Ποια ελληνικά αποστάγματα ξεπέρασαν τα τετριμμένα της ελληνικής ποτοποιίας και οδεύουν –κάποια το έχουν κάνει ήδη- προς τη διεθνή καταξίωση; Ποιοι είναι οι παραγωγοί που ξέφυγαν από την ξεπερασμένη λογική του χύμα και του φθηνού ποτού «της ταβέρνας», φτιάχνοντας ποτά που με μεγάλη υπερηφάνεια θα βάζαμε στην κάβα του σπιτιού μας; Ποια προϊόντα παρασκευάστηκαν έχοντας στο μυαλό τις ανάγκες ενός σύγχρονου μπαρ ή εστιατορίου; Συγκέντρωσα τα πέντε πιο ποιοτικά και καινοτόμα ελληνικά, μη-παλαιωμένα αποστάγματα στην παρακάτω λίστα, πέντε διαμάντια της ελληνικής ποτοποιίας, πέντε προϊόντα που θα μπορούσε ο οποιοσδήποτε να τα απολαύσει σε οποιαδήποτε μητρόπολη του κόσμου. Αν δεν τα γνωρίσετε ή αν δεν τα έχετε δοκιμάσει, κάντε το άμεσα. Είμαι σίγουρος πως δε θα σας απογοητεύσουν.
Τα ελληνικά αποστάγματα βρίσκονται εν μέσω μιας παγκόσμιας συγκυρίας που τους επιτρέπει να αναπτυχθούν και να ανθίσουν.Η παγκόσμια τάση της τοπικότητας έχει χτυπήσει την πόρτα και των ελληνικών μπαρ και αυτό που μέχρι κάποια χρόνια χαρακτηριζόταν ως έθνικ και φολκ, σήμερα χρησιμοποιεί τη μοναδικότητά του για να ξεχωρίσει και να καταπλήξει.
Όσο για τα ποιοτικά ελληνικά αποστάγματα, μπήκαν με φούρια σε καταλόγους και μπαρ του εξωτερικού, βασιζόμενα στη διαφορετικότητά και στην ευελιξία τους στη χρήση σε κοκτέιλ, ξεχωρίζοντας σε διεθνείς διαγωνισμούς μέσα από τα χέρια και τη δημιουργικότητα σπουδαίων μπαρτέντερ και με τη βοήθεια φιλόδοξων και εργατικών παραγωγών-ποτοποιών. Ας δούμε όμως τα 5 καλύτερα από αυτά.
Ίσως το πιο παλιό από τα αποστάγματα αυτής της λίστας, το τζιν Grace δημιουργήθηκε πριν από πέντε και παραπάνω χρόνια δίνοντας σάρκα και οστά στο όραμα τριών δυναμικών κυριών από την ελληνική αγορά των ποτών. Η Λίλα Δημοπούλου από την εταιρεία LKC και οι αδερφές Χαρά και Κατερίνα Κατσού, από την ποτοποιία Άβαντες στην Εύβοια, συνεπικουρούμενες από τον John Cowden, ονειρεύτηκαν και δημιούργησαν ένα τζιν μοναδικό και ιδιαίτερο, ένα αρωματικό, πλην όμως αρκούντως στιβαρό τζιν, με ελληνικό χαρακτήρα και οικείο αρωματικό προφίλ.
Για την παραγωγή του τζιν Grace εκχυλίζονται 13 βοτανικά στοιχεία με δύο διαφορετικές μεθόδους. Αρχικά, πραγματοποιείται απόσταξη οκτώ βοτανικών στοιχείων που δημιουργούν τη ραχοκοκαλιά του αποστάγματος και ένα αρωματικό προφίλ που λίγο πολύ είναι αρκετά συνηθισμένο στην ποτοποιία των τζιν. Η συνέχεια είναι όμως που δημιουργεί ένα αναπάντεχο αποτέλεσμα. Πέντε ακόμη βοτανικά στοιχεία εκχυλίζονται με τη μέθοδο του vapor infusion για να δημιουργήσουν ένα μεγαλειώδες απόσταγμα. Φύλλα σχίνου και μυρτιάς, άνθη πορτοκαλιάς, ροζ πιπέρι και… κρίταμος!
Το τζιν Grace εμφιαλώνεται στους 45,7% αλκοολικούς βαθμούς, ενώ τόσο το όνομα, όσο και η ετικέτα, αποτίνουν φόρο τιμής στις Τρεις Χάριτες της μυθολογίας, ταιριάζοντάς τις πολύ επιτυχημένα με τη συνεργασία των τριών κυριών του Grace.
