Στο φαράγγι του Λυκαβηττού​

Αφορμή γι’ αυτό το κείμενο ήταν οι αναφορές δυο φίλων, του Τάκη  για τον «αγαπημένο» Λυκαβηττό και της Αλεξάνδρας για τον «Λυκαβηττούλη μας».  Με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι τα τελευταία 10 χρόνια δεν έχει περάσει εβδομάδα που να μην έχω τρέξει στον Λυκαβηττό, με εξαίρεση τις μέρες των καλοκαιρινών διακοπών και τα υποχρεωτικά διαλείμματα λόγω γρίπης.  Τον έχω τρέξει με κρύο, με χιόνι, με καταρρακτώδη βροχή, την άνοιξη καταπράσινο και γεμάτο μυρωδιές και το καλοκαίρι με 30 βαθμούς θερμοκρασία. Πάντα το πρωί, μετρημένες στα δάκτυλα του χεριού οι φορές που εχω τρέξει μεσημέρι ή απόγευμα.

Παρότι λόφος και σχετικά ήπιος, είναι ιδανικός για προπόνηση βουνού ή για ενδυνάμωση εν όψει της κλασσικής διαδρομής του μαραθώνιου, με τις ανηφόρες της που σου βγάζουν την γλώσσα. Εύκολα μέσα σε μια ώρα μπορείς να τρέξεις 7-8 χιλιόμετρα με 400+ υψομετρική. Αν πάλι δεν θες τόσο πίεση επιλέγεις τα πιο ήπια μονοπάτια. Εγώ είχα μια διαδρομή 2,5 χιλιομέτρων με 60 περίπου μέτρα υψομετρική, ανέβαινα από την πρώτη είσοδο και από την άσφαλτο ως την πλατεία του θεάτρου, κατέβαινα πάλι από την άσφαλτο στην δεύτερη είσοδο και από το μονοπάτι που τις ενώνει, παράλληλα με τον περιφερειακό, έβγαινα και πάλι στην πρώτη είσοδο. Το ρεκόρ μου είναι λίγο κάτω από τα 14 λεπτά, όταν ήμουν  κουρασμένος όμως πλησίαζα τα 18 λεπτά. Τα τελευταία χρόνια έχω προσθέσει άνοδο στο εκκλησάκι του Αϊ Γιώργη.

Μπορείς βέβαια αν θέλεις να μη βγεις καθόλου στην άσφαλτο και να μείνεις συνέχεια σε μονοπάτια. Ο φίλος μου ο Θρασύβουλος μάλιστα  έχει κανονίσει έτσι την διαδρομή του ώστε σε κάθε γύρο να βγαίνει σε ένα πλάτωμα, να βλέπει την Ακρόπολη και να ανοίγει η καρδιά του. Γιατί αυτό, η θέα που σου φτιάχνει την διάθεση, είναι ένα από τα πολλά πλεονεκτήματα του Λυκαβηττού. Είναι επίσης εντυπωσιακό πόσα πολλά μονοπάτια έχει. Εύκολα «χάνεσαι», αναγκάζεσαι δηλαδή να κάνεις κύκλους ακολουθώντας μονοπάτια που δεν οδηγούν πουθενά. Πάντα είχα απορία για το πώς ανοίχτηκαν. Σου θυμίζουν οτι δεν ήταν πάντα  αστικό άλσος, φιλοξενούσε άγρια ζωή, λένε μάλιστα οτι στις σπηλιές των βράχων είχε αλεπούδες!  

Πριν από αρκετά χρόνια, είχαν γίνει μια σειρά έργων έτσι ώστε να γίνει φιλικός σε δρομείς και περιπατητές. Γεφυράκια, διευθετήσεις μονοπατιών, σκαλοπάτια για τα απότομα σημεία, όλα όμορφα και τακτοποιημένα. Είχε διαφημιστεί μάλιστα, ειδικά για τους δρομείς, η δυνατότητα να ακολουθεί κανείς κυκλική διαδρομή γύρω από τον λόφο, συνέχεια μέσα σε μονοπάτι. Δυστυχώς ο λόφος σήμερα είναι εγκαταλελειμμένος. Τα μονοπάτια και φυσικά η πλατεία του θεάτρου κρατιούνται καθαρά από συνεργεία του Δήμου. Τα έργα που είχαν γίνει όμως καταρρέουν. Τα γεφυράκια είναι παγίδες έτοιμες να προκαλέσουν ατύχημα, ξεδοντιασμένα, με ξύλα που λείπουν και καρφιά που εξέχουν. Τα ποτιστικά συστήματα έχουν από καιρό διαλυθεί. Οι φετινές βροχές εξ άλλου εκτός από χώμα παρέσυραν και τα πλακόστρωτα. Ήταν τόσο έντονες που πρόσφατα δύο κυρίες που έχουν υιοθετήσει τον λόφο, με σταμάτησαν στο δρόμο για να μου πουν ότι κινδυνεύει το ίδιο το δάσος. Για την χλωρίδα του λόφου πάντως δεν έχω πολλά να πω, δεν είμαι σχετικός άλλωστε. Πεύκα κυρίως, κυπαρίσσια, αγριελιές, λεύκες και πολλοί θάμνοι. Φυσικά κάθε είδους λουλούδια, τσουκνίδες και άλλα ανοιξιάτικα. Έχει ενδιαφέρον η νοτιοδυτική πλευρά που είναι συνεχώς στον ήλιο, το περιβάλλον είναι πιο «νότιο», με φραγκοσυκιές και αλόες να κυριαρχούν. Ακόμα, εκεί που ήταν το παλιό νταμάρι, έχει δημιουργηθεί ένα μικρό φαράγγι, κατάφυτο, σου δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι είσαι μακριά από τον πολιτισμό.

