αποτελέσματα. Η ψυχική φροντίδα με τη μορφή συνεδρίας, η οποία παρέχεται από ειδικό θεραπευτή, όχι στο γραφείο του όπως συνηθίζεται, αλλά στον προσωπικό χώρο του ατόμου που έχει ανάγκη από βοήθεια, ονομάζεται «θεραπεία στο σπίτι» ή αλλιώς «κατ' οίκον συμβουλευτική».

«Οι υπηρεσίες ψυχικής φροντίδας κατ' οίκον έχουν βοηθήσει πολλούς ανθρώπους να επιτύχουν τους στόχους της θεραπείας τους», επισημαίνει ο κ. Γιώργος Παπαγεωργίου, MSc, BSc, University of Central Lancashire, μέλος της British Psychological Society, διευθυντής και επόπτης επιστημονικού προσωπικού στη ΨΥΧΙΚΗ ΦΡΟΝΤΙΔΑ (psychikifrontida.gr). «Πρόκειται για συνεδρίες που πραγματοποιούνται στο σπίτι του θεραπευόμενου κι όχι στον επαγγελματικό χώρο του ειδικού, ενώ απευθύνονται τόσο σε άτομα που έχουν δυσκολίες πρόσβασης σε ιδιωτικές και δημόσιες δομές ψυχικής υγείας, όσο και σε πολυάσχολα άτομα που θέλουν να εξοικονομήσουν πολύτιμο χρόνο», όπως τονίζει.

Λόγοι που δυσκολεύουν κάποιο άτομο να λάβει φροντίδα ψυχικής υγείας:

Σωματική αδυναμία: Υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να ακολουθήσουν τη ρουτίνα του τυπικού ραντεβού «ντύνομαι, ετοιμάζομαι, φεύγω από το σπίτι μου και επισκέπτομαι το γραφείο ενός ψυχολόγου, ψυχίατρου ή άλλου θεραπευτή». Είναι συνήθως ηλικιωμένοι, ασθενείς ακινητοποιημένοι στο κρεβάτι μετά από ατύχημα ή τραυματισμό, εγκυμονούσες σε δύσκολη εγκυμοσύνη που τους έχει επιβληθεί σχετική ακινησία, ή ακόμα και ασθενείς με χρόνια προβλήματα υγείας, οι οποίοι είναι εγκλωβισμένοι στο σπίτι τους. «Φανταστείτε πόσο σημαντική είναι η παρέμβαση και η συμπαράσταση από ειδικό, σε αυτήν την κατηγορία των ανθρώπων. Πρόκειται για ασθενείς, ως επί το πλείστον, οι οποίοι χρειάζονται περισσότερο από όλους ψυχική συμπαράσταση και φροντίδα», εξηγεί ο κ. Παπαγεωργίου.

Ψυχική αδυναμία: Άνθρωποι που πάσχουν από βαριάς μορφής δυσθυμία, κατάθλιψη, κρίσεις πανικού, ή απλώς έχουν μια έλλειψη διάθεσης να βγουν έξω για να επισκεφθούν το γραφείο ενός επαγγελματία, μπορούν να ζητήσουν και να λάβουν φροντίδα ψυχικής υγείας στο σπίτι τους. Στις περιπτώσεις αυτές περιλαμβάνονται και τα άτομα που αναγνωρίζουν ότι έχουν ανάγκη ψυχοθεραπείας, αλλά αρνούνται να την αναζητήσουν ενεργά, καθώς βιώνουν έντονα μια διάθεση «αυτοτιμωρίας».

Κοινωνικοί περιορισμοί ή κοινωνικές φοβίες: Στην πρώτη περίπτωση περιλαμβάνονται άνθρωποι που βρίσκονται κάτω από τα φώτα της δημοσιότητας και βιώνουν κοινωνικούς περιορισμούς, εξαιτίας της φήμης τους: «Επώνυμοι και VIP, παρά το γεγονός ότι είναι άνθρωποι με προβλήματα, όπως όλοι μας», αναφέρει ο κ. Παπαγεωργίου, «μπορεί να διστάζουν να εκτεθούν πηγαίνοντας σε ένα γραφείο ή σε κάποιο δημόσιο χώρο, χτυπώντας ένα κουδούνι που έχει πάνω μια δύσκολη ταμπέλα “Ψ”, αυτή του Ψυχολόγου, Ψυχίατρου ή Ψυχοθεραπευτή. Παρουσιαστές της τηλεόρασης, δημοσιογράφοι, πολιτικοί ή ενδεχομένως κάποιοι πλούσιοι που έχουν λόγους να μην εκτίθενται, να κρύβονται ή και να φοβούνται, ανήκουν στην κατηγορία των ατόμων που θα προτιμούσαν μία κατ' οίκον φροντίδα ψυχικής υγείας», συμπληρώνει.

