Η σπουδαιότητα του διαλόγου ανάμεσα σε ασθενείς και γιατρούς

Με το τοπίο της υγειονομικής περίθαλψης να αλλάζει και την τεχνολογία να δίνει καλύτερη πρόσβαση στην πληροφόρηση,  οι ασθενείς επιθυμούν να συμμετάσχουν περισσότερο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με την υγεία τους. Ταυτόχρονα, οι γιατροί υφίστανται τεράστια χρονική πίεση, αφού δέχονται περισσότερους ασθενείς και διαθέτουν λιγότερο χρόνο από ποτέ, κάτι που σημαίνει ότι συχνά η επικοινωνία γιατρού-ασθενούς διακόπτεται και παρακωλύεται. Επομένως ο ουσιαστικός και αμφίδρομος διάλογος γιατρού-ασθενούς είναι σημαντικότερος από ποτέ.

Στις 20 Ιουνίου στο Άμστερνταμ, η Boehringer Ingelheim, παγκόσμια φαρμακευτική εταιρεία με προσανατολισμό στην έρευνα, διοργάνωσε μια ημερίδα  κατά τη διάρκεια της οποίας επισημάνθηκε η σπουδαιότητα αυτού του διαλόγου – ιδιαίτερα για την αντιμετώπιση σοβαρών και χρόνιων καταστάσεων όπως είναι η κολπική μαρμαρυγή και η πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου. Η ημερίδα είχε τίτλο «Χωρίς Διακοπή: η σπουδαιότητα του αμφίδρομου διαλόγου ανάμεσα σε γιατρούς και ασθενείς».

Η Δρ Sarah Jarvis, γενική ιατρός και μέλος του Βασιλικού Κολεγίου Γενικών Ιατρών και Υγείας των Γυναικών στο Ηνωμένο Βασίλειο, είπε για τη σχέση γιατρού-ασθενούς: «Στο ταξίδι της υγειονομικής περίθαλψης οι ασθενείς μεταμορφώνονται γρήγορα από παθητικοί συμμετέχοντες σε ενεργούς και είναι πολύ σημαντικό να βρούμε νέους τρόπους για να διατηρήσουμε μια αμφίδρομη συζήτηση. Οι ασθενείς θέλουν να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή και περισσότερο έλεγχο, γι’ αυτό υπάρχουν πολλά πλεονεκτήματα σε αυτή την από κοινού λήψη αποφάσεων, ανάμεσα στα οποία είναι και η καλύτερη συμμόρφωση στη θεραπεία».

«Ο ανοικτός διάλογος με τους ασθενείς μας είναι κάτι που θα πρέπει να αγκαλιάσουμε εμείς ως γιατροί», είπε ο καθηγητής John Eikelboom, επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster του Καναδά, ο οποίος ήταν κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση. «Όταν ένας ασθενής με ρωτάει “Γιατί;”, αυτό δεν μου δείχνει μόνο ότι ο ασθενής αυτός συμμετέχει στον διάλογο τη συγκεκριμένη ημέρα, αλλά ότι ενδιαφέρεται ουσιαστικά να καταλάβει την κατάστασή του και θα συμμετέχει ενεργά στο θεραπευτικό του σχήμα – βελτιώνοντας σημαντικά τις προοπτικές ανάκαμψης της υγείας του».

Στην ημερίδα μίλησαν επίσης δύο ασθενείς με κολπική μαρμαρυγή (ΚΜ), τη συχνότερη διαταραχή του καρδιακού ρυθμού. Εξαιτίας της πάθησής τους, διατρέχουν πενταπλάσιο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Ο Ολλανδός ασθενής περιέγραψε την περιπέτειά του μέχρι να διαγνωστεί τελικά ότι πάσχει από κολπική μαρμαρυγή. Έλαβε από το γιατρό του αντιπηκτική αγωγή και συνέχισε να ενημερώνεται  για τις τελευταίες εξελίξεις στον συγκεκριμένο θεραπευτικό τομέα. Με δική του πρωτοβουλία ρωτούσε το γιατρό του σχετικά με τα διαθέσιμα αντιπηκτικά όσον αφορά τις αλληλεπιδράσεις, την ευκολία της χρήσης  τους, αλλά και για το πώς αντιμετωπίζονται επείγουσες καταστάσεις όπως οι χειρουργικές επεμβασεις και τα ατυχήματα, τότε δηλαδή που είναι αναγκαίο να σταματήσει η αιμορραγία.

