Στοματική υγεία και αθλητισμός

Ο Θάνος Στάμος, χειρουργός οδοντίατρος, αντιπρόεδρος European Association for Sports Dentistry, μας εξηγεί πώς επηρεάζονται.

Ο αριθμός των ανθρώπων που αθλούνται αυξάνεται παγκοσμίως. Σε ερασιτεχνικό επίπεδο είναι ένας νέος τρόπος ζωής. Σε επαγγελματικό επίπεδο, οι αθλητές υποβάλλονται σε περισσότερους και πιο εξειδικευμένους ιατρικούς ελέγχους και θεραπείες, καθώς η αθλητική ιατρική συμβάλλει σημαντικά στον υγιή πρωταθλητισμό και τη βελτίωση των επιδόσεων. 

Έχουμε πλέον αποδείξει ότι η στοματική κοιλότητα επηρεάζει σημαντικά τη γενικότερη υγεία όλων των αθλητών αλλά και την επίδοσή τους. Τα δόντια, το περιοδόντιο, οι γνάθοι και η κροταφογναθικη διάρθρωση επηρεάζονται από παθήσεις πολύ συχνές όπως η τερηδόνα, η περιοδοντίτιδα, η λάθος σύγκλειση και οι παθήσεις της κροταφογναθικής. 

Τα βακτήρια μπορούν εύκολα να μεταφερθούν από το στόμα στο ανθρώπινο σώμα κυρίως όταν υπάρχουν χρόνιες φλεγμονές. Στους προορισμούς των βακτηρίων περιλαμβάνονται η καρδιά, μύες, τένοντες, αρθρώσεις, σημεία πρόσφατων χειρουργικών επεμβάσεων. Με βάση τις έρευνες των τελευταίων ετών, στους αθλητές η τερηδόνα και η περιοδοντίτιδα βρίσκονται σε ποσοστά πάνω από 50%! Σε αυτές τις περιπτώσεις το στόμα μπορεί να συμβάλει στην έναρξη κάποιας μυοσκελετικής πάθησης αλλά και να επηρεάσει αρνητικά θεραπείες όπως αυτή της τενοντίτιδας.

Θάνος Στάμος, χειρουργός οδοντίατρος, αντιπρόεδρος European Association for Sports Dentistry

Η σύγκληση των δοντιών αλλά και η λειτουργία της κροταφογναθικής διάρθρωσης επηρεάζει άμεσα τη λειτουργία του μυοσκελετικού, όπως στο πέλμα των αθλητών, στη στάση του σώματος αλλά και στο κέντρο βάρους του! Όλα αυτά μειώνουν σημαντικά την επίδοση.

Σημαντικός παράγοντας είναι και η διατροφή. Οι αθλητές έχουν μια διατροφή πλούσια μεταξύ άλλων σε υδατάνθρακες, κάτι το οποίο ρίχνει σημαντικά το pH του στόματος συμβάλλοντας στη δημιουργία κυρίως της τερηδόνας. 

Η αναπνοή από το στόμα κατά τη διάρκεια της άθλησης (μπορούμε να εισπνέουμε μέχρι 200 λίτρα αέρα ανά λεπτό κατά την διάρκεια έντονης εξάσκησης!) αλλά και το στρες μειώνουν σημαντικά την παραγωγή σάλιου συμβάλλοντας στη δημιουργία οδοντιατρικών παθήσεων.

Τέλος, οι αθλητές παρουσιάζουν αυξημένο ρίσκο στοματικών τραυματισμών όπως η εξαγωγή, κάταγμα δοντιού, κάταγμα γνάθου. Σχετικά περιστατικά έχουμε δει τον τελευταίο καιρό να αυξάνονται σε αγώνες. Η πρόληψη κυρίως μέσω δημιουργίας εξατομικευμένων στοματικών ναρθήκων έχει ιδιαίτερη σημασία. Η αθλητική οδοντιατρική αναπτύσσεται με σκοπό την αντιμετώπιση των οδοντιατρικών παθήσεων των αθλητών και προσαρμόζοντας την οδοντιατρική πρόληψη και τις θεραπείες στις ιδιαίτερες συνθήκες του αθλητισμού.

Προχωρώντας από τον ερασιτεχνικό αθλητισμό στον επαγγελματικό, τόσο περισσότερες παθήσεις του στόματος συναντάμε αλλά και τόσο περισσότερο επηρεάζει την επίδοση.

Στις περιπτώσεις συχνών μυοσκελετικών τραυματισμών των αθλητών ή μειωμένης επίδοσης, πρέπει να αναρωτηθούμε: μήπως φταίει το στόμα;