ΣΦΕΕ: Τα δικαιώματα των ασθενών απειλούνται και οι επιχειρήσεις εξοντώνονται. Υπάρχει λύση;

Σήμερα εξαντλείται η βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιριών, απειλώντας τις 86.000 θέσεις εργασίας που στηρίζει άμεσα και έμμεσα ο κλάδος, ενώ παράλληλα απειλούνται τα δικαιώματα των ασθενών και η απρόσκοπτη πρόσβαση στις καινοτόμες θεραπείες. Είναι χαρακτηριστικό το ότι η φαρμακευτική δαπάνη έχει μειωθεί κατά 60% σε σχέση με το 2009 - όταν ο αριθμός των νοσηλευόμενων ασθενών έχει αυξηθεί κατά 31%.  Σε μια τόσο δύσκολη περίοδο για τη χώρα μας υπάρχει τελικά ελπίδα;

Ο  Γενικός Διευθυντής του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) κ. Μιχάλης Χειμώνας μας μίλησε για την  ανεπάρκεια του δημόσιου φαρμακευτικού προϋπολογισμού, τις επιπτώσεις του clawback, τη βιωσιμότητα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, το δικαίωμα των ασθενών στις νέες και καινοτόμες θεραπείες, επισημαίνοντας τις προτάσεις του ΣΦΕΕ για βελτίωσης της κατάστασης:

Ποιες είναι οι επιπτώσεις του κλειστού προϋπολογισμού στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη;

Το κράτος διαθέτει συνολικά (σε ΕΟΠΥΥ και νοσοκομεία) μόνο €2,5 δις μέσω κλειστού προϋπολογισμού που προσδιορίστηκε αυθαίρετα και μη λαμβάνοντας υπόψη τις πραγματικές ανάγκες των ασθενών. Η φαρμακευτική δαπάνη έχει μειωθεί κατά 60% σε σχέση με το 2009 - όταν ο αριθμός των νοσηλευόμενων ασθενών έχει αυξηθεί κατά 31%.  Η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη κατά κεφαλή είναι 181 ευρώ, ενώ στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου είναι 242 ευρώ και στο σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών είναι 292 ευρώ. 

Είναι πλέον προφανές ότι ο κλειστός δημόσιος φαρμακευτικός προϋπολογισμός δεν επαρκεί γιατί δεν έχει υπολογιστεί με μια τεκμηριωμένη μεθοδολογία, αλλά βάσει οικονομικών δεικτών που δεν σχετίζονται με το νοσολογικό φορτίο της χώρας. Τη δε υπερβάλλουσα και ανεξέλεγκτη δαπάνη απλώς τη μεταφέρει στις επιχειρήσεις! Χωρίς κανένα όριο.

Να εξηγήσουμε για όσους δεν γνωρίζουν πως οτιδήποτε ξοδεύει το κράτος για φάρμακα πλέον του κλειστού δημόσιου φαρμακευτικού προϋπολογισμού, του το επιστρέφουν οι φαρμακευτικές εταιρίες μέσω υποχρεωτικών εκπτώσεων κι επιστροφών. Έτσι προέκυψε το 1,2 δισ € που επέστρεψε η βιομηχανία το 2017 και που φέτος αναμένεται να ξεπεραστεί!

Γιατί έχει αποτύχει ο μηχανισμός του clawback (μηχανισμός αυτόματων επιστροφών);

Ο μηχανισμός του clawback  έχει αποτύχει διότι εφαρμόζεται, όπως σας είπα, πάνω σε ένα εσφαλμένο προσδιορισμό των πραγματικών αναγκών των ασθενών, «καλύπτει» τις αστοχίες της εκάστοτε κυβέρνησης να ελέγξει τη δαπάνη και τη συνταγογράφηση, ενώ παράλληλα λειτουργεί ως ένας επιπρόσθετος κωδικός εσόδων του κράτους. Μόνο από το clawback, το κράτος έχει εισπράξει από τις φαρμακευτικές πάνω από €3 δισ μέσα σε 6 χρόνια, ενώ αν προστεθούν και οι υποχρεωτικές εκπτώσεις, το ποσό ξεπερνά τα €5 δισ!

Θεσπίστηκε ως ένα έκτακτο μέτρο, που η φαρμακοβιομηχανία ανέλαβε να υποστηρίξει, για να μπορέσουν οι ασθενείς να λαμβάνουν τις θεραπείες τους παρά την κρατική αδυναμία στα χρόνια της κρίσης και μέχρι η Πολιτεία να εφαρμόσει τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα εξορθολόγιζαν τη λειτουργία του συστήματος Υγείας. Σήμερα, το έκτακτο έγινε μόνιμο, οι μεταρρυθμίσεις δεν υλοποιούνται, τα δικαιώματα των ασθενών απειλούνται και οι επιχειρήσεις εξοντώνονται από οριζόντιες «φορολογικές» επιδρομές.

