Rodos Palace: με ένα memory dinner για τα 50 του χρόνια μας θύμισε τον παλιό, καλό ελληνικό τουρισμό

To τουριστικό μας υπόβαθρο, είναι μια ιστορία παλιά, όσο η Ελληνική Επανάσταση και η ίδρυση του σύγχρονου ελληνικού κράτους. Ένα υπόβαθρο χτισμένο από καλές, συνάμα και πονηρές προθέσεις. Από τη μια όχθη οι ευρωπαίοι ρομαντικοί ελληνολάτρες, θαυμαστές του αρχαίου πνεύματος, αυτοί που δεν δίστασαν να δώσουν και τη ζωή τους για να αποκατασταθεί η κοιτίδα του φωτός και του πολιτισμού στα εδάφη που την ενέπνευσαν. Δίπλα τους και οι επιτήδειοι αρχαιοκάπηλοι, που μας αλάφρωσαν από πολλούς τόνους αρχαίου μαρμάρου, στο όνομα της «αγάπης» τους για την ελληνική αρχαιότητα που έπρεπε να αποκατασταθεί ως της οφειλόταν, σε μουσεία περίοπτα της Ευρώπης, άντε και σε αριστοκρατικές, ιδιωτικές συλλογές.

Το ενδιαφέρον για την Ελλάδα άρχισε να γίνεται τουρισμός, μόλις η Ευρώπη άρχισε να σηκώνει κεφάλι από τη σκοτεινιά του δεύτερου παγκόσμιου, όταν χόρτασε την πείνα της, στάθηκε στα πόδια της και άρχισε να βλέπει το μέλλον λίγο πιο αισιόδοξα, με γαλάζιες βουτιές αναψυχής στο Αιγαίο, την ομορφιά του οποίου ήδη είχαν οσμιστεί οι σύμμαχοι που πέρασαν από τις καλλονές της μικρής μας χώρας για στρατιωτικούς λόγους, μέσα στον πόλεμο. Δεν είναι τυχαίο που οι Γερμανοί και οι Ιταλοί ήταν οι πρώτοι που έσπευσαν να μας επισκεφτούν, με κλάδο τουριστικής ελαίας αυτή τη φορά, μόλις απεκδύθηκαν το χακί της εισβολής. Οι πρώτοι θαυμαστές μας ήταν αυστηρά Ευρωπαίοι ή Αμερικάνοι, αυτοί που γοητεύτηκαν από κείνα τα πρώτα, πρώιμα, αγνά και φιλόξενα χρόνια, όταν στην Ελλάδα τα ξενοδοχεία μετριόντουσαν στα δάχτυλα του ενός χεριού. Το ενοικιαζόμενο δωμάτιο στο σπίτι της γιαγιάς και του παππού, είχε χρώμα λοκάλ, είχε μπάντες με ελάφια στους τοίχους, είχε πλαστικό τραπεζομάντιλο και βασιλικούς στην αυλή, είχε κουρελούδες και ασβεστωμένους τοίχους. Είχε όλη τη συνταγή του εξωτισμού αλλά και κάτι παραπάνω: ένα πιατάκι φρέσκα σύκα ή φρεσκοκομμένα σταφύλια να σε περιμένει στο πρωινό, ένα ντόπιο τυρί, μια ντομάτα, ένα αγγούρι ή λίγο ζυμωτό ψωμί, είχε τη δωρεάν προσφορά, τον Ξένιο Δία αυτοπροσώπως, κάτι που γοήτευσε ιδιαίτερα τις εσωστρεφείς βόρειες κοινωνίες που δεν συνηθίζουν να ανοίγουν με ευκολία ην πόρτα τους στον ξένο. Και έτσι η Ελλάδα έγινε trend, οι τοπικές κοινωνίες πούλησαν το χωραφάκι για να χτίσουν τις πρώτες πανσιόν, τα «ενοικιαζόμενα» της δεκαετίας του ’60 και του ’70, οι τράπεζες έδωσαν τα δάνεια για να δημιουργηθούν μεγαλύτερες μονάδες, να χτιστούν οι παράδεισοι των διακοπών στη Ρόδο, την Κρήτη, τη Σκιάθο και τη Χαλκιδική, αρχικά.

