Οι πόνοι που οφείλονται σε οστεοαρθρίτιδα, αλλά και σε οποιοδήποτε είδος μυοσκελετικής πάθησης μπορούν να αντιμετωπισθούν αποτελεσματικά με θερμότητα, κάτι που είναι γνωστό από την αρχαιότητα. «Η ζέστη σε οποιαδήποτε μορφή της, είτε σε μορφή επιθεμάτων είτε σε μορφή υδροθεραπείας, μειώνει τα συμπτώματα που προκαλεί η πιο συχνή μορφή αρθρίτιδας, η οστεοαρθρίτιδα», μας εξηγεί ο Γεώργιος Κυρίτσης, Ιατρός Φυσικής Ιατρικής & Αποκατάστασης του Ιδιωτικού Πολυϊατρείου Ηλιούπολης.
Τι είναι η οστεοαρθρίτιδα
«Πρόκειται για μια χρόνια νόσο που εντοπίζεται σε αρθρώσεις των άκρων, αλλά και στη σπονδυλική στήλη. Χαρακτηρίζεται από προοδευτική απώλεια του χόνδρου των αρθρώσεων που ενδεχομένως να οδηγήσει σε οστικές μεταβολές. Προκαλεί πόνο, δυσκαμψία, διόγκωση και σε προχωρημένες περιπτώσεις παραμόρφωση της άρθρωσης. Η πάθηση επηρεάζει συχνότερα τις γυναίκες από τους άνδρες, με τα ποσοστά να αυξάνονται με το πέρασμα της ηλικίας. Σύμφωνα με έρευνα, η συνολική συχνότητα εμφάνισης της συμπτωματικής οστεοαρθρίτιδας, ξεπερνά το 13% των ενηλίκων στη χώρα μας. Η εκφυλιστική σπονδυλαρθροπάθεια είναι η συχνότερα εμφανιζόμενη και ακολουθείται από την οστεοαρθρίτιδα του γόνατος, των χεριών και του ισχίου. Περίπου 20% των ασθενών με συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα παρουσιάζουν δύο ή περισσότερες από τις παραπάνω εντοπίσεις», σημειώνει ο γιατρός.
Ο ρόλος της θερμότητας
Η θερμότητα, με όποιον τρόπο κι αν εφαρμόζεται, χαλαρώνει τους μυς, επακόλουθα και τις αρθρώσεις στις οποίες εκφύονται ή καταφύονται αυτοί οι μύες. Το σημαντικό όμως είναι ότι τα ευεργετικά αποτελέσματά της δεν περιορίζονται στο χρονικό διάστημα της εφαρμογής, αλλά και πέραν αυτής. Υπάρχουν, ωστόσο, κι άλλοι λόγοι που το ζεστό νερό κάνει καλό στην πάθηση. Μειώνει την επίδραση της βαρύτητας (που προκαλεί πίεση στην άρθρωση) λόγω της άνωσης και μέσω της υδροστατικής πίεσης προσφέρει υποστήριξη 360 μοιρών στις πληγείσες αρθρώσεις, ενώ μειώνει το πρήξιμο και τη φλεγμονή. Άρα, γίνεται ευκολότερη η εκτέλεση θεραπευτικής άσκησης.
Πόση ώρα όμως θα πρέπει να απολαύσει κάποιος το ζεστό του μπάνιο για να έχει το μεγαλύτερο όφελος; Οι ειδικοί λένε ότι οι ασθενείς αποκομίζουν το μέγιστο όφελος μετά από περίπου 20 λεπτά. Η θερμοκρασία του νερού δεν πρέπει να υπερβαίνει τους 40 βαθμούς, διότι οι υψηλότερες θερμοκρασίες θεωρούνται επικίνδυνες. Ιδανικά πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 32,3 και 37,8 βαθμών Κελσίου. Βέβαια, τα άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την καρδιά τους πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά με τη θερμοκρασία, γιατί το πολύ ζεστό νερό προκαλεί αύξηση του καρδιακού ρυθμού και μείωση της πίεσης.
