Κολπική μαρμαρυγή και η πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου

Η κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ) είναι μια ιατρική κατάσταση στην οποία διαταράσσεται ο φυσιολογικός καρδιακός ρυθμός. Η γρήγορη και ακανόνιστη κολπική δραστηριότητα μειώνει την αποδοτικότητα της άντλησης του αίματος από τους κόλπους προς τις κοιλότητες της καρδιάς (ή κοιλίες). Το αίμα που λιμνάζει μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη θρόμβων στην καρδιά. Ένας τέτοιος θρόμβος μπορεί να αποκολληθεί και, μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, να φτάσει σε μικρότερα αιμοφόρα αγγεία στον εγκέφαλο ή σε άλλα μέρη του σώματος και να τα αποφράξει.

ΚΜ, εγκεφαλικό επεισόδιο και ο ρόλος των αντιπηκτικών

Όταν τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου υποστούν απόφραξη, μπορεί να προκληθεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου για τα άτομα που υποφέρουν από ΚΜ είναι πενταπλάσιος από τον κίνδυνο για άτομα χωρίς ΚΜ. Περίπου ένα στα πέντε εγκεφαλικά επεισόδια αποδίδεται στην ΚΜ. Τα εγκεφαλικά επεισόδια που οφείλονται στην ΚΜ είναι συνήθως σοβαρά και οδηγούν σε υψηλότερο κίνδυνο παράλυσης και θανάτου. Γι’ αυτόν τον λόγο τα αντιπηκτικά χρησιμοποιούνται συχνά σε ασθενείς με ΚΜ για την πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου μέσω της μείωσης του σχηματισμού θρόμβων. Τα φάρμακα αυτά είναι εξαιρετικά αποτελεσματικά, ωστόσο μπορούν να περιπλέξουν τις διαδικασίες έκτακτης ανάγκης σε οξείες καταστάσεις όπως τα ατυχήματα, η μείζων αιμορραγία ή οι χειρουργικές επεμβάσεις. Για έναν ασθενή που παίρνει αντιπηκτικά, μια επείγουσα χειρουργική επέμβαση έχει πενταπλάσια πιθανότητα να οδηγήσει σε μείζονα αιμορραγία από ό,τι μια προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση. Σε αυτές τις καταστάσεις η ταχεία αναστροφή της αντιπηκτικής δράσης μπορεί να βοηθήσει πολύ. 

Ενδυνάμωση των ασθενών με κολπική μαρμαρυγή μέσω της επικοινωνίας 

Ο ουσιαστικός διάλογος ασθενών-ιατρών είναι άκρως σημαντικός, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση χρόνιων καταστάσεων όπως η ΚΜ. Έτσι, ένας ασθενής όπως ο Έντουαρντ μπορεί να καταλάβει τις διαθέσιμες επιλογές του, είναι σε θέση να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τη θεραπεία του και επίσης γνωρίζει ποιες πληροφορίες είναι σημαντικό να κοινοποιεί, αν προκύψει μια έκτακτη ανάγκη. Αυτή η γνώση τον καθησυχάζει και του επιτρέπει να ελέγχει την κατάστασή του κι έτσι μπορεί να ζει τη ζωή του στο έπακρο.

Η ιστορία του Έντουαρντ 

Ο Έντουαρντ, ένας θαλερός 70χρονος, παίρνει αντιπηκτικά εδώ και πέντε χρόνια, από τότε που ο γιατρός του διέγνωσε ότι έχει κολπική μαρμαρυγή (KM).

Ο Έντουαρντ μίλησε  στην εκδήλωση που διοργάνωσε, τον Ιούνιο στο Άμστερνταμ, η φαρμακευτική εταιρεία Boehringer Ingelheim με θέμα «Η σπουδαιότητα του αμφίδρομου διαλόγου ανάμεσα σε γιατρούς και ασθενείς».

Ήμουν πάντα πολύ δραστήριος. Στα νιάτα μου ήμουν μαραθωνοδρόμος. Εκτός από τον αθλητισμό και την οικογένειά μου, το τρίτο πάθος που έχω στη ζωή είναι τα ταξίδια. Όταν η σύζυγός μου βγήκε πια στη σύνταξη, πριν από έξι μήνες, μας δόθηκε η ευκαιρία να ακολουθήσουμε το όνειρό μας και να πάρουμε τους δρόμους. Κάναμε σχέδια να ταξιδέψουμε στη Γαλλία και να κάνουμε ποδηλασία στις Άλπεις, κάτι που ήταν για μας όνειρο ζωής. 

O μεγάλος μου γιος με ρώτησε πάνω στην κουβέντα αν είναι ασφαλές να κάνω τόσο μακρινό ταξίδι με μια τέτοια ιατρική κατάσταση και τότε συνειδητοποίησα ότι θα μπορούσαν ενδεχομένως να υπάρχουν κίνδυνοι. Αποφάσισα να συμβουλευτώ τη γιατρό μου και να ζητήσω τη συμβουλή της. Η γιατρός μού είπε ότι για τους ανθρώπους που παίρνουν αντιπηκτικά, ο κίνδυνος είναι πάντα αυξημένος σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, όπως μια χειρουργική επέμβαση, ιδιαίτερα όταν κάνουν ένα περιπετειώδες ταξίδι σαν αυτό που σχεδιάζαμε με τη σύζυγό μου. Μετά το αρχικό μου σοκ, η γιατρός με καθησύχασε και μου εξήγησε ότι για το αντιπηκτικό που παίρνω, υπάρχουν λύσεις. Αυτό σημαίνει ότι οι γιατροί των επειγόντων μπορούν να διακόψουν αμέσως την αντιπηκτική δράση του φαρμάκου που παίρνω για την ΚΜ. 

Μια άλλη χρήσιμη συμβουλή που μου έδωσε είναι να ενημερώνω πάντα τους άλλους γιατρούς, ιδιαίτερα σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης, ότι παίρνω αντιπηκτική αγωγή και να διευκρινίζω ποιο είναι το αντιπηκτικό που παίρνω. Μου έδωσε μια Κάρτα Προειδοποίησης Ασθενούς, που τώρα την παίρνω πάντα μαζί μου, όπου κι αν πηγαίνω. Τελικά περάσαμε καταπληκτικά, χωρίς να μας τύχει κανένα απρόβλεπτο. Ήδη καταστρώνουμε το επόμενο εγχείρημά μας και ξέρουμε ότι η θεραπεία που παίρνω για την ΚΜ δεν είναι ανάγκη να σταθεί εμπόδιο.  

Η προσωπική ιστορία του Έντουαρντ δείχνει ότι τα αντιπηκτικά που συνταγογραφούνται για την ΚΜ δεν είναι υποχρεωτικό να εμποδίζουν την εκπλήρωση των ονείρων ενός ασθενούς, όποια κι αν είναι η ηλικία του. Αρκεί να διατηρεί ανοιχτό έναν καλό δίαυλο επικοινωνίας και διαλόγου με τον γιατρό του, ώστε να αξιολογηθούν οι κίνδυνοι και να του δοθούν οι κατάλληλες συμβουλές.