Εκεί, λοιπόν, στη Ρόδο της δεκαετίας του ’70, μας επέστρεψε το κάλεσμα του Rodos Palace, που φέτος γιορτάζει τα 50 του χρόνια. Μαζί επιστρέψαμε και στο σημείο από όπου όλα ξεκίνησαν, εκεί όπου γεννήθηκε ο τουρισμός εκείνος που έβαλε τη χώρα μας στις σοβαρές, παγκόσμιες αγορές. Οι ελληνικές ταινίες, η Βουγιουκλάκη, η Λάσκαρη, η Βλαχοπούλου αλλά και ο Άντονι Κουίν, κάτι προσπάθησαν να μας πουν γι’ αυτό, τότε που η Ρόδος ήταν κάτι σαν Τσινετσιτά, το κοσμοπολίτικο θέρετρο με τις γαλάζιες παραλίες, που τραβούσε σαν μαγνήτης τα γυρίσματα των μεγάλων ελληνικών και ξένων παραγωγών. Λόγω της Ιταλοκρατίας, η τουριστική ανάπτυξη του νησιού, που οι Ιταλοί σκόπευαν να το αναδείξουν σαν παραθεριστικό σύμβολο της Μεσογείου και της παγκόσμιας ελίτ, ήταν μια ιστορία ήδη προδιαγεγραμμένη. Αεροδρόμιο, λιμάνι, δρόμοι, μια Σχολή Τουρισμού αλλά και το αφορολόγητο του νησιού, είχαν ήδη στρώσει το δρόμο που με μεγάλο ζήλο πήραν στα χέρια τους οι Ροδίτες αμέσως μετά την απελευθέρωση.

Το Κράτος βοήθησε με τα ειδικά δάνεια αλλά ούτε ο Τουρισμός, ούτε η ανάπτυξη, ούτε οι μεγαλειώδεις μονάδες χτίζονται χωρίς ανθρώπινες ιστορίες. Και ο Βασίλης Καμπουράκης ήταν από κείνους τους οραματιστές πιονιέρους, μια άλλη, παλιά ράτσα επιχειρηματικότητας, που πίσω από την επένδυση, έκρυβε το όνειρο, την Ιδέα, το μεγαλεπήβολο όραμα. Εκείνων των Ελλήνων που ξεκίνησαν στα χνάρια του Οδυσσέα, να κατακτήσουν μια Μοίρα στον κόσμο, στο «όπου γης και πατρίς». Μικρό παιδί, ξεκίνησε να δουλεύει τορναδόρος, στη συνέχεια, ανάμεσα στο Τζιμπουτί και το Άντεν, έχτισε την περιουσία του, σαν διευθυντής εργοστασίου ποδηλάτων, σαν ξενοδόχος, σαν εισαγωγέας ποτών και εξαγωγέας καφέ. Τα χρήματά του, θέλησε να τα επενδύσει στη Ρόδο, την πατρίδα του, με μοχλό αυτό το πεισματικό «γαμώτο», το μπορούμε και καλύτερα από τους Ευρωπαίους να χτίσουμε ένα πολυτελές ξενοδοχείο -έτσι λεγόντουσαν τότε οι αστεράτες μονάδες- έναν τουρισμό που να αντανακλά την Ελλάδα και τη Μεσόγειο, έναν τουρισμό τζετ-σετ που να κοιτάζει ψηλά, με όριο τον ουρανό. Μετά από ένα πρώτο ξενοδοχείο στην πόλη της Ρόδου, βάζει πλώρη για τα υψηλά ιδανικά του, έναν πύργο που σήμερα σε κοιτά από τον 20ό όροφο του Rodos Palace, στην Ιξιά. Το κομμάτι του νησιού που πρώτο φιλοξένησε τον υψηλών προδιαγραφών τουρισμό, χάρη στο αέναο, θαλασσινό αεράκι του και ένα δροσερό μικροκλίμα, την εποχή που ακόμη δεν είχε εφευρεθεί ο κλιματισμός.

Για να αντιληφθείς την αλλοτινή εκείνη πολυτέλεια που φιλοξένησε σταρ του Χόλυγουντ, αστέρες της Ευρώπης αλλά και διεθνείς, ιστορικές διασκέψεις και παγκόσμιες φυσιογνωμίες, πρέπει να επιστρέψεις στην αύρα των παλιών ιστορικών ξενοδοχείων, που τόσα λίγα πια έχουν απομείνει στον χάρτη της ελληνικής φιλοξενίας. Να γυρίσεις τον καιρό πίσω από τις ανακαινίσεις, να ξεφυλλίσεις τις παλιές φωτογραφίες, να ανατρέξεις στα ‘70’ς σκηνικά που θυμίζουν ταινίες του Δαλιανίδη, στα σαλόνια, τις εντυπωσιακές ρεσεψιόν, τα έπιπλα των δωματίων, όλα φτιαγμένα από πολύτιμα υλικά και επώνυμες φίρμες της εποχής. Και αυτή, είναι ίσως, η μεγαλύτερη διαφορά με το Τώρα των απανταχού πεντάστερων. Τα οποία στήνονται μέσα σε λίγους μήνες, αισθητικά πανομοιότυπα, μια πολυτέλεια καμωμένη από ευτελή υλικά και μια απρόσωπη αισθητική, φούστα-μπλούζα η ίδια, από το Τόκιο και το Ντουμπάι μέχρι το Λονδίνο και τη Μαδαγασκάρη. Τότε, το ξενοδοχείο τον πελάτη τον αντιμετώπιζε σαν βασιλιά, σαν ένα μοναδικό Θεό που του άξιζε κάθε καπρίτσιο, κάθε προσωπική χάρη, κάθε πολυτέλεια. Σήμερα, οι πελάτες πλήθυναν, έγιναν νούμερα και αριθμοί σε μπίζνες πλαν, η πολυτέλεια είναι εκεί αλλά δεν γνωρίζει το ονοματεπώνυμό σου. Απρόσωπη, ακούει στο όνομα «Υπηρεσίες» και τις πιο πολλές φορές εφαρμόζεται ιντερνετικά, μέσα από κωδικούς και εφαρμογές. Για να γνωρίσεις, όμως, την ψυχή εκείνων των παλιών μεγαλείων, πρέπει να καθίσεις στο τραπέζι τους.