Το τζιν Grace έχει ήδη διαπρέψει τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό όπου και έχει βραβευτεί ουκ ολίγες φορές σε παγκόσμιους διαγωνισμούς.
Η ποτοποιία-αποσταγματοποιία Μελισσανίδη από την Αριδαία της Βόρειας Ελλάδας, διαθέτει ιστορία σχεδόν 100 χρόνων, αφού εν έτει 1924 ξεκίνησε η λειτουργία της με την παραγωγή ούζου. Σήμερα, το τιμόνι της απόσταξης, οι μυστικές συνταγές και το μεράκι στην παραγωγή ούζου, όπως και τσίπουρου, έχουν κληροδοτηθεί στον τρίτης γενιάς ποτοποιό-αποσταγματοποιό Δημήτρη Μελισσανίδη. Εκείνος ήταν που είχε την ιδέα ενός σύγχρονου μεσογειακού τζιν που θα ξεπερνούσε τα στενά όρια της χώρας και θα καταναλωνόταν σε μπαρ και εστιατόρια όλου του κόσμου. Όπερ και εγένετο.
Το όνομα κλείνει το μάτι στο θρυλικό, ομώνυμο νεοζηλανδέζικο πλοίο που κατ’ εντολή του σπουδαίου φιλέλληνα και τότε διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, Οκτάβιου Μερλιέ, μετέφερε το 1945 από την Ελλάδα με προορισμό το Παρίσι μία ομάδα «φωτισμένων» μυαλών, μια ομάδα Ελλήνων που αργότερα υπηρέτησαν την τέχνη και τη διανόηση σε παγκόσμιο επίπεδο και διακρίθηκαν εκπροσωπώντας τη χώρα στην οποία γεννήθηκαν.
Πίσω στο 2019, χρονιά δημιουργίας του τζιν Mataroa, μια ντουζίνα μεσογειακών πρώτων υλών συγκεντρώνονται από αντίστοιχες χώρες για το αρχηγείο της ποτοποιίας-αποσταγματοποιίας Μελισσανίδη. Όχημα τους όχι πια κάποιο καράβι, αλλά η φιάλη ενός υπέροχου τζιν, του τζιν Mataroa.
Από τα συστατικά του ξεχωρίζουν η μαστίχα, το μανταρίνι, το χαμομήλι και τα φύλλα δάφνης, τα οποία, μαζί με επτά ακόμη εκχυλίζονται στη βάση ουδέτερης αλκοόλης και στη συνέχεια αραιώνονται με νερό από τις πηγές του Καϊμακτσαλάν. Όσο για τη φιάλη; Ένα κόσμημα!
Αν ποτέ αποφάσιζε ο Ντενί Βιλνέβ να διασκευάσει το παραδοσιακό απόσταγμα τσίπουρου, όπως έκανε και με το Dune, και να το φέρει στο προσκήνιο της αγοράς των ποιοτικότερων αποσταγμάτων, τότε σίγουρα κάπως έτσι θα έμοιαζε. Το O/Purist παρόλα αυτά δεν αποτελεί σενάριο επιστημονικής φαντασίας, τουλάχιστον όχι από τότε που συναντήθηκαν οι δέκα φίλοι-δημιουργοί του. Δέκα από τους πιο επιδραστικούς και επιτυχημένους Έλληνες μπάρμαν αποφάσισαν πως είχε έρθει η ώρα το τσίπουρο να μπει στα μπαρ και με αυτό ως βάση να σχεδιάζονται κοκτέιλ.
Το O/Purist είναι απόσταγμα στεμφύλων τριών διαφορετικών ποικιλιών σταφυλιού - ugniblanc, ροδίτη και μαλαγουζιάς-, ενώ εμπλουτίζεται και με διάφορα αρωματικά βότανα, που του χαρίζουν έναν μοναδικό, αρωματικό χαρακτήρα.
