Παραδόξως ενώ γνωρίζουμε τις συνέπειες που μπορεί να έχουν κάποιες «κακές συνήθειες», εμείς εμμένουμε να επιβεβαιώνουμε ένα από τα αποκλειστικά γνωρίσματα που έχουμε ως ανθρώπινο είδος: αυτό της οικειοθελούς αυτοκαταστροφής.
Δεν είναι λίγες οι φορές που αν μιλήσεις με κάποιο φίλο καπνιστή για το κακό που προξενεί το τσιγάρο και πόσο μπορεί να αλλάξει την καθημερινή του σωματική δραστηριότητα, αυτός την επόμενη στιγμή θα το σκεφτεί ανάβοντας ένα τσιγάρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει επίσης, όταν τρέξεις ή γυμναστείς με φίλους καπνιστές, πως μετά από λίγη ώρα δεν θα μπορέσουν να αντισταθούν σε λίγες ρουφηξιές από ένα τσιγάρο ενώ μόλις πριν ανοίξανε διάπλατα τα πνευμόνια τους στο οξυγόνο.
Καταναλώνουμε, εισπνέουμε, βάζουμε στο σώμα μας τοξικές και χημικές ουσίες που αποδεδειγμένα εδώ και χρόνια δείχνουν αδιαμφισβήτητα ότι η χρήσης τους έχει βλαβερές συνέπειες για το σώμα μας.
Στο πού οφείλεται αυτή η συνήθεια δύσκολα θα μπορέσεις να δώσεις μια απάντηση ή μια μοναδική εξήγηση και μάλλον ακόμα δυσκολότερα θα απαντήσεις γιατί ξεκινά κάποιος να καπνίζει και ποια μπορεί να είναι τα κίνητρα από τα οποία οδηγείται και τα τροποποιεί στην πορεία προς εξυπηρέτηση του καπνίσματος.
Για το τσιγάρο γνωρίζουμε ότι η εθιστική του δράση είναι ισχυρή, η νικοτίνη ενεργοποιεί τον ενεργειακό μεταβολισμό αλλά ταυτόχρονα διεγείρει και μια περιοχή του εγκεφάλου λόγω ντοπαμινεργικής διέγερσης και προκαλεί ευχαρίστηση στα πρώτα μας τσιγάρα, γιατί στα υπόλοιπα που ακολουθούν η ευχαρίστηση έχει εξαντληθεί και μένει η συνήθεια.
Η βλαπτική επίδραση του τσιγάρου ωστόσο είναι ένα συνδυασμός νικοτίνης, πίσσας και μονοξείδιου του άνθρακα που έχει σαν συνέπεια να αφαιρεί οξυγόνο από τους πνεύμονες και τον εγκέφαλο. Ένας καπνιστής δημιουργεί μακροπρόθεσμα τέτοια βλάβη στους πνεύμονές του, που στο τέλος είναι δύσκολο να αξιοποιήσει με επάρκεια το οξυγόνο που χρειάζεται το σώμα για να καλύψει τις ανάγκες του, με δυσκολία θα κινηθεί περπατώντας για αρκετά μέτρα χωρίς να δυσκολευτεί, ή ακόμα με δυσκολία θα σου μιλήσει για έναν ύπνο που του πρόσφερε πραγματική χαλάρωση.
Η εθιστική δράση του καπνίσματος είναι επιβεβαιωμένη, κοντοστεκόμαστε όμως και αναρωτιόμαστε γιατί κάποιος ξεκινά το κάπνισμα και ενώ γνωρίζει τον εθισμό δεν τον αποτρέπει.
Μοιάζει με την ψυχολογία αυτού που περνάει με κόκκινο το φανάρι και πιστεύει ότι τίποτα δεν θα συμβεί, οι κανόνες μπορεί να υπάρχουν για να ορίσουν την ασφάλειά μου μα εγώ μπορώ να πιστεύω ότι τα καταφέρνω χωρίς αυτούς. Είναι το παιχνίδι της ανωτερότητας, μπορώ να είμαι πιο δυνατός, πιο θαρραλέος από την ίδια τη νομοτέλειά μου. Εξαπατώ με την αυτοκαταστροφή την ίδια τη ζωή μου, παίζω και γελώ μαζί της, αμφισβητώ τη σοβαρότητα που μου υποδεικνύει καθημερινά. Έτσι χαλαρώνω σε μια ζωή που συνέχεια με αφήνει ανικανοποίητο. Όπως είπε και ο Όσκαρ Ουάιλντ: «Το τσιγάρο είναι ο τέλειος τύπος της τέλειας απόλαυσης. Είναι εξαίσιο και μας αφήνει ανικανοποίητους. Τι παραπάνω να ζητήσει κανείς;»
Στην πρώτη συνάντηση με τίτλο «Ψυχανάλυση και κινηματογράφος της παρατήρησης - Μεγεθύνοντας το αδιόρατο», την Κυριακή 24 Νοεμβρίου, ο Γρηγόρης Μανιαδάκης συνομιλεί με την Εύα Στεφανή
7°
