Περίπου 3.000 αυτοκτονίες στην Ελλάδα το 2010 - 2015

Τα πλέον πρόσφατα στοιχεία από την Ελληνική Στατιστική Αρχή, όπως αυτά αναλύθηκαν από το Κέντρο Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας της μη κυβερνητικής οργάνωσης «Κλίμακα» και δίνονται σήμερα στη δημοσιότητα, με αφορμή τη Δευτέρα 10 Σεπτεμβρίου - Παγκόσμια Ημέρα για την Πρόληψη των Αυτοκτονιών, αναδεικνύουν μια μικρή μείωση των αυτοκτονιών για το έτος 2015, της τάξεως του  6,4%, σε σύγκριση με το 2014. Συγκεκριμένα, οι θάνατοι από αυτοκτονία για το 2015 ανήλθαν σε 529 έναντι του 2014 που είχαν καταγραφεί 565.

Κατά τα έτη 2010-2015 σημειώθηκαν τουλάχιστον 2.989 αυτοκτονίες.

• Σε κάθε μία αυτοκτονία γυναίκας αντιστοιχούν 4 αυτοκτονίες αντρών. Πιο συγκεκριμένα ο δείκτης αυτοκτονιών ήταν 8,1 ανά 100.000 για τους άντρες και 1,91 ανά 100.000 για τις γυναίκες.
• Η περιφέρεια με τον υψηλότερο δείκτη θνησιμότητας από αυτοκτονία για το έτος 2015 ήταν η Κρήτη και ακολουθούν η Ήπειρος και η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη.
• Η πιο συχνή μέθοδος αυτοκτονίας των αντρών ήταν ο απαγχονισμός ενώ για τις γυναίκες η πτώση από ύψος. Το 61% του συνόλου των αυτοκτονιών έλαβαν χώρα εντός οικίας ενώ τουλάχιστον το 15% έλαβαν χώρα σε εξωτερικούς, δημόσιους χώρους, σχολεία, ιδρύματα κλπ.
• Η πλειοψηφία των αυτοχείρων ήταν έγγαμοι/-ες.
• Στους άνδρες η ηλικιακή ομάδα με τις περισσότερες αυτοκτονίες ήταν οι υπερήλικες (άτομα άνω των 85 ετών) ενώ ακολουθούν οι άντρες της παραγωγικής ηλικίας (55-59 ετών).
• Στις γυναίκες, αντίστοιχα, η ηλικιακή ομάδα με τις περισσότερες αυτοκτονίες ήταν 60-64 ετών, ενώ ακολουθούν οι γυναίκες 85+.
• Ο μήνας με τις περισσότερες αυτοκτονίες για το έτος 2015 ήταν ο Μάιος.
• Η πλειοψηφία των αυτοχείρων (43%) άνηκαν στον οικονομικά ανενεργό πληθυσμό (συνταξιούχοι, οικιακά, άνεργοι, μαθητές – σπουδαστές κ.λπ.)
• Ο υψηλότερος δείκτης αυτοκτονιών ανδρών εμφανίζεται στην Κρήτη, ενώ γυναικών στα νησιά του Ιονίου.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παρατηρητηρίου Αυτοκτονιών του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας κατά τα έτη 2016, 2017 και μέχρι τις 31/8/2018:

• Ο αριθμός των αυτοκτονιών παραμένει σταθερά υψηλότερος σε σχέση με την προηγούμενη δεκαετία.
• Τα υψηλότερα ποσοστά αυτοκτονιών καταγράφηκαν από άντρες αυτόχειρες επιβεβαιώνοντας τον επιβαρυντικό παράγοντα του φύλου.
• Άτομα παραγωγικής ηλικίας που ανήκουν στις ηλικιακές ομάδες των 40-44, 45-49 και 55-59 σημείωσαν το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοκτονιών ενώ ακολουθούν οι υπερήλικες (80 ετών και άνω).
• Οι περιφέρειες με το υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας από αυτοκτονία είναι η Κρήτη, η Αττική και η Δυτική Ελλάδα.
• Η πιο συχνή μέθοδος αυτοκτονίας τα τελευταία τρία χρόνια παραμένει ο απαγχονισμός.