Απειλείται η βιωσιμότητα των φαρμακευτικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα;

Τα όρια έχουν ξεπεραστεί. Σε αυτές τις παράλογες και εξοντωτικές επιβαρύνσεις που δεν υπάρχουν πουθενά αλλού στον κόσμο, χωρίς καμία δυνατότητα πρόβλεψης και σταθερότητας και με το γενικότερο αντιεπενδυτικό περιβάλλον η κλεψύδρα επιβίωσης έχει γυρίσει… Εξαντλείται η βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιριών, απειλώντας τις 86.000 θέσεις εργασίας που στηρίζει άμεσα και έμμεσα ο κλάδος και δημιουργεί συνθήκες αποεπένδυσης και μείωσης των κλινικών ερευνών που ήδη διεξάγονται στη χώρα μας.

Όχι μόνο δεν στηρίζεται ένας κλάδος που πέρα από τον κοινωνικό του ρόλο, έχει και σημαντική συμβολή στην οικονομία και αποτελεί και την τρίτη εξαγωγική δύναμη της χώρας, αλλά και διακυβεύεται η καλή λειτουργία του δημόσιου συστήματος υγείας και η πρόσβαση των ασθενών στο φάρμακο που τους χρειάζεται.

Γιατί είναι αναγκαία η αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων;

Πάγια θέση του φαρμακευτικού κλάδου είναι ότι η αύξηση της χρήσης των μη προστατευμένων προϊόντων (εκτός πατέντας και γενόσημα) θα επιφέρει εξοικονόμηση πόρων στο σύστημα και επομένως, χώρο για την εισαγωγή καινοτόμων θεραπειών. Είναι άμεση ανάγκη η δημιουργία εθνικής καμπάνιας ενημέρωσης των επαγγελματιών υγείας, αλλά και του κοινού για την επιστημονικά αποδεδειγμένη αξιοπιστία των γενόσημων φαρμάκων. Πετυχαίνοντας αυτό τον στόχο ανταποκρινόμαστε τις δημοσιονομικές δυνατότητες, ικανοποιούμε τα ζητούμενα των ασθενών και ενισχύουμε τη ελληνική οικονομία.

Ποιες είναι οι προτάσεις του ΣΦΕΕ;

Συνοπτικά:

1. Πρόσβαση των ασθενών στις νέες και στις καινοτόμες θεραπείες μετά από ουσιαστική αξιολόγηση, με τρόπο επωφελή για το δημόσιο και βιώσιμο για τις εταιρίες.

2. Εξασφάλιση δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης που στηρίζεται σε επιδημιολογικά, πραγματικά δεδομένα και όχι σε οικονομικούς δείκτες που είναι άσχετοι με το θέμα.

3. Εφαρμογή μέτρων, όπως η ανάπτυξη Μητρώου Ασθενειών, η πλήρης εφαρμογή θεραπευτικών πρωτοκόλλων η παραμετροποίηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και η δημιουργία ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς. Ζούμε πια στην ψηφιακή εποχή.

4. Στήριξη της τοπικής παραγωγής με τόνωση του εξαγωγικού προσανατολισμού αλλά και αύξηση της χρήσης γενοσήμων φαρμάκων στην εσωτερική αγορά.

5. Ενθάρρυνση των επενδύσεων στον τομέα των κλινικών μελετών, ένα τομέα που φέρνει στη χώρα χρήματα και τεχνογνωσία, αυξάνοντας την ανταγωνιστικότητά της, αλλά και κρατάει τους επιστήμονες στην Ελλάδα.

6. Διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου για το Φάρμακο που θα χαρακτηρίζεται από διαφάνεια, δικαιοσύνη και αυστηρότητα, το οποίο θα διασφαλίζει τη δημόσια υγεία, θα επιτρέπει την επιχειρηματική ανάπτυξη, θα προωθεί την αύξηση της απασχόλησης, θα θωρακίζει τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων και θα χαρακτηρίζεται από φορολογική δικαιοσύνη και διαφάνεια.

7. Ξεκάθαρη δέσμευση για το απόλυτο ποσό της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ και των νοσοκομείων. Η αποκλειστική σύνδεση της δαπάνης με το ΑΕΠ δεν διασφαλίζει την επαρκή χρηματοδότηση, όταν μιλάμε για ένα ΑΕΠ που έχει τεθεί πάνω από 25%.

8. Θέσπιση ανώτατου μειούμενου ποσού για το clawback ή συνυπευθυνότητα στην καταβολή του με την Πολιτεία.

9. Άμεση δημιουργία ειδικού κονδυλίου για τα φάρμακα των ανασφάλιστων, το οποίο θα προέρχεται από τα κονδύλια της πρόνοιας.

10. Εξαίρεση των εμβολίων από τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, αφού αφορούν πρόληψη και όχι θεραπεία.