Wine & Spirits

Jerry Thomas, ο πρώτος και πιο σημαντικός bartender όλων των εποχών και η θρυλική ζωή του

Μια ζωή που μοιάζει με ταινία του Χόλυγουντ

Γιάννης Κοροβέσης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Jerry Thomas ήταν ο πρώτος που καθιέρωσε το επάγγελμα του μπαρτέντερ, κατέγραψε συνταγές, έβγαλε βιβλίο και έζησε μια ζωή που μοιάζει με ταινία

Με τη φήμη που απέκτησε στον καιρό του, θα μπορούσε κάλλιστα να «κατέβει» για Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Δεν το έκανε, αλλά για ένα διάστημα κέρδιζε περισσότερα χρήματα από τον Αντιπρόεδρο. Με τις εμπειρίες και τα ταξίδια του θα μπορούσε να συναγωνιστεί στο γράψιμο τον Έρνεστ Χέμινγουεϊ ή τον Σκοτ Φιτζέραλντ. Ο Jerry Thomas έγραψε, όχι λογοτεχνία, αλλά το πρώτο βιβλίο με συνταγές για κοκτέιλ, και μάλιστα εν έτει 1862! Θα μπορούσε να είχε γίνει εκατομμυριούχος όταν πήρε την τσάπα του, μαζί και τα βουνά -ένας αυθεντικός 49er της εποχής-χτυπημένος κι αυτός από τον «Πυρετό του Χρυσού». Ή θα μπορούσε να χαιρετήσει νέος τον μάταιο τούτο κόσμο, χτυπημένος ως ναυτικός από κάποιο κύμα του Ατλαντικού. Έφυγε λίγο πιο μεγάλος, αλλά και πάλι νέος, στα 55 του και από εγκεφαλικό, πρόλαβε όμως πρώτα να καθιερώσει πλήρως και παγκοσμίως το επάγγελμα του μπαρτέντερ, να βγάλει εκατομμύρια δολάρια -δουλεύοντας και στις δύο ηπείρους του τότε πολιτισμένου κόσμου-, να καταγράψει δεκάδες συνταγές για κοκτέιλ και να αναμορφώσει συθέμελα το προφίλ του ανθρώπου που δουλεύει πίσω από την μπάρα σε τέτοιο βαθμό, ώστε να θεωρείται ο Πατέρας της Αναμειγνυολογίας.

Jerry Thomas

Ο Jerry P. Thomas γεννήθηκε -μάλλον- το 1830 στο Sackets Harbor της πολιτείας της Νέας Υόρκης, ένα χωριό που βρέχεται από τη λίμνη Οντάριο και πολύ κοντά στα καναδέζικα σύνορα. Γραπτά ντοκουμέντα που να πιστοποιούν το οτιδήποτε για τη ζωή του υπάρχουν ελάχιστα και οι περισσότερες πληροφορίες έχουν αντληθεί από τις… νεκρολογίες που δημοσιεύτηκαν μετά το θάνατό του, αλλά και από τις λίγες συνεντεύξεις σε εφημερίδες που αναζητήθηκαν πολλές δεκαετίες αργότερα.

Από τις επαγγελματικές του επιλογές λοιπόν, αντιλαμβανόμαστε πως η κοινωνική τάξη της οικογένειάς του δεν ήταν και τόσο υψηλή. Και ενώ ήρθε σε πρώτη επαφή με το μπαρ στα 16 του, έχοντας μετακομίσει πιο νότια, στο New Haven, το παράτησε ένα-δυο χρόνια αργότερα -αφού είχε πρώτα γυαλίσει αρκετά ποτήρια και αρκετές φορές την μπάρα- για άλλες, μεγαλύτερες προκλήσεις…