Την πανίδα πάντως την έχω μελετήσει επαρκώς τόσα χρόνια.

Πρώτη κατηγορία η αφεντιά μας, οι δρομείς και γενικώς οι ασκούμενοι περιπατητές ή ποδηλάτες. Δεν υπάρχει περίπτωση να περάσει κανείς από τον Λυκαβηττό, όποια σχεδόν ώρα της ημέρας, συχνά ως αργά την νύχτα, χωρίς να συναντήσει κάποιους να τρέχουν. Μιλάμε για αρκετές δεκάδες, είναι ώρα να φτιάξουμε σύλλογο. Οι πιο πολλοί πάντως επιλέγουν τον περιφερειακό, ίσως για τις ανηφόρες, ίσως για λόγους ανασφάλειας.

Δεύτερη κατηγορία οι ιδιοκτήτες σκύλων, φυσικά μετά των σκύλων τους. Στο 99% των περιπτώσεων η συνύπαρξη γίνεται χωρίς πρόβλημα αν και ο γράφων, δυο φορές, έχει δεχθεί επίθεση από σκύλους, ευτυχώς χωρίς σοβαρές συνέπειες. Το μείζον ζήτημα είναι της καθαριότητας κυρίως στα μονοπάτια. Δεν έχω δει ούτε έναν με σακουλάκι να μαζεύει τα περιττώματα. Να μια καλή ιδέα για αναβάθμιση του λόφου, στις εισόδους να διατίθενται σακουλάκια.

Τρίτη κατηγορία οι ιδιοκτήτες ταξί που ανεβαίνουν κυρίως για μια ολιγόλεπτη ανάπαυλα, ενίοτε και με επιβάτες. Επιτακτική ανάγκη μια στοιχειώδης υποδομή, νερό και τουαλέτα, καταλαβαίνετε.

Τέταρτη κατηγορία όσοι έχουν επιφορτιστεί με την καθαριότητα και την επιστασία του λόφου, των δύο παρεκκλησιών και βέβαια οι επαγγελματίες του εστιατορίου και της κινητής καντίνας. Σε αυτούς περιλαμβάνω και τους στροτονόμους που κάνουν καθε πρωί την έπαρση σημαίας.  Μετά από τόσα χρόνια με αρκετούς από αυτούς χαιρετιόμαστε.  Με την κυρία Ευφροσύνη και τον κύριο Παναγιώτη από τον Δήμο, όπως και με τον κύριο Βαγγέλη, Βορειοηπειρώτη, ο οποίος βοηθά την κυρία που προσέχει τον Άι Γιώργη. Καθε φορά που με βλέπει με υποδέχεται με ένα πλατύ χαμόγελο, λέγοντας μου οτι με βλέπει στο Σκάι. Είναι πάντα ωραίο να νιώθεις καλοδεχούμενος. 

Πέμπτη κατηγορία οι επισκέπτες. Δεν περίμενα οτι τόσοι τουρίστες θα ανέβαιναν στον Λυκαβηττό για να δουν την Αθήνα από ψηλά. Από κοντά και Αθηναίοι, στην μεγάλη τους πλειοψηφία μετανάστες, που ανεβαίνουν κυρίως  Σαββατοκύριακα και αργίες, είναι η έξοδός τους. Τελευταία και πολλές οικογένειες με γυναίκες που φορούν μαντήλες, προφανώς πρόσφυγες από την Συρία. Η εμφανισή τους πολύ καθώς πρέπει, δείχνουν αστικής καταγωγής.   Πριν από ένα μήνα, κάθε πρωί, δίπλα στο εκκλησάκι των Ταξιαρχών,  έβλεπα και δυο γυναίκες που έμεναν σε ένα βαν Φολκσβάγκεν με γερμανικές πινακίδες. Την ώρα που περνούσα μόλις είχαν ξυπνήσει, πλένονταν σε μια κοντινή βρύση και στη συνέχεια έπαιρναν το πρωινό τους σε ένα παγκάκι αγναντεύοντας την Ακρόπολη. 

Έκτη κατηγορία τα ζευγαράκια. Δεν θα την έβαζα αν δεν μου είχε προκαλέσει μεγάλη εντύπωση, μια εποχή που έτρεχα πολύ νωρίς το πρωί, το ότι υπήρχαν άνθρωποι που έβγαιναν για ραντεβού τόσο πρωί. Όπως καταλαβαίνετε έφτιαχνα διάφορα σενάρια. 

Τελευταία κατηγορία το υπόλοιπο ζωικό Βασίλειο, γάτες , δεκαοχτούρες, καρακάξες, σπουργίτια, χελιδόνια, κανένα κοτσύφι και μερικές χελώνες. Πριν δυο χρόνια είχε έρθει και μια οικογένεια τσαλαπετινών χάρμα οφθαλμών. Στο εκκλησάκι του Αγίου Ισιδώρου, ο ιερωμένος έχει φτιάξει και ένα κοτέτσι, τα κακαρίσματα σε πηγαίνουν λίγο  χωριό. 

Με όλα αυτά ο Λυκαβηττός είναι μέρος της καθημερινότητας μου. Και τις μέρες που τρέχω η Αθήνα με πνίγει λίγο λιγότερο.