Εξερευνώντας τις μικρές φάρμες της Δυτικής Μακεδονίας

Οι γαστριμαργικές συνήθειες ενός τόπου αποτελούν την ταυτότητά του και είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη γη του. Αυτό είναι μια κοινή συνειδητοποίηση, στην περίπτωσή μου όμως δεν είχα πoτέ την ευκαιρία να ταξιδέψω αρκετά ανά την Ελλάδα ώστε να ανακαλύψω τa ιδιαίτερα ήθη της κουζίνας μας και πως αυτά διαφοροποιούνται σε κάθε γωνιά της. Η στιγμή ήρθε όταν έμαθα για τo project τoυ Γιώργoυ Ζαρζώνη, Meet your makers, με τo oπoίo στοχεύει να φέρει σε επαφή τo ευρύ κoινό με τις αυθεντικές γεύσεις της Δυτικής Μακεδονίας μέσα από μία περιήγηση στις φάρμες και στα φυσικά τoπία της, εκεί εξάλλου  όπου προκύπτει και η πρώτη ύλη. Ποτέ δεν περίμενα πως στο ταξίδι αυτό στη Βόρεια Ελλάδα, θα γνώριζα τόσους φιλόξενους, καινοτόμους δημιουργούς στα εργαστήριά τους, και θα μάθαινα για τις μικρές και μεγάλες ιστορίες τους στην ύπαιθρο.

Δοκίμασα λάδι με το χρώμα και άρωμα της περιοχής, χυμούς από θεσπέσιο και θρεπτικό ρόδι, αποστάγματα άγριων φρούτων και προϊόντα από goji berry που φυτρώνει στα 1.050 μέτρα υψόμετρο. Εντύπωση μου έκανε πως οι νέοι παραγωγοί όπως και οι τυροκόμοι που συνάντησα, δεν περιορίστηκαν στις τοπικές, παραδοσιακές συνταγές ενώ οι μελισσοκόμοι πειραματίζονται με καινοτόμα βιολογικά προϊόντα. Γεύτηκα παραδοσιακές πίτες με άγρια χόρτα του τόπου, μανιτάρια της Πίνδου-που θεωρείται η Μέκκα των μανιταριών στην Ελλάδα-, μαρμελάδα βατόμουρο από τα δάση οξιάς του Νυμφαίου, ενώ τρεις οινοποιοί μας ξενάγησαν στις τοπικές ποικιλίες και τα κρασιά της χαρισματικής ζώνης του Αμυνταίου. Τότε ήταν που μυήθηκα και στο pairing με τη σοκολάτα Cocoowa που συνδυάζει το αλκοόλ στις νέες της γεύσεις. 

Στο πανέμορφο χωριουδάκι της Οινόης λίγο έξω από την πόλη της Κοζάνης, βρίσκεται η οικογενειακή Φάρμα Τσιχουρίδη, σε μία καταπράσινη έκταση 250 στρεμμάτων, στην οποία εκτρέφουν όνους (γαϊδούρες) με αποκλειστικό σκοπό την παραγωγή αγνού και βιολογικού γάλακτος γαιδούρας. Στον Άγιο Παντελεήμονα του Νομού Φλωρίνης, σε υψόμετρο εξακοσίων περίπου μέτρων και σε ένα ιδιαίτερο ξηρό μικροκλίμα, στον Ναουμίδη Pepper Estate καλλιεργείται η φημισμένη  κόκκινη πιπεριά Φλωρίνης η οποία μεταποιείται  και συσκευάζεται σε μια πετρόκτιστη μονάδα με υπέροχο συνδυασμό παραδοσιακής αρχιτεκτονικής και σύγχρονων εγκαταστάσεων.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού είχα την ευκαιρία να ακούσω τα μυστικά της καλλιέργειας των σαλιγκαριών δίπλα στους παραπόταμους του Αλιάκμονα, να δοκιμάσω σαλιγκάρια στιφάδο που ετοιμάστηκαν μπροστά μας αλλά και πολλούς μεζέδες με βότανα της ορεινής Καστοριάς. Είναι οι δίδυμοι αδερφοί Γιαννικώτσιου που το 2011 ίδρυσαν το εκτροφείο τους στο Διαλεκτό Καστοριάς, στην συνέχεια δημιούργησαν την γκουρμέ σειρά με φιλέτα σαλιγκαριών σε διάφορες γεύσεις και έπειτα προχώρησαν και σε σειρά καλλυντικών από έκκριμα σαλιγκαριών.

Mέσα σε μια καλλιέργεια 200 στρεμμάτων λεβάντας στα ορεινά των Γρεβενών, ήπια τσίπουρο κίτρινο από τον κρόκο Κοζάνης, και δοκίμασα προϊόντα που ευωδίαζαν λεβάντα, ρίγανη του βουνού, θυμάρι, λουίζα και τριαντάφυλλο. Δεν θα μπορούσα να παραλείψω τα εμβληματικά προϊόντα της περιοχής των Πρεσπών, τα φασόλια αλλά και τη διάσημη πιπεριά Φλωρίνης, που μ' έκαναν να δοκιμάσω πάνω από τριάντα ιδιαίτερες σάλτσες αλλά και συνταγές με πρωταγωνιστές τα παραπάνω. Όλα αυτά με υπογραφή το χαμόγελο των δημιουργικών παραγωγών.

Στην τοπική κουζίνα της δυτικής Μακεδονίας μας ξενάγησαν η Θεοδότα Τόττη στη Φλώρινα, ο Γερμανός Χριστιανόπουλος στους Ψαράδες Πρεσπών, ο Δημήτρης Νούλης στον Ωμέγα Τίγρη του Νυμφαίου και ο Ανδρέας Σλιάρας, μανιταροσυλλέκτης της Πίνδου από τα Γρεβενά. Φιλοξενηθήκαμε σε καταπράσινα δάση, στο ξύλινο σαλέ του χιονοδρομικού κέντρου της Βίγλας, στον κομψό, πέτρινο ξενώνα La Moara του Νυμφαίου ενώ  παραδοθήκαμε στην ρουστίκ ομορφιά του Valia Nostra απολαμβάνοντας τη μοναδική θέα της κοιλάδας που ανοίγεται μπροστά στο γραφικό βλαχοχώρι Σμίξη. Έκπληξη του φινάλε, ήταν το νεαρό συγκρότημα Fuzz of Jazz, με τον Αλέξανδρο Κούβελα και την Εύα Ζαρζώνη, που έκλεισαν την ξενάγηση στην ελληνική ύπαιθρο με μια υπέροχη παράσταση.

Η δράση Meet Your Μakers οργανώνει νέα ξενάγηση για τις 21 με 25 Ιουλίου. Από το Νυμφαίο μέχρι την Κόνιτσα και τα Γιάννενα, ο ενδιαφερόμενος θα γνωρίσει και θα ακούσει όμορφες ιστορίες από ντόπιους παραγωγούς, θα δοκιμάσει γεύσεις και μαγειρικές στα βουνά, θα περπατήσει σε πανέμορφα δάση και θα διασκεδάσει με live μουσικές. Για περισσότερες πληροφορίες το πλήρες πρόγραμμα είναι στο info@meetyourmakers.gr και στο instagram.