Είναι σαφές ότι η επικοινωνία γιατρού-ασθενούς είναι εξαιρετικά σημαντική και ότι διαδραματίζει σπουδαιότατο ρόλο στην επίτευξη της καλύτερης δυνατής έκβασης για τον ασθενή. Οι γιατροί μπορούν επίσης να ωφεληθούν από την πιο ενεργό ανάμειξη των ασθενών στο ταξίδι της υγειονομικής τους περίθαλψης, μια που η μεγαλύτερη συμμετοχή του ασθενούς συνεπάγεται μια πιο συνεργατική και εμπεριστατωμένη συζήτηση, και οι ασθενείς είναι καλύτερα ενημερωμένοι για τις πληροφορίες που θα πρέπει να δώσουν και σχετίζονται με τη διάγνωσή τους.

Γιατί είναι σημαντικό να υπάρχει καλός διάλογος γιατρού-ασθενούς

Η από κοινού λήψη αποφάσεων συντελεί σε καλύτερη συμμόρφωση στη θεραπεία και τη φαρμακευτική αγωγή και κατά συνέπεια βελτιώνει τις εκβάσεις των ασθενών

Η καλή επικοινωνία γιατρού-ασθενούς έχει τη δυνατότητα να επιτύχει τα εξής:

• να διευκολύνει την ευθυγράμμιση των προσδοκιών των ασθενών και την εξισορρόπηση των συναισθημάτων τους
• να βοηθήσει ώστε να γίνουν αντιληπτές και κατανοητές οι ιατρικές πληροφορίες
• να συμβάλει στην καλύτερη αναγνώριση των αναγκών, των αντιλήψεων και των προσδοκιών των ασθενών

Οι ασθενείς που αναφέρουν ότι έχουν καλή επικοινωνία με τον γιατρό τους είναι πιο πιθανό:

• να μείνουν ικανοποιημένοι από την περίθαλψή τους
• να δώσουν σχετικές πληροφορίες, που θα συμβάλουν στην ακριβή διάγνωση των προβλημάτων τους
• να ακολουθήσουν τις συμβουλές του
• να συμμορφωθούν στην αγωγή που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός

Όταν οι ασθενείς συμφωνούν με τον γιατρό τους όσον αφορά τη φύση της θεραπείας τους και την ανάγκη για παρακολούθηση, η συμφωνία αυτή συσχετίζεται στενά με καλύτερες εκβάσεις.

Οι καλές και σαφείς επικοινωνιακές δεξιότητες του γιατρού επιτρέπουν στον ασθενή να αντιληφθεί τον εαυτό του ως βασικό συντελεστή στις συζητήσεις που αναφέρονται στην υγεία του.

Η σημασία της επικοινωνίας όταν πρόκειται για κολπική μαρμαρυγή και εγκεφαλικό επεισόδιο

• Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι η δεύτερη κυριότερη αιτία θανάτου παγκοσμίως και το 2016 ήταν υπεύθυνο για πάνω από 6 εκατομμύρια θανάτους σε ολόκληρο τον κόσμο.
• Εάν πάσχετε από κολπική μαρμαρυγή ΚΜ, έχετε πενταπλάσιες πιθανότητες να πάθετε εγκεφαλικό επεισόδιο
• 1 στα 4 άτομα ηλικίας άνω των 40 ετών θα αναπτύξει αυτή την αρρυθμία στη διάρκεια της ζωής του
• Η ΚΜ προσβάλλει περίπου 6 εκατομμύρια άτομα στην Ευρώπη
• Μόλις οι μισοί ασθενείς με ΚΜ γνωρίζουν το όνομα της πάθησής τους
• Περίπου το 50% αναφέρει ότι παιρνει αντιπηκτικά μόνό και μόνο επειδη «τους το είπε ο γιατρός τους»
• Η επιθυμία είναι υπαρκτή; Σε ποσοστό 46% οι ασθενείς ανέφεραν ότι έψαξαν ή ζήτησαν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ΚΜ, στην προσπάθειά τους να κατανοήσουν καλύτερα την ασθένειά τους, καθώς και τον τρόπο αντιμετώπισής της
• Μπορεί να θεωρηθεί ότι το χάσμα που υπάρχει ανάμεσα στον τρόπο που αντιλαμβάνονται οι ασθενείς την ΚΜ και τον τρόπο που την αντιλαμβάνονται οι γιατροί υπογραμμίζει την ανάγκη για υποστήριξη των ασθενών μέσω καλύτερης ενημέρωσης και εκπαίδευσης.