Σοκολάτα: Μετατρέπεται σε είδος πολυτελείας λόγω Κλιματικής Αλλαγής - Είναι η τελευταία χρονιά αφθονίας;
Η σοκολάτα αποτελεί καθημερινή απόλαυση για πολλούς, αλλά ακόμη και οι λιγότερο παθιασμένοι μαζί της, δύσκολα αντιστέκονται στη διάρκεια του Πάσχα, με τα σοκολατένια αυγά και λαγουδάκια να γεμίζουν τα ράφια των ζαχαροπλαστείων. Ωστόσο, τα μηνύματα από τις διεθνείς αγορές για τους λάτρεις της σοκολάτας είναι ανησυχητικά: Οι ακραίες καιρικές συνθήκες έπληξαν τη συγκομιδή κακάο της δυτικής Αφρικής για τρίτη συνεχή χρονιά και πλέον οι τιμές έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Με τη σοκολάτα να μετατρέπεται σταδιακά σε «χρυσό», το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η παραγωγή κακάο θα μπορέσει να αποκατασταθεί σύντομα ή εάν η εποχή της αφθονίας έχει περάσει ανεπιστρεπτί.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, οι τιμές λιανικής πώλησης της σοκολάτας αυξήθηκαν κατά 10% πέρυσι. Και τώρα είναι η τρίτη συνεχόμενη χρονιά με κακές σοδειές κακάο στη Δυτική Αφρική, όπου καλλιεργείται το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου κακάο. Στα τέλη του περασμένου μήνα, εν μέσω φόβων για επιδείνωση της έλλειψης, οι τιμές του κακάο ξεπέρασαν τα 10.000 δολάρια ανά μετρικό τόνο, από περίπου 4.000 δολάρια τον Ιανουάριο. Για να επωμιστούν το κόστος, οι εταιρείες σοκολάτας ετοιμάζονται να αυξήσουν περαιτέρω τις τιμές τους τους επόμενους μήνες. Οι τιμές μπορεί να μην ξαναπέσουν. Η σοκολάτα όπως την ξέρουμε μπορεί να μην είναι ποτέ πια η ίδια.
Η σοκολάτα έχει «προβλήματα εδώ και χρόνια», ανέφερει η Σοφία Καροντενούτο, επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Βικτώριας, στον Καναδά. Οι αγρότες που την καλλιεργούν είναι χρόνια κακοπληρωμένοι. Και τα κακαόδεντρα -οι καρποί των οποίων περιέχουν τους κόκκους που ζυμώνονται και ψήνονται για να δημιουργηθεί η σοκολάτα- είναι δύσκολο να αναπτυχθούν και ευδοκιμούν μόνο σε συγκεκριμένες συνθήκες. Πριν από μια δεκαετία, οι κολοσσοί της σοκολάτας προειδοποιούσαν ότι η προσφορά κακάο, που ήδη αντιμετώπιζε περιβαλλοντικές προκλήσεις, δεν θα μπορούσε να συμβαδίσει με την αυξανόμενη ζήτηση.
Η απλούστερη εξήγηση για τη συνεχιζόμενη έλλειψη κακάο είναι τα ακραία καιρικά φαινόμενα, που ενισχύονται από την κλιματική αλλαγή. Οι συνθήκες στη Δυτική Αφρική, που εν μέρει οφείλονται στο τρέχον φαινόμενο Ελ Νίνιο, έχουν οδηγήσει σε μειωμένες αποδόσεις. Οι βαρύτερες από το συνηθισμένο βροχές δημιούργησαν ιδανικές συνθήκες για την ασθένεια των μαύρων λοβών, η οποία προκαλεί σήψη του κακάο στο κλαδί. Όλα αυτά συνέβησαν ενώ ένας ιός θανατηφόρος για τα φυτά κακάο, εξαπλώνεται ταχύτερα στις περιοχές καλλιέργειας. Η παγκόσμια παραγωγή κακάο αναμένεται να μειωθεί κατά σχεδόν 11% αυτή τη σεζόν, ανέφερε το Reuters.
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι το μόνο πρόβλημα. Οι καλλιέργειες στην Ακτή Ελεφαντοστού και τη Γκάνα, από όπου προέρχεται το 60% της παγκόσμιας παραγωγής, ήδη να βρίσκονται σε «διαρθρωτική παρακμή», σημειώνουν αναλυτές. Η Γκάνα πρόκειται να χάσει την πρόσβασή της σε ένα βασικό χρηματοδοτικό μέσο, καθώς η κρίση στην καλλιέργεια κακάο την έχει αφήσει χωρίς αρκετή παραγωγή για να εξασφαλίσει τα χρήματα. Το Συμβούλιο Κακάο της Γκάνας, η ρυθμιστική αρχή του κλάδου, γνωστή ως Cocobod, βασίζεται στην ξένη χρηματοδότηση για να πληρώσει τους κακαοκαλλιεργητές για την παραγωγή τους.