Το Rodos Palace άνοιξε για μια νύχτα τη Rotisserie του, το ιστορικό, γαλλικό του εστιατόριο με τις μπουζερί και τις δερμάτινες μπανκέτες, διάλεξε το δείπνο μας μέσα από τα παλιά του μενού. Βασίλισσα τότε η γαλλική κουζίνα, όμως, πλάι στις μπισκ, τις μουσελίν, τα σαλιγκάρια μπουργκινιόν, τα φιλέ μινιόν, τα σατομπριάν και τις κρεπ-σιζέτ, ο έλληνας σεφ έφερνε και μια πιο εκλεπτυσμένη άποψη για τον μουσακά, το σαγανάκι με γαρίδες, ένα πουγκί θαλασσινών, έναν μπακλαβά, το φρέσκο ψάρι και το κρασί του τόπου του και αυτό συνηθίζουμε να το αγνοοούμε.

Πλάι στην υψηλή γαλλική γαστρονομία, η τότε Ελλάδα πρόβαλε τη δική της γεύση, παράλληλα με τα μύδια αν ζελέ και με μεγάλο καμάρι. Φάγαμε με ασημένια Christofle μαχαιροπίρουνα, στα οποία τότε είχε πρόσβαση κάθε πελάτης του εστιατορίου και σε επάργυρα σου-πλα, τη γαλλική πορσελάνη των πιάτων μας φώτιζε το φως των κεριών στα ασημένια τους κηροπήγια. Τα ποτήρια μας είχαν το μονόγραμμα του ξενοδοχείου και το μενού μας μαγείρεψε ο Κώστας Καμπούρης, ο ίδιος διάσημος σεφ της Ρόδου, που επί 30 χρόνια, μαγείρεψε κάθε μεγάλη, ιστορική στιγμή του Rodos Palace, ο άνθρωπος που τάισε τον Ρότζερ Μουρ, τη Θάτσερ, τον Μιτεράν, τον Ανδρέα Παπανδρέου και όχι μόνον.

Κοντά στα 90 του, με το ψηλό σκούφο των παλιών μαγείρων, ο κύριος Κώστας μόνο με την παρουσία του, σε επιστρέφει στην παλιά ιεραρχία της κουζίνας, τότε που οι σεφ δεν ήταν ακόμη σταρ, ούτε συνεντεύξεις, ούτε πρωτοσέλιδα. Μόνο ακάματοι και αυστηροί εργάτες, με ένα αίσθημα ευθύνης απέναντι στην τεχνική της κλασικής συνταγής, υπηρέτες της τέχνης τους. Αυτή η ευθύνη απέναντι στην άψογη εμφάνιση της στολής, στο κύρος της νοστιμιάς. Ούτε τατουάζ, ούτε ευφάνταστες παρουσίες. Στρατιώτης και στρατηγός στο καθήκον της κρεπ-σιζέτ. Γαλλική ευγένεια και αυταπάρνηση: η ζωή του μάγειρα τελειώνει και αρχίζει στο πόστο του, μέσα στην κουζίνα. Ανταμοιβή του, η ικανοποίηση του πελάτη. Που είναι πάντα, «υψηλός». Τότε δεν υπήρχαν ακόμη consultants. Ο σεφ έφερε το βάρος και την ευθύνη της κουζίνας του, πάντα παρών και αγέρωχος.

Ο κύριος Κώστας δεν ευτύχησε ποτέ σε πρωτοσέλιδα και κρίσεις διασημότητας γύρω από τη δουλειά του. Και όμως, η παρουσία του και μόνο σε εντυπωσιάζει, όπως όταν βλέπεις στα αλήθεια μπροστά σου έναν αγαπημένο σου σταρ. Βλέποντάς τον να χάνεται στα προσωπικά του άδυτα, μετά το τελικό χειροκρότημα, η καρδιά σου σφίγγεται, σαν να κουβαλά μαζί του, στη σκιά, τον κόσμο όπως κάποτε τον ξέραμε. Το ταξίδι, την αναψυχή, όπως δεν θα την ζήσουμε ποτέ πια. Όμως, για να πας μπροστά, χρειάζεται ενίοτε να επιστρέψεις πίσω. Και η αλλοτινή πολυτέλεια, κρύβει μέσα της έμπνευση, νοστιμιά, αλήθεια και ένα άλλο συναίσθημα που έχουν πολλά να δανείσουν στη νέα διάλεκτο του τουρισμού.

Ιξιά, Ρόδος, 2241097222, www.rodos-palace.gr, Fb: @rodospalace, Instagram: @rodospalace