Ανέβηκε σε ένα πλοίο και σάλπαρε ως ναυτικός, πρώτα για την Κούβα, «κι έπειτα για τον κόσμο ολόκληρο»… ή, ας μην υπερβάλλουμε, κατάφερε να φθάσει μέχρι το Σαν Φρανσίσκο. Δεν ξέρουμε ακριβώς ποιος μπορεί να του έβαλε αυτήν την τρελή ιδέα, αλλά μόλις ξεμπάρκαρε τράβηξε για τα βουνά, συμπληρώνοντας το μωσαϊκό εθνοτήτων που είχαν χτυπηθεί από τον «Πυρετό του Χρυσού». Γιάνκηδες αγρότες με χέρια γεμάτα κάλλους, κοτσιδάτοι Κινέζοι, Χαβανέζοι εργάτες που τα παράτησαν όλα για να βρουν χρυσό, ξυλοκόποι από τον Νότο, γιοί τραπεζιτών από την 5η Λεωφόρο, Μεξικανοί, Αυστραλοί εμιγκρέδες εγκληματίες, Χιλιανοί, Περουβιανοί, Γαλλίδες πόρνες που μυρίστηκαν παραδάκι, Ινδιάνοι, απ’ όλα είχε ο μπαξές και για τον νεαρό –λίγο πριν τα 19 του- Jerry Thomas, ήταν μια πρώτη καλή γνωριμία με τις φυλές όλης της κοινωνίας και του κόσμου, τις οποίες ήταν γραφτό να μαγέψει μερικά χρόνια αργότερα.

Και μπορεί γρήγορα να κουράστηκε να σκάβει, ήρθε όμως σε επαφή με ακόμη μερικά μπαρ, σημεία συνάντησης όλων αυτών των διψασμένων για χρήμα, αλλά και ουίσκι τύπων. Λέγεται πως ανέλαβε βοηθός μπάρμαν στο θρυλικό μπαρ El Doradoκι έπειτα επικεφαλής μπάρμαν στο κεντρικό σαλούν της μικρής πόλης Downieville στην Καλιφόρνια, ιδιοκτησίας ενός τύπου που είχε γνωρίσει στα μπάρκα του και μιας Μεξικανής πόρνης. Η πρώτη αναγνώριση δεν άργησε να έρθει.

Ο συγγραφέας Χίντον Ρόουαν Χέλπερ, μετά από μακρά παραμονή στην ευρύτερη περιοχή και συναναστροφή με τον Jerry Thomas, έγραψε:

«Δεν έχω δει πουθενά στον κόσμο πιο καθαρά ποτά, καλύτερα πούρα και καπνά, πιο αληθινά πιστόλια, μεγαλύτερα μαχαίρια και πιο όμορφες πόρνες, από ετούτο εδώ το μέρος. Και κατά την αμερόληπτή μου άποψη η Καλιφόρνια μπορεί να προσφέρει τα καλύτερα «κακά» πράγματα που μπορεί να βρει κάποιος στην Αμερική».

Ακούραστος όμως ο Jerry Thomas, δεν έστρωνε κώλο κάτω, αφού καθώς γράφτηκε σε μια νεκρολογία του, κάποια στιγμή «βαρέθηκε το ουίσκι και τον εξάστιχο αραβόσιτο» και παράτησε τα εργαλεία του μπαρτέντερ για να κάνει… τον ιμπρεσάριο! Οργάνωσε μια ομάδα μουσικών-ηθοποιών, που ειδικεύονταν στα πολύ της μόδας τότε, ρατσιστικά, standup comedy/θέατρα εποχής, διανθισμένα με μουσική και ξεκίνησαν να περιοδεύουν!

Αυτή ήταν και η τελευταία του καταγεγραμμένη δουλειά πριν ξαναπιάσει τα σέικερ. Και την παράτησε…  λόγω ανωτέρας βίας. Σαράντα άτομα από την ομάδα του γκρουπ πέθαναν από χολέρα κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού κι εκείνος έμεινε για να θάψει τα πτώματα… Όλα έδειχναν τον δρόμο που πλέον όφειλε να ακολουθήσει.