Το O/Purist όμως ξεχωρίζει και για έναν ακόμη λόγο. Αποτελεί το ελληνικό απόσταγμα με το μικρότερο ίσως ενεργειακό αποτύπωμα, γεγονός που άξια του χαρίζει τον τίτλο του πιο βιώσιμου ενεργειακά ελληνικού ποτού! Όλα τα υπολείμματα της παραγωγικής διαδικασίας συγκεντρώνονται στη μεγαλύτερη μονάδα βιοαερίου στην Ευρώπη, στη Λαμία, ενώ και η ενεργειακή του κατανάλωση αναπληρώνεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της με έναν πλήρως βιώσιμο τρόπο. Συν τοις άλλοις, το O/Purist υποστηρίζει εμπράκτως την αστική, μη κερδοσκοπική εταιρεία Metron Ariston, η οποία στηρίζει τον ελληνικό χώρο του μπαρ. Είναι να μην το αγαπάς;
Ενώ στην ηπειρωτική Ελλάδα εμφιάλωναν τσίπουρο εδώ και μερικές δεκαετίες, στο μικρό γαλατικό χωριό της Κρήτης αντιστέκονταν, επιμένοντας στην πλειονότητά τους στο χύμα και με το λάθος όνομα (ρακή). Αυτό ευτυχώς άλλαξε όταν οι Γιώργος Μαρκουλάκης, Παντελής Φανουργάκης και Ηλίας Μελισσουργός αποφάσισαν να εκσυγχρονίσουν την προσέγγιση και την παραγωγική διαδικασία, κρατώντας όμως αναλλοίωτη την παράδοση χιλιάδων χρόνων που υπάρχει και που οι Κρητικοί αγαπούν.
Το όνομα της εξαιρετικής αυτής τσικουδιάς συμβολίζει τον 35ο παράλληλο του πλανήτη, που διασχίζει παράλληλα το νησί της Κρήτης. Για την παραγωγή της χρησιμοποιούν τα στέμφυλα από μισή ντουζίνα ντόπιων ποικιλιών, τα οποία ζυμώνουν και αποστάζονται μέχρι την τελειότητα με υβριδικούς χάλκινους αποστακτήρες. Η ενέργεια για τη λειτουργία αυτών των αποστακτήρων προκύπτει από την καύση ελαιοπυρήνων, της πλέον ανανεώσιμης πηγής ενέργειας στο νησί, ενώ και στην υπόλοιπη διαδικασία παραγωγής οι τεχνικές του είναι «πράσινες» με σεβασμό προς το περιβάλλον.
Πέντε εκφράσεις της τσικουδιάς 35Ν κυκλοφορούν ήδη στο εμπόριο: η πολυποικιλιακή, η 35Ν από Μοσχάτο Σπίνας, εκείνη από στέμφυλα Syrah που ξεχώρισα ως αγαπημένη μου και που ωριμάζει και σε βαρέλια για να εμφιαλωθεί ως παλαιωμένη, και μία με μέλι. Ακόμη είναι δυσεύρετες στο εμπόριο, γι’ αυτό και άνοιξαν πριν δυο μήνες κατάστημα και στο κέντρο της Αθήνας (Βουλής 7). Δοκιμάστε τις!
Απόσταγμα ευγενών οινολασπών Hefebrand 01 – Lost Lake distillery
Από τα κιτάπια των αποσταγματοποιών της Κεντρικής Ευρώπης, στην Πέτρα Βοιωτίας και στο ανακαινισμένο, μπουτίκ πλέον, αποστακτήριο της οικογένειας Ζαχαρία, το Lost Lake Distillery. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα εμφιαλώνεται ένα απόσταγμα ευγενών οινολασπών, των υπολειμμάτων δηλαδή της οινοποίησης. Μια πρώτη ύλη πλούσια σε αρωματικές ουσίες, με προφίλ που συνδυάζει μαεστρικά, αρωματικές νότες ψημένου ψωμιού, με φρέσκες νότες πράσινου φρούτου.
Οι αρτιζάνοι παραγωγοί του Lost Lake Distillery διάβασαν, έκαναν έρευνα, πειραματίστηκαν και χρησιμοποίησαν διάφορες λευκές ποικιλίες σταφυλιού, όπως Sauvignon Blanc, Ασύρτικο και Μαλαγουζιά, για να δημιουργήσουν ένα υπέρκομψο απόσταγμα-κόσμημα για την ελληνική ποτοποιία. Ο τρύγος του 2021 εμφιαλώθηκε σε μόλις 1.200 φιάλες. Ως εκ τούτου, θα δυσκολευτείτε να το βρείτε, αν όμως τελικά τα καταφέρετε, μην αφήσετε την ευκαιρία να πάει χαμένη.
Μιλήσαμε με την Αγγελική Γρατσία, στην οικογένεια της οποία ανήκει το οινοποιείο, για όλα εκείνα που κάνουν ξεχωριστή την τέχνη της παραδοσιακής αμπελουργίας
17°
