Νivolumab: σημαντική θεραπευτική επιλογή σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου

Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως, προκαλώντας σχεδόν 1,7 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. 

Μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (NSCLC) αποτελεί έναν από τους συχνότερους τύπους της νόσου και αναλογεί περίπου στο 85% όλων των διαγνώσεων. Περίπου το 25% έως 30% όλων των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα είναι καρκινώματα εκ πλακωδών κυττάρων, ενώ ο NSCLC εκ μη πλακωδών κυττάρων αναλογεί περίπου στο 50%-65% όλων των διαγνώσεων καρκίνου του πνεύμονα. Τα ποσοστά επιβίωσης ποικίλλουν ανάλογα με το στάδιο και τον τύπο του καρκίνου τη χρονική στιγμή της διάγνωσης. Παγκοσμίως, το ποσοστό επιβίωσης στα πέντε έτη για τον NSCLC Σταδίου Ι κυμαίνεται μεταξύ 47% και 50%, ενώ για τον NSCLC Σταδίου IV το ποσοστό επιβίωσης στα πέντε έτη πέφτει στο 2%. 

Το μελάνωμα ταξινομείται σε στάδια (στάδια 0 έως 4) ανάλογα με το in-situ χαρακτηριστικό, το πάχος και την εξέλκωση του όγκου, την εξάπλωση του καρκίνου σε λεμφαδένες και την έκταση της εξάπλωσης του καρκίνου πέρα από τους λεμφαδένες. 

Το μελάνωμα Σταδίου 3 έχει φθάσει στους περιφερικούς λεμφαδένες αλλά δεν έχει εξαπλωθεί ακόμη σε απομακρυσμένους λεμφαδένες ή σε άλλα μέρη του σώματος (μετάσταση) και απαιτείται χειρουργική εξαίρεση του πρωτοπαθούς όγκου, καθώς και των εμπλεκόμενων λεμφαδένων. Ορισμένοι ασθενείς μπορεί επίσης να λάβουν επικουρική θεραπεία. Παρά τη χειρουργική παρέμβαση και την πιθανή επικουρική θεραπεία, οι περισσότεροι ασθενείς παρουσιάζουν υποτροπή και εξέλιξη σε μεταστατική νόσο. Σε διάστημα πέντε ετών, η πλειοψηφία των ασθενών με νόσο Σταδίου IIIb και IIIc (68% και 89%, αντίστοιχα) εμφανίζουν υποτροπή. 

Νivolumab:Αξιοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού

Σήμερα όμως τα νέα δεδομένα φέρνουν ιδιαίτερα αισιόδοξα μηνύματα για τους ασθενείς αυτούς: Το nivolumab είναι ένας αναστολέας, ο οποίος είναι μοναδικά σχεδιασμένος για να αξιοποιεί το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού ώστε να συμβάλλει στην αποκατάσταση της αντικαρκινικής ανοσολογικής ανταπόκρισης. 

▶ Το πρωτοποριακό παγκόσμιο πρόγραμμα ανάπτυξης του nivolumab βασίζεται στην επιστημονική εξειδίκευση της Bristol-Myers Squibb στο πεδίο της Ανοσο-Ογκολογίας και περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα κλινικών μελετών σε όλες τις φάσεις, συμπεριλαμβανομένης της Φάσης 3, σε μία ποικιλία τύπων όγκων. Μέχρι σήμερα, στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του nivolumab έχουν ενταχθεί περισσότεροι από 25.000 ασθενείς. Οι μελέτες του nivolumab έχουν συμβάλει στην εμβάθυνση της γνώσης σχετικά με τον πιθανό ρόλο των βιολογικών δεικτών στη φροντίδα των ασθενών, ιδιαίτερα όσον αφορά στον τρόπο που οι ασθενείς μπορεί να ωφεληθούν από το nivolumab σε όλο το εύρος έκφρασης του PD-L1.

Το nivolumab ήταν ο πρώτος αναστολέας του ανοσολογικού σημείου ελέγχου PD-1 που έλαβε ρυθμιστική έγκριση οπουδήποτε στον κόσμο και σήμερα είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 60 χώρες. Τον Οκτώβριο του 2015, το σχήμα του συνδυασμού του nivolumab με το ipilimumab, της Bristol-Myers Squibb, αποτέλεσε τον πρώτο συνδυασμό στην Ανοσο-Ογκολογία που έλαβε ρυθμιστική έγκριση για την αντιμετώπιση του μεταστατικού μελανώματος και αυτή τη στιγμή είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 50 χώρες.

▶ Πρόσφατα  παρουσιάστηκαν νέα δεδομένα στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κλινικής  Ογκολογίας 2017 στη Μαδρίτη της Ισπανίας,  για το μελάνωμα και το μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα

▶ Όσον αφορά το μελάνωμα, η θεραπεία με nivolumab 3 mg/kg οδήγησε σε σημαντική βελτίωση της επιβίωσης χωρίς υποτροπή της νόσου (RFS) σε σύγκριση με το ipilimumab 10 mg/kg, σε ασθενείς με μελάνωμα Σταδίου IIIb/c ή Σταδίου IV έπειτα από πλήρη χειρουργική εξαίρεση.

▶ Επίσης ανακοινώθηκαν νέα δεδομένα για την τριετή συνολική επιβίωση (OS) από τις μελέτες που αξιολογούν το nivolumab έναντι της δοσεταξέλης σε ασθενείς με προηγουμένως αντιμετωπισμένο, μεταστατικό μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC).

▶ Συγκεκριμενα στην CheckMate - 017, μια μελέτη που διεξήχθη σε ασθενείς με προηγουμένως αντιμετωπισμένο NSCLC εκ πλακωδών κυττάρων, το 16% των ασθενών που έλαβαν nivolumab παρέμεναν εν ζωή στα τρία έτη (21/135), έναντι 6% των ασθενών που έλαβαν δοσεταξέλη. Στην CheckMate - 057, μελέτη που διεξήχθη σε ασθενείς με προηγουμένως αντιμετωπισμένο NSCLC εκ μη πλακωδών κυττάρων, το 18% των ασθενών που έλαβαν nivolumab παρέμεναν εν ζωή στα τρία έτη (49/292), έναντι 9% των ασθενών που έλαβαν δοσεταξέλη.

Μέχρι σήμερα το nivolumab® έχει εγκριθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων για του παρακάτω καρκίνους: 

▶ Μελάνωμα 

▶ Μη μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (NSCLC

▶ Καρκίνωμα νεφρών (RCC) 

▶ Κλασικό λέμφωμα Hodgkin (cHL) 

▶ Καρκίνος της κεφαλής και του τραχήλου εκ πλακωδών κυττάρων (SCCHN) 

▶ Ουροθηλιακό καρκίνωμα