Παράλληλα, οι αγρότες στην Ακτή του Ελεφαντοστού και την Γκάνα εγκαταλείπουν όλο και περισσότερο την παραγωγή κακάο για πιο προσοδοφόρες καλλιέργειες όπως το καουτσούκ. Στην Γκάνα, ο μέσος αγρότης κακάο είναι σχεδόν 50 ετών. Χρειάζεται μια νέα γενιά αγροτών για να διατηρηθεί η προσφορά κακάο, αλλά οι νεότεροι δεν δείχνουν πρόθυμοί, σημειώνει το Atlantic.
Όπως και να το δει κανείς, το μέλλον του κακάο δεν φαίνεται καλό. Με λιγότερο διαθέσιμο κακάο, η σοκολάτα μπορεί να γίνει πιο ακριβή. Για τις μάρκες σοκολάτας υψηλών προδιαγραφών, οι πρόσφατες αυξήσεις των τιμών αποτελούν υπαρξιακή απειλή. Η Barry Callebaut έχει προβλέψει ότι οι εταιρείες που προμηθεύει με κακάο θα αυξήσουν τις τιμές της σοκολάτας έως και 8% τους επόμενους μήνες. Επειδή οι εταιρείες αγοράζουν σπόρους εκ των προτέρων, θα χρειαστεί κάποιο χρονικό διάστημα μέχρι οι τιμές λιανικής να αντανακλούν την τρέχουσα έλλειψη, οπότε είναι πιθανές περαιτέρω αυξήσεις.
Η έλλειψη κακάο θα επηρεάσει όλα τα είδη σοκολάτας, αλλά τα γλυκά μαζικής παραγωγής μπορεί να αλλάξουν πέρα από τις τιμές. Οι ακανόνιστες θερμοκρασίες που επιφέρει η κλιματική αλλαγή θα μπορούσαν να αλλάξουν τη γεύση των κόκκων, ανάλογα με το πού καλλιεργούνται. Ακόμη και αν ένα M&M περιέχει ελάχιστη ποσότητα πραγματικής σοκολάτας, ένας καταναλωτής που το τρώει χρόνια θα μπορούσε να παρατηρήσει μια αλλαγή στη γεύση.
Ορισμένοι κατασκευαστές σοκολάτας προσπαθούν να αντικαταστήσουν τα συστατικά για να μειώσουν το κόστος. Για τις συμπαγείς πλάκες σοκολάτας, ειδικά αυτές με καθορισμένο ποσοστό κακάο, αυτό είναι δύσκολο. Αλλά για άλλα προϊόντα, όπως τα μπισκότα με επικάλυψη σοκολάτας, οι εταιρείες μπορούν να αντικαταστήσουν το λίπος του κακάο με μια ένωση που περιλαμβάνει ένα φυτικό έλαιο.
«Γνωρίζουμε με βεβαιότητα από ορισμένους εμπόρους με τους οποίους μιλάμε, ότι τα αιτήματα των πελατών τους για συμμίξεις αντί για σοκολάτα αυξάνονται», δήλωσε ο Άντριου Μοριάρτι της Mintec στους Financial Times. Άλλες αντικαταστάσεις περιλαμβάνουν τη χρήση φθηνού γάλακτος σε σκόνη αντί του ακριβότερου άνυδρου λίπους γάλακτος.
Οι καταναλωτές μπορούν επίσης να περιμένουν να δουν περισσότερη λευκή σοκολάτα στα ράφια των σούπερ μάρκετ φέτος, ή σοκολάτες με μεγαλύτερη ποσότητα ξηρών καρπών ή ακόμη και μικρότερες συσκευασίες. Η επανακυκλοφορία της Wispa από την Cadbury προέκυψε μετά από μια έλλειψη κόκκων κακάο το 2007 και το 2008.
Το αν η παραγωγή κακάο επιστρέψει στα αυξημένα επίπεδα που απαιτεί η παγκόσμια ζήτηση μένει να φανεί· και από αυτό θα κριθεί εάν στο μέλλον θα υπάρχει η σοκολάτα όπως την ξέραμε μέχρι τώρα· ή όχι.
10°