Το ζεστό νερό είναι ιδανικό για χαλάρωση, αλλά είναι επίσης καλό και για τη κίνηση των μυών. Διεγείρει τη ροή του αίματος προς τους δύσκαμπτους μύες και τις «παγωμένες» αρθρώσεις, κάνοντας την πισίνα το τέλειο μέρος για την εκτέλεση κάποιων ήπιων διατάσεων. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ειδικοί συνιστούν την άσκηση σε θερμαινόμενες πισίνες. Διάφορες μελέτες κατέδειξαν ότι όταν οι ασθενείς συμμετείχαν σε προγράμματα άσκησης σε ζεστό νερό, δύο ή τρεις φορές την εβδομάδα, ο πόνος τους μειώθηκε κατά 40% και η σωματική τους λειτουργία αυξήθηκε. Επίσης, τα προγράμματα άσκησης βοήθησαν τους ανθρώπους να κοιμούνται καλύτερα, ενώ ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικά στα παχύσαρκα άτομα.
«Δεν έχουν όλοι οι ασθενείς συμπτώματα. Υπάρχουν περιπτώσεις που η νόσος είναι ασυμπτωματική για μεγάλα χρονικά διαστήματα ή και συνεχώς, οπότε δεν χρειάζεται καμία επιπλέον θεραπευτική αγωγή, παρά μόνο ένα πρόγραμμα ασκήσεων. Η θεραπευτική αντιμετώπιση της συμπτωματικής οστεοαρθρίτιδας εξαρτάται από το στάδιο της νόσου. Η απώλεια του πλεονάζοντος βάρους, οι ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυών της άρθρωσης, η φυσικοθεραπεία και υποστηρικτικά βοηθήματα περιλαμβάνονται στις συστάσεις των γιατρών, ταυτόχρονα ή ανεξάρτητα από τη φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση της πάθησης. Τοπικές αλοιφές, αναλγητικά και αντιφλεγμονώδη είναι τα φάρμακα που συνταγογραφούνται, όταν κρίνεται αναγκαίο. Σε ασθενείς όμως με σοβαρότερες μορφές οστεοαρθρίτιδας, συστήνονται εγχύσεις μέσα και γύρω από την άρθρωση. Για την επιλογή του θεραπευτικού σχήματος συνυπολογίζεται το στάδιο, η ένταση των συμπτωμάτων, αλλά και τα συνυπάρχοντα νοσήματα του ασθενή με οστεοαρθρίτιδα. Όταν όλες οι παραπάνω προσπάθειες για έλεγχο των συμπτωμάτων είναι ανεπαρκείς και ο ασθενής φτάνει στο σημείο να παρουσιάζει κινητικές δυσκολίες, τη λύση δίνει η χειρουργική επέμβαση. Δεδομένης λοιπόν τόσο της λειτουργικής ανικανότητας που δύναται να προκαλέσει στους ασθενείς -η οποία τους επηρεάζει σωματικά, ψυχολογικά, κοινωνικά αλλά και οικονομικά- όσο και των αρνητικών επιπτώσεων στα ασφαλιστικά ταμεία, η πρόληψη είναι σημαντική. Η άσκηση, η διατήρηση φυσιολογικού βάρους, η αποφυγή τραυματισμών είναι μερικά μέτρα που προφυλάσσουν από την εμφάνιση της πάθησης», καταλήγει ο κ. Κυρίτσης.
Στην πρώτη συνάντηση με τίτλο «Ψυχανάλυση και κινηματογράφος της παρατήρησης - Μεγεθύνοντας το αδιόρατο», την Κυριακή 24 Νοεμβρίου, ο Γρηγόρης Μανιαδάκης συνομιλεί με την Εύα Στεφανή
20°