Υποκαταγραφή των αυτοκτονιών

Εκτιμάται ότι στην πραγματικότητα οι αυτοκτονίες είναι πολύ περισσότερες αυτών που καταγράφονται ενώ δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία για τις μη θανατηφόρες απόπειρες, οι οποίες εκτιμάται ότι είναι σχεδόν 25 φορές περισσότερες των καταγεγραμμένων αυτοκτονιών. Επισημαίνεται ότι παγκοσμίως είναι δεδομένη η υποκαταγραφή των αυτοκτονιών, γεγονός το οποίο ισχύει σαφώς εντονότερα στη χώρα, λόγω των πολιτισμικών και κοινωνικών ιδιαιτεροτήτων. Η υποκαταγραφή αποδίδεται είτε στη δυσκολία να εξακριβωθεί ότι όντως υπήρχε αυτοκτονική πρόθεση (όπως στην περίπτωση ενός ατυχήματος), είτε σε κοινωνικούς, θρησκευτικούς και άλλους λόγους. Είναι γεγονός, λοιπόν, ότι οι θάνατοι από αυτοκτονία είναι πολύ περισσότεροι από τους επίσημα καταγεγραμμένους, ενώ δε θα πρέπει να παραβλέπονται οι επιπτώσεις τους στις ζωές αυτών που μένουν πίσω πενθώντας.

Η ΚΛΙΜΑΚΑ έχει απευθύνει συγκεκριμένες προτάσεις στα αρμόδια Υπουργεία Υγείας & Εσωτερικών καθώς και στις Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες της χώρας, προκειμένου να βελτιωθούν οι διαδικασίες καταγραφής και αποτύπωσης των περιστατικών προκειμένου να περιοριστεί η υποκαταγραφή των αυτοκτονιών και να καταστεί εφικτή η παραγωγή αξιόπιστων δεδομένων.

Στοιχεία του Κέντρου Ημέρας για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας

• Από την ίδρυση του ως τον Ιούλιο του 2018 ζήτησαν βοήθεια από το Κέντρο Ημέρας 2.408 άτομα και πραγματοποιηθήκαν 23.855 επισκέψεις.
• Το 61,2% των ατόμων που επισκέφτηκαν το Κέντρο Ημέρας  ήταν γυναίκες και το 38,8% άνδρες.
• Από το σύνολο των χρηστών των υπηρεσιών του Κέντρου  το 25,2% κατά την πρώτη τους επίσκεψη ήταν από 19-33 ετών, το 34,7% ήταν από 34 έως και 50 ετών, το 29,6% από 51-67 ετών ενώ το 7,9% ήταν πάνω από 68 ετών και μόλις το 2,6% κάτω των 18 ετών.
• Το 39,9% των χρηστών δήλωσαν άνεργοι, το 25,4% μισθωτοί, το 15,2% συνταξιούχοι (συμπεριλαμβανομένων και των συντάξεων αναπηρίας), το 10,7% ελεύθεροι επαγγελματίες, το 5,4% φοιτητές/-τριες και το 3,1% μαθητές/-τριες.
• Τρείς στους τέσσερις χρήστες (75,7%) επισκέφθηκαν το Κέντρο Ημέρας για λιγότερο από ένα χρόνο, το 17,2% από 1 ως 2 χρόνια, το 6,1% από 3-5 χρόνια, ενώ το 1% πάνω από 6 χρόνια.

Στοιχεία της 24ωρης Γραμμής Παρέμβασης για την Αυτοκτονία – 1018

• Από την έναρξη λειτουργίας της Γραμμής το 2007, το 1018 έχει δεχτεί περισσότερες από 180.000 κλήσεις
• Το 2017 στη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία-1018 έγιναν 12.937 κλήσεις, εκ των οποίων 2.793 κλήσεις με αίτημα στο φάσμα της αυτοκτονικότητας, 6,38% των κλήσεων από άτομα ηλικίας 10-19 ετών, 12,6% των κλήσεων από άτομα ηλικίας 20-29 ετών, 45,1% των καλούντων άνδρες, 54,9% γυναίκες.
• 59% των καλούντων στο 1018 το έτος 2018 και 57% των καλούντων το έτος 2017,  δεν είχαν έρθει σε επαφή με υπηρεσίες ψυχικής υγείας.