Στη δεύτερη περίπτωση έχουμε ανθρώπους που πάσχουν από φοβίες και δεν θέλουν να έρθουν σε κοινωνική επαφή με άλλους ανθρώπους: «Μπορεί να αποφεύγουν την κοινωνική αλληλεπίδραση, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να έχουν την ευκαιρία να λάβουν βοήθεια», σημειώνει ο κ. Γιώργος Παπαγεωργίου.

«Ψυχική φροντίδα» στο σπίτι: Μια ακόμη καλύτερη υπηρεσία ψυχικής φροντίδας!

Είναι προφανές, ότι η παροχή φροντίδας κατ' οίκον «ξεβολεύει» τον θεραπευτή και εξυπηρετεί καλύτερα τις ανάγκες του θεραπευόμενου. Εκ προοιμίου, λοιπόν, αποτελεί μία συνθήκη μεγαλύτερης φροντίδας, έγνοιας και ενδιαφέροντος του ειδικού για τον άνθρωπο που έχει απέναντί του. Μέσα από την προσωπική του εμπειρία και «δουλεύοντας» με ανθρώπους στο οικείο περιβάλλον τους ο κ. Γιώργος Παπαγεωργίου εξηγεί πως «είναι περισσότερο αποδοτικό ψυχικά για τον πελάτη όταν βρίσκεται στον φυσικό του χώρο. Η ψυχική του έκθεση επιτυγχάνεται σε μεγαλύτερο βαθμό κι αυτό βοηθάει έναν ψυχολόγο να βγάλει τα συμπεράσματά του και να τον βοηθήσει σε πολύ πιο σύντομο χρόνο, απ' ότι θα συνέβαινε στο επαγγελματικό του γραφείο».

Η θεραπεία στο σπίτι, όμως, έχει και άλλα σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως:

• Άμεση κλινική παρατήρηση του ατόμου στο περιβάλλον του. Ο θεραπευτής βλέπει να ξεδιπλώνονται μπροστά του με άμεσο τρόπο όλες οι συνθήκες της ζωής του θεραπευόμενου, κάτι το οποίο μπορεί να επιταχύνει τη θεραπευτική διαδικασία. Όταν ο ειδικός μπαίνει στον  χώρο του πελάτη του, αποκτά γι' αυτόν μια πιο ρεαλιστική εικόνα της ζωής που εκείνος διάγει: «Βλέπουμε τον θεραπευόμενο στις πραγματικές του διαστάσεις και όχι στη συνθήκη ζωής που φέρνει ο ίδιος στο γραφείο», λέει ο κ. Παπαγεωργίου και συμπληρώνει: «Κατά κάποιον τρόπο βλέπουμε την αληθινή ζωή του κι όχι την “βιτρίνα” με την οποία εκείνος “κυκλοφορεί”. Μπορεί κάλλιστα μία κυρία που πάσχει από κατάθλιψη να έρχεται καλοντυμένη και περιποιημένη στο γραφείο του επαγγελματία, ενώ στο σπίτι της να επικρατεί το απόλυτο χάος. Το δεύτερο, όμως, αποτελεί μία κλινική παρατήρηση πολύ χρήσιμη για εμένα, την οποία η ίδια ίσως να μην μπορεί να αξιολογήσει ως σημαντική, ώστε να την αναφέρει. Ή, ένα άλλο παράδειγμα που έχει συμβεί κι ήταν αξιοπερίεργο: η περίπτωση ενός αγχώδους και φοβικού θεραπευόμενου, με προφίλ σκληρού και απαιτητικού επαγγελματία-μάνατζερ, που διοικεί δεκάδες ανθρώπους, να ζει -χωρίς να αντιλαμβάνεται το αταίριαστο- σε ένα δωμάτιο που θύμιζε περισσότερο εφήβου, παρά ενήλικα», λέει ο ψυχολόγος.
• Ευκαιρίες για άμεση διείσδυση στα προβλήματα. Το σπίτι δίνει άπειρες αφορμές συζήτησης στον ειδικό, ώστε να επιτύχει θεραπευτικούς στόχους με φυσικό τρόπο και με γρήγορα αποτελέσματα για τον άνθρωπο που έχει ανάγκη από ψυχική φροντίδα. «Ευκαιρία παρατήρησης» μπορεί να αποτελέσει μία φωτογραφία στο σαλόνι, ένα τυχαίο αντικείμενο ή ακόμη και το ίδιο το σπίτι. Είναι καταθλιπτικό μέρος; Υπάρχει κάποια «ζωή» στο σπίτι; Χτυπάει το τηλέφωνο; Είναι οργανωμένος ο χώρος; Διαβάζει βιβλία; Υπάρχουν παντού οθόνες ή διακρίνεται κάποια φυσική δραστηριότητα; Τέτοιες παρατηρήσεις -που μέσα σε ένα σπίτι προκύπτουν αβίαστα και συνεχώς- διευκολύνουν την κατανόηση του τρόπου ζωής και χτίζουν τη «θεραπευτική συμμαχία» με τον επαγγελματία πολύ γρηγορότερα από ό,τι σ' ένα επαγγελματικό γραφείο. Κι είναι ακριβώς η θεραπευτική συμμαχία το πρωταρχικό μέγεθος πάντοτε, ώστε να παραχθεί και να προσφερθεί ψυχική φροντίδα.
• Εξοικονόμηση χρόνου. Ο θεραπευόμενος κερδίζει σημαντικό για τη ζωή του χρόνο, αποφεύγοντας τις προετοιμασίες και τις μετακινήσεις. Ο χρόνος της ζωής του που αφιερώνει στο να βρει ψυχική φροντίδα είναι ακριβώς η ώρα που έχει τον ειδικό μέσα στο σπίτι, κι όχι στον επιπλέον χρόνο να προετοιμαστεί και να μετακινηθεί προς τον ειδικό. Κέρδος χρόνου, επίσης, επιτυγχάνεται και από την επίσπευση του θεραπευτικού αποτελέσματος, με τους τρόπους που περιγράφονται πιο πάνω.

