No pain, no gain

Πριν από λίγες ημέρες ένας διαδικτυακός φίλος, ο Ρομάν Γεροδήμος, πανεπιστημιακός και υποπτεύομαι χωρίς την παραμικρή σχέση με το τρέξιμο, έγραφε πόσο χαρούμενος είναι που μετά από καιρό σηκώθηκε το πρωί χωρίς να νιώθει την παραμικρή δυσφορία ή πόνο στο σώμα του. Με έκανε να συνειδητοποιήσω ότι από τότε που άρχισα να τρέχω λίγο-πολύ στα σοβαρά, δεν έχει περάσει ούτε μια ημέρα που να μη νιώθω κάποιον πόνο κάπου ή να μην είμαι πιασμένος. Στην πραγματικότητα, το τρέξιμο σημαίνει να ζεις με τον πόνο και να τον αγνοείς.

Κατ’ αρχάς στη μέση. Είχα πάντα μια ευαισθησία, μια φορά κάθε δύο χρόνια πέρναγα μια εβδομάδα των παθών. Ένα καλοκαίρι μάλιστα είχα σταματήσει και το τρέξιμο για ένα μήνα. Όχι πια. Πονάω σχεδόν κάθε φορά που τελειώνω το τρέξιμο. Η γυμναστική βοήθησε κάπως αλλά λίγα πράγματα. Μια φορά, ήμουν στην κορυφή της Ζήρειας, ομίχλη, κρύο, αέρας και βλέπω ότι είχαν λυθεί τα κορδόνια μου. Έσκυψα να τα δέσω και... αυτό ήταν. Κοκάλωσα. Ούτε να ισιώσω το σώμα μου μπορούσα. Πήγε να με πιάσει πανικός αλλά την ίδια στιγμή η κατάσταση μου φαινόταν γελοία. Να εγκαταλείψεις τον αγώνα, στη μέση του πουθενά, επειδή πόνεσε η μέση σου. Ρεζιλίκι. Πίεσα τον εαυτό μου και, ανακούφιση, μετά από κάποια μέτρα ο πόνος μαλάκωσε. Συνέχισα κανονικά, εκείνη τη χρονιά μάλιστα κατάφερα να τερματίσω για πρώτη φορά σε αγώνα μεγάλης απόστασης στο βουνό. Το βάπτισμα του πυρός. Όταν τελείωσε ο αγώνας ήμουν μια χαρά. Έκτοτε όταν πονά η μέση απλώς συνεχίζω.

Μετά είναι τα γόνατα. Ύστερα από ένα δύσκολο αγώνα στο Ζαγόρι, συνειδητοποίησα ότι πονούσαν τα γόνατά μου κάθε φορά που κατέβαινα τις σκάλες. Τρόμαξα και άρχισα να βλέπω εφιάλτες με αρθροσκοπήσεις. Αντί για επίσκεψη στο γιατρό ακολούθησα τη συμβουλή πεπειραμένων δρομέων: γυμναστική και ενδυνάμωση. Η βελτίωση ήταν εντυπωσιακή. Οι πόνοι, ωστόσο, δεν έφυγαν ποτέ τελείως. Κάθε φορά που καταπονούμαι, το πρόβλημα επανεμφανίζεται. Μόνο που πια οι πόνοι δεν με φοβίζουν, δεν με εμποδίζουν να τρέχω, και μέχρι σήμερα έχουν αποδειχθεί περαστικοί.

Τελευταίο κρούσμα ο ώμος. Στον Ενιπέα, τον Δεκέμβριο, έφαγα μια γερή τούμπα και όλο το βάρος έπεσε στο αριστερό μου χέρι. Δεν χτύπησα αλλά ένιωσα τόση πίεση που φοβήθηκα ότι μπορεί να το είχα σπάσει. Όσο ήταν ζεστό δεν πόναγε, από τότε όμως όποτε πάω να φορέσω μπουφάν νιώθω πόνο ενώ στο γυμναστήριο κάποιες ασκήσεις με βάρη ακόμα και σήμερα, τρεις μήνες μετά, δεν μπορώ να τις κάνω. Ούτε αυτή τη φορά πήγα σε γιατρό −ξεκούραση είναι η στάνταρντ συμβουλή− και ελπίζω ότι με ασκήσεις ενδυνάμωσης θα βελτιωθεί η κατάσταση.

Εκτός από τον Ρομάν Γεροδήμο, αφορμή για τις σκέψεις αυτές ήταν η Στέφανι Κέις, δρομέας υπερ-αποστάσεων και δικηγόρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που έγραψε στο μπλογκ της την εμπειρία της μετά από ένα σοβαρό ατύχημα στις Άλπεις. Είχε σπάσει τα πλευρά της και οι γιατροί τής είχαν πει να μην ξανατρέξει για ένα εξάμηνο. Βρήκαν τον οργανισμό της καταπονημένο και την παρότρυναν να «ακούσει το σώμα της», όπως είναι το δόγμα στη δρομική κοινότητα. Τους παράκουσε, πίεσε τον εαυτό της, έτρεχε με πόνο χωρίς να ακούει το σώμα της και σήμερα, τρεις μήνες μετά, τρέχει πάλι 130 χιλιόμετρα την εβδομάδα! Το  post της προκάλεσε έντονες διαφωνίες. Ο κίνδυνος να χειροτερέψει πολύ η κατάσταση από έναν τραυματισμό που δεν τον προσέχεις είναι μεγάλος. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, το σώμα μας είναι δικό μας και μπορούμε με το χρόνο να ξεχωρίζουμε ποιοι πόνοι θέλουν άμεση φροντίδα και σε ποιες περιπτώσεις σφίγγουμε τα δόντια και συνεχίζουμε. Γενικά, ένας πόνος που αυξάνει σταδιακά και γίνεται πολύ έντονος θέλει προσοχή γιατί μπορεί να είναι κάταγμα κόπωσης. Το ίδιο, θέλει προσοχή ένας έντονος πόνος που έχει σαν συνέπεια να κουτσαίνουμε και να μη μπορούμε να πατήσουμε το πόδι μας. Ένα ξαφνικό σφίξιμο πάλι στον μυ μπορεί να είναι τράβηγμα που, αν δεν σταματήσουμε, θα χειροτερέψει. Για μας τους κοινούς θνητούς πάντως αξίζει να είμαστε συντηρητικοί αν δεν θέλουμε να μείνουμε μακριά από τους δρόμους για ένα πολύ μεγαλύτερο διάστημα. Καταναλώνουμε υπεύθυνα, λοιπόν.

Κι ο γιατρός; Αν δεν βλέπουμε βελτίωση μετά από 1-2 εβδομάδες, θα χρειαστεί να τον επισκεφτούμε. Έχει μεγάλη σημασία όμως να κατανοεί τους δρομείς και κατά προτίμηση να είναι δρομέας ο ίδιος. Οι περισσότεροι ορθοπεδικοί είναι συντηρητικοί κι έχουν, συνήθως, μια προκατάληψη απέναντι στις «υπερβολές», όπως χαρακτηρίζουν τις μεγάλες αποστάσεις. Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει «θα καταστρέψεις τα γόνατά σου»; Πρόκειται για μύθο. Κι αν πονάμε μερικές φορές, τελικά μας αρέσει!

Υ.Γ. Ένας χρήσιμος οδηγός για να ξεχωρίζει κανείς τους πόνους σε αυτό το άρθρο