Τα επόμενα χρόνια διηύθυνε μπαρ στο Τσάρλεστον της Νότιας Καρολίνα, στο Σικάγο, στο Κίοκακ της Αϊόβα και στη Νέα Ορλεάνη, μέχρι να επαναπατριστεί στη Νέα Υόρκη και στο ξενοδοχείο Metropolitan, από όπου τον γνώρισε όλη η καλή κοινωνία των ΗΠΑ, η οποία τον ανακήρυξε ως έναν αληθινό αστέρα, εφάμιλλο αυτών του Χόλιγουντ.

Ταυτόχρονα με την πολύ επιτυχημένη του καριέρα στο μπαρ, όπου εμφανιζόταν με διαμαντένια δαχτυλίδια, καλοραμμένα γιλέκα και καρφίτσες στο πέτο, συμμετείχε επίσης και σε αθλητικές αδελφότητες, ποντάριζε τα λεφτά του και τα λεφτά των άλλων σε αγώνες μποξ, αλλά και εκλογικές αναμετρήσεις, έγινε εθελοντής πυροσβέστης, κατάφερε να φθάσει μέχρι τον 33ο βαθμό των Τεκτόνων και αυτόν του μέλους των περίφημων –εκείνη την εποχή- ‘’Fat men's club’’, πάντα με στιλ, μπρίο και φυσική γοητεία. Αυτά ακριβώς που χρησιμοποιούσε και για να ανακατέψει το περίφημο Blue Blazer, ένα φλεγόμενο κοκτέιλ με το οποίο ανά χείρας αναπαριστάται στις περισσότερες γκραβούρες και φωτογραφίες εποχής.

Jerry Thomas

Εργάστηκε στις περισσότερες αμερικανικές μητροπόλεις, πριν καταφθάσει για μία βραδιά και μετά βαΐων και κλάδων στο Λονδίνο, στο περιθρύλητο American bar, όπου για χάρη του έριξαν χιλιάδες flyer από αερόστατο στην πόλη. Είχε προλάβει να γράψει το πρώτο βιβλίο με συνταγές για κοκτέιλ (How to Mix Drinks or the Bon Vivant’s Companion), εν έτει 1862, το magnum opus του, συγκεντρώνοντας συνταγές για ποτά από όλες τις ΗΠΑ, το οποίο θα αναθεωρούσε αρκετές φορές σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, αλλά και να ορίσει νέους δρόμους στο επάγγελμα του μπαρτέντερ.

Εκτός από τις συνταγές που συγκέντρωσε και κατέγραψε στο βιβλίο του, δημιούργησε και νέες, όπως και νέους τρόπους σερβιρίσματος, συνταγές δικές του παρασκευής μπίτερς, λικέρ και σιροπιών, ανέδειξε τη σημασία της γαρνιτούρας, αλλά και του flair, του εντυπωσιακού τρόπου δηλαδή παρουσίασης των ποτών, έναν αιώνα πριν τον Τομ Κρουζ στο Cocktail. Όσο για την αμοιβή του πλέον καταξιωμένου μπαρτέντερ, αυτή έφθασε κάποια στιγμή να είναι εκατό δολάρια την εβδομάδα, περισσότερα από όσα αμειβόταν εκείνη την εποχή ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ!

Η ουσιαστική συνεισφορά του Jerry Thomas αναγνωρίστηκε αιώνες μετά, όταν με την επαναφορά στη μόδα των κλασικών κοκτέιλ έγινε ξανά ίνδαλμα για χιλιάδες μπαρτέντερ ανά τον κόσμο. Μιμήθηκαν το τσιγκελωτό μουστάκι και το ντύσιμό του, όπως και τα κλασικά κοκτέιλ που σέρβιρε –δυστυχώς και τη ματαιοδοξία του.

Ο Jerry Thomas αναχώρησε γρήγορα, αλλά και ήσυχα, εις τόπο χλοερό, χτυπημένος από εγκεφαλικό, μια μέρα που γυρνούσε σπίτι του από το μπαρ του ξενοδοχείου ‘’Brighton’’, στη Νέα Υόρκη. Φθάνοντας στο σπίτι του, άνοιξε την πόρτα του άδειου σπιτιού του, κατέρρευσε και απεβίωσε στα 55 του.