«Όλα αυτά που προαναφέραμε βοηθούν στο να νιώσει καλύτερα αυτός που ζητάει βοήθεια», υποστηρίζει ο κ. Παπαγεωργίου και συμπληρώνει: «Αυτοί που επείγονται, οι πιο στεναχωρημένοι, κερδίζουν πολύ περισσότερο χρόνο από αυτούς που αντιμετωπίζουν ένα οργανωμένο πρόβλημα. Επίσης κερδίζει χρόνο, κυρίως εάν είναι πολυάσχολος, π.χ. μία κυρία για να βρεθεί στο γραφείο του επαγγελματία, θέλει τον χρόνο της τυπικής συνεδρίας, που είναι περίπου μία ώρα. Όμως, θέλει και επιπλέον χρόνο -που συνήθως κυμαίνεται από μία έως και μιάμιση ώρα ακόμη- για την προετοιμασία της και για τις δύο διαδρομές, σπίτι-γραφείο-σπίτι. Σε γενικές γραμμές δηλαδή, για μια συνάντηση στο χώρο του επαγγελματία, το λογικό είναι να περιμένει κανείς να δεσμεύσει δυόμιση και τρεις ώρες από την κοινωνική του ζωή. Αντιθέτως όταν ο ειδικός έρχεται στο σπίτι, αυτή η μία ώρα είναι σχεδόν κυριολεκτικά μία ώρα ζωής και μόνο. Αυτό που προσφέρουμε είναι κάτι που βοηθάει πολύ, ειδικά τους πολυάσχολους”, συμπληρώνει ο κ. Παπαγεωργίου.

Γιατί να απευθυνθώ σε εταιρεία Ψυχικής Υγείας;

Η «Ψυχική Φροντίδα ΙΚΕ» είναι μία εταιρεία που διαθέτει επιστήμονες από όλες τις ειδικότητες της Ψυχικής Υγείας. Ο κάθε θεραπευτής είναι μέλος μιας ευρύτερης επιστημονικής ομάδας και έχει τον επόπτη του. Παράλληλα με την εποπτεία του έργου του υπάρχει και συνέργεια από άλλες ειδικότητες, π.χ. από ψυχίατρο, ειδικά όταν απαιτείται και συνταγογράφηση. «Ο ιδιώτης επαγγελματίας, όσο ευσυνείδητος και να είναι, δεν παύει να ενεργεί κατά συνείδηση, δηλαδή κάνει αυτό που νιώθει. Η νέα τάση στην ψυχοθεραπεία, όμως, είναι ο ψυχοθεραπευτής να εποπτεύεται», λέει ο κ. Παπαγεωργίου και συμπληρώνει ότι «η ψυχική φροντίδα προσφέρει μια ολοκληρωμένη πρόταση για τα προβλήματα ψυχικής υγείας».

Η ομάδα των ειδικών πραγματοποιεί συναντήσεις ανά τακτά χρονιά διαστήματα και αναλύει τα προβλήματα του θεραπευόμενου, ενώ και ο ίδιος ο θεραπευτής παίρνει καθοδήγηση από τους συναδέλφους του για να ξεπερνά τα δύσκολα σημεία της